Slag bij Lund

slag tussen Zweden en Denemarken/Noorwegen/Nederland

De Slag bij Lund is een van de bloedigste slagen uit de Scandinavische geschiedenis. Aan het einde van de dag was ongeveer de helft van de soldaten niet meer in leven.

Slag bij Lund
Onderdeel van de Schoonse Oorlog
Karel XI in de slag bij Lund
Datum 4 december 1676
Locatie Lund, Zweden
Resultaat Overwinning voor het Zweedse leger
Strijdende partijen
Vlag van Denemarken Denemarken-Noorwegen
Nederlandse Republiek
Zweeds Leger
Leiders en commandanten
Vlag van Denemarken Christiaan V
Vlag van Denemarken Carl von Arenstorff
Vlag van Denemarken Friedrich von Arensdorff
Karel XI
Simon Grundel-Helmfelt
Troepensterkte
5.000 infanteristen
6.000 cavaleristen
1.300 Hollandse mariniers
56 kanonnen
Inclusief andere niet-gevechtstroepen: op zijn minst 14.500 man.
2.000 infanteristen
6.000 cavaleristen
10 kanonnen
Inclusief andere niet-gevechtstroepen: op zijn minst 9.000 man.
Verliezen
6.000-6.500 doden
2.000 krijgsgevangenen
2.500-3.000 doden
50-100 krijgsgevangenen
Gevechten in de Hollandse Oorlog
Groenlo · Solebay · Schooneveld (1) · Tolhuis · Nijmegen · Doesburg · Bredevoort · Coevorden · Schooneveld (2) · Groningen · Kruipin · Charleroi · Maastricht (1) · Kijkduin · Trier · Naarden · Bonn · Sinsheim · Seneffe · Entzheim · Mulhouse · Truckheim · Fehrbellin · Sasbach · Konzer Brücke · Stromboli · Agosta · Bornholm · Öland · Palermo · Maastricht (2) · Halmstad · Lund · Valencijn · Tobago (1) · Kamerijk · Kassel · Møn · Baai van Køge · Malmö · Landskrona · Tobago (2) · Kochersberg · Offenburg · Gent · Ieper · Rheinfelden · Gengenbach · Saint-Dennis

Historische achtergrond bewerken

Een van de oorzaken van de slag bij Lund is de handelsontplooiing van Zweedse vloot. De Zweden zouden hierdoor een machtige concurrent van de Engelsen en de Republiek kunnen worden. Met name de Republiek was niet blij met de bloei van de Zweedse handel. In 1668 sloten de Zweden het Drievoudig verbond met de Republiek en Engeland, tegen Frankrijk. Aangezien de Zweden veel met Frankrijk handelden, leverde dit gemor onder de Zweedse kooplieden op. De Zweden grepen dan ook de kans om zich uit dit verbond terug te trekken toen Lodewijk XIV het verbond uit elkaar wilde spelen, en daarin slaagde. Hierdoor raakten ze in 1674 wel in oorlog met de Republiek, Brandenburg en Denemarken.

 
Het monument in Lund

Verloop van de slag bewerken

Op 4 december 1676 was koning Karel XI van Zweden met zijn leger over de Kævlingeån getrokken en de aanval begonnen op het Deense leger onder leiding van Christiaan V van Denemarken. De slag duurde meer dan acht uur, en de uitkomst was lang onzeker. De slag was, zoals in de inleiding vermeld, een grote moordpartij, maar tegen de avond begonnen de Zweden aan de verliezende hand te raken. Karel XI besloot een wanhoopsaanval te doen met enkele honderden ruiters. De Deense linies waren toen al zo uitgedund dat de aanval succesvol was en de Denen op het laatste moment de overwinning aan de Zweden moesten laten.

Hierna trokken de Denen terug naar de citadel van Landskrona. De Zweden hadden de slag gewonnen vanwege een tactisch idee, maar de overwinning kon vanwege de zware verliezen niet direct benut worden.

Gedenkteken bewerken

In Lund is nog altijd een gedenkteken aanwezig. Het is er geplaatst in 1876 als herinnering, toen de Zweden hun land hadden weten te redden.

Bronnen bewerken

  • Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Slaget ved Lund op de Deenstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
  • Europa in de Gouden Eeuw, Uitgeverij Lekturama Rotterdam, 379 bladzijden