Boet

Een boet is een Westfriese benaming voor een schuur of bijschuur. Van oorsprong werd er met boet alleen een houten schuur of bijschuur bedoeld. De aanduiding komt voor in het noordelijk deel van Noord-Holland.

Op het waddeneiland Texel duidt de benaming vooral een kleine schuur aan die diende als opslag voor hooi en ander voer voor de schapen. Vrijwel alle schapenboeten staan op Texel met de platte kant (en de toegangsdeur) naar het noordoosten, omdat de wind op Texel voornamelijk uit het zuidwesten waait. Het dak van de schapenboeten is bedekt met riet of dakpannen en de relatief lage muren, hebben kleine raampjes. Het wordt daarom ook wel een schapenboet (Westfries: skeipeboet; Tessels: skéépeboet) genoemd. Schapen stonden echter nooit zelf in een boet, daar was de schuur te klein voor.

De schuurtjes op Texel werden gebouwd op land dat ver bij de boerderij vandaan lag. De boeten hebben een karakteristieke vorm, met een zadeldak dat aan één kant is afgeschuind. Hoewel de meeste vanwege ruilverkaveling in onbruik zijn geraakt, is een aantal van deze karakteristieke schuren behouden en gerestaureerd.

Op het vasteland worden er meer algemene kleine schuren en bijschuurtjes bedoeld, maar ook de schapenboet kwam veel voor. Deze raakten echter eerder buiten gebruik dan op Texel het geval was. Afhankelijk van het gebruik waren er verschillende benamingen, zoals geitenboet (Westfries: goiteboet) en paardenboet (Westfries: peerdeboet). De kleinste vorm van een boet, de bijschuurtjes die bouwersboetje of veldboetje (Westfries: veldersboet) worden genoemd, werden vaak gebruikt om gereedschap op te bergen dat op het land werd gebruikt. Zo'n boet stond dan ook net als een schapenboet op het land ver van de boerderij af. Een boet kan ook dienstdoen om de vissersnetten van vissers te bewaren, het gaat in dergelijke gevallen om een vissersboet.

Tegenwoordig wordt het woord vaak als bijnaam gebruikt voor schuurtjes en bijgebouwen zonder agrarische bestemming. Zo kan men spreken van een fietsenboet, waar men fietsen stalt.

Het woord boet lijkt verwant te zijn met het Duitse Bude, dat ook schuur betekent, vergelijk het Nedersaksische woord boô.

Andere betekenis bewerken

"Boet" kan ook een voornaam zijn, zoals van de motorcoureur Boet van Dulmen.

In Leiden wordt het woord onder Joodse studenten vaak gebruikt als scheldwoord.

In de vertaling van het vijfde boek, Bloed van Olympus, uit de serie Helden van Olympus van Rick Riordan, ontwaakt Gaia ook in een boet voordat zij de aarde vernietigt.

Zie de categorie Boe of boetje op Texel van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.