Alexander Dalrymple

Brits ontdekkingsreiziger (1737-1808)

Alexander Dalrymple (Newhailes (Midlothian), 24 juli 1737 - Londen, 19 juni 1808) was een Schots geograaf.

Alexander Dalrymple

De historische betekenis van Dalrymple ligt vooral in zijn rol als voorvechter van de theorie van het onontdekte continent Terra Australis. Dit idee dook reeds op bij de Egyptische geleerde Ptolemaeus. Men geloofde dat het bestaan ervan noodzakelijk was om de aarde in evenwicht te houden, anders zou de landmassa op het noordelijk halfrond in een verhouding 8:1 te dominant zijn. Door dit standpunt ontwikkelde hij de bekende rivaliteit met navigator en cartograaf James Cook, die eerder sceptisch was over het bestaan ervan.

Cook werd door de Britse Admiraliteit uitgestuurd voor drie wereldreizen, waarbij het nagaan van het bestaan van dit continent een van de opdrachten was. Dalrymple had op de opdracht van expeditieleider gehoopt, maar men gaf de voorkeur aan de ervaren zeevaarder Cook boven de "bureaugeleerde" Dalrymple.

Cook overschreed, wellicht als eerste, de zuidpoolcirkel en voer ook om Antarctica, waardoor bleek dat voor het veronderstelde continent gewoon geen plaats genoeg was. Antarctica zelf kwam dan weer niet in aanmerking omdat men van een bewoonbaar continent in gematigde klimaatzone uitging.