Slag bij de brug van Arcole

(Doorverwezen vanaf Slag bij Arcole)

De Slag bij de brug van Arcole was een veldslag bij de brug van Arcole in Italië op 15 november 1796 tussen Frankrijk onder Napoleon Bonaparte en Oostenrijk onder József Alvinczi tijdens de Italiaanse Veldtocht van 1796-1797 in de Eerste Coalitieoorlog.

Eerste Coalitieoorlog
Onderdeel van de Franse revolutionaire oorlogen
schilderij door Horace Vernet
Slag bij de brug van Arcole (Italië)
Slag bij de brug van Arcole
Datum 15 november 179617 november 1796
Locatie Arcole
Resultaat Franse overwinning
Casus belli Italiaanse Veldtocht van 1796-1797
Territoriale
veranderingen
Noorden van Italiaans schiereiland
Strijdende partijen
Eerste Franse Republiek Oostenrijk
Leiders en commandanten
Napoleon Bonaparte József Alvinczi
Troepensterkte
19.000 man 24.000 man
Verliezen
3500 dood of gewond; 1300 krijgsgevangen 535 dood, 1535 gewond, 4141 krijgsgevangen, 11 kanonnen[1]
De opmars van Napoleon
Napoleon op de brug bij Arcole door Antoine-Jean Gros, 1796, Louvre, Parijs
Jean-Baptiste Muiron beschermt Napoleon met zijn lijf en stierf
De tamboer van Arcole, André Estienne

Voorafgaande bewerken

Oostenrijk had József Alvinczi met een nieuw leger over de Alpen naar het Italiaans schiereiland – toen deel van Oostenrijk – gestuurd om de opmars van Napoleon Bonaparte te stoppen. De Oostenrijkers rukten op in twee colonnes om Napoleon in de tang te nemen. Napoleon versloeg József Alvinczi in de Slag bij Brenta, maar generaal Claude-Henri Belgrand de Vaubois verloor de Slag bij Rivoli en de Slag bij La Corona, waarop Napoleon zich terugtrok naar Verona.

Nadat hij de stelling van Caldiero niet kon innemen, liet Napoleon het garnizoen van Verona in handen van generaal Charles Édouard Jennings de Kilmaine terwijl hij zelf langs de Adige het Oostenrijks leger tegemoet trok. Het Frans leger stak de Adige over te Ronco all'Adige en rukte op naar de zijrivier Alpone.

De brug van Arcole bewerken

De Fransen probeerden onder beschieting door de Oostenrijkers het dorp Arcole in te nemen langs de brug over de Alpone. Pierre François Charles Augereau stak de Adige over, maar werd door hevige beschieting voor de brug van Arcole teruggedreven. André Masséna zat vast in de moerassen. In de eerste poging om met twee bataljons de brug over te steken moest generaal Jean Lannes terugwijken door hevige beschieting.

Augereau probeerde opnieuw met drie bataljons. Hij greep zelf een vlag en liep voorop, maar zijn soldaten volgden hem niet.

Napoleon met de vlag voorop bewerken

Daarop greep Napoleon zelf een vlag en ging ermee op de brug.[2]

Zijn aide-de-camp Joseph Sulkowski schreef:

Ondertussen was de opperbevelhebber op de hoogte gebracht van de stand van zaken en zelf al halverwege : men vertelde hem van de verliezen, de vastberadenheid van de vijand, de ontmoediging van onze soldaten. Het gevecht was aan gang, we moesten winnen of ten onder gaan, en hij nam deel zijn roem waardig. We zagen hem plotseling op de brug verschijnen omringd door zijn staf en gevolgd door zijn gidsen, hij steeg af van zijn paard, trok zijn sabel, greep een vlag en liep de brug op in een regen van vuur. De soldaten zagen hem, en geen van hen deed hem na.

De tussenkomst van Lannes te paard met zijn grenadiers te voet liet de omsingelde Napoleon toe om te ontkomen. Lannes raakte tweemaal gewond en liet zich verzorgen in Ronco all'Adige. Napoleon stuurde versterkingen naar Masséna.

De ooggetuige Jean Antoine François Ozanam, onderluitenant bij de huzaren van Bercheny schreef:

Zijn colonne was voor de helft overgestoken, toen vuur op de flank hem deed terugkeren. De grenadiers pikten Bonaparte op en voerden hem mee, hij viel in een moeras waarin hij tot de helft van zijn lichaam wegzakte. Lannes die gewond was werd naar Milaan gevoerd, hij had de generaal beschut met zijn lichaam. Aide-de-camp Jean-Baptiste Muiron had dit ook gedaan en werd gedood net als generaal Jean Gilles André Robert

Tamboer bewerken

Generaal Augustin Daniel Belliard spoorde zijn mannen aan om Napoleon te redden. De tamboer André Estienne zwom samen met anderen over de rivier en maakte achter de linie van de Oostenrijkers zoveel mogelijk lawaai.[3] Alvinczi dacht dat hij langs achter aangevallen werd en gaf zijn sterke verdedigende stelling op om de tamboer te achtervolgen. Ter nagedachtenis is het Monument au Tambour d'Arcole opgericht.

Masséna waadt de Adige over bewerken

Masséna vond een Voorde (doorwaadbare plaats) en stak de Adige over. Napoleon beval Masséna en Augereau om de Oostenrijkers in de tang te nemen. Samen versloegen ze langs twee kanten de Oostenrijkers.

Relaas bewerken

Vier dagen na de slag schreef Napoleon aan de Directoire :

Het was tevergeefs dat de generaals, die al het belang voelden van het moment, zich aan het hoofd in de strijd wierpen om onze colonnes te dwingen om de kleine brug van Arcole over te steken: te veel moed schaadt: ze raakten bijna allen gewond: de generaals Jean-Antoine Verdier, Louis André Bon, Pierre François Verne en Lannes werden buiten gevecht gesteld. Generaal Lannes al tweemaal gewond door schoten, keerde terug en kreeg een derde, meer gevaarlijke wonde.

Napoleon zond de vlag waarmee hij op de brug gegaan was naar de Directoire. In februari 1798 groette de Nationale Grondwetgevende Vergadering die vlag. Napoleon schonk de vlag aan Lannes voor zijn heldhaftig gedrag op de brug. De vlag werd dan in zijn familie van hertogen van Montebello bewaard maar is in de loop des tijds toch verloren gegaan.

Gevolgen bewerken

Het Franse leger overwon en beheerste het noorden van het Italiaans schiereiland. Het Beleg van Mantua ging verder. Tegen 1797 waren alle Oostenrijkers van het Italiaanse schiereiland verdreven.

De Pont d'Arcole in Parijs is genoemd naar de slag. Aan het slagveld in Arcole liet Napoleon een obelisk oprichten (1810).

Zie de categorie Battle of Arcole van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.