Sem Dresden (schrijver)
Samuel (Sem) Dresden (Amsterdam, 5 augustus 1914 – Leiden, 6 mei 2002) was een Nederlandse literatuurwetenschapper, romanist en essayist. Hij was een neef van de componist Sem Dresden (1881-1957).
| Sem Dresden | ||||
|---|---|---|---|---|
_vo,_Bestanddeelnr_934-2598.jpg)
| ||||
Dresden (links) overhandigt de P.C. Hooftprijs 1987 aan Hugo Brandt Corstius
| ||||
| Algemene informatie | ||||
| Volledige naam | Samuel Dresden | |||
| Geboren | 5 augustus 1914 | |||
| Geboorteplaats | Amsterdam | |||
| Overleden | 6 mei 2002 | |||
| Overlijdensplaats | Leiden | |||
| Geboorteland | Nederland | |||
| Beroep | Hoogleraar | |||
| Werk | ||||
| Bekende werken | Vervolging, vernietiging, literatuur (1991) | |||
| Dbnl-profiel | ||||
| ||||
Biografie
bewerken
Dresden deed na zijn schooltijd op het Vossius Gymnasium te Amsterdam het staatsexamen gymnasium A en studeerde wijsbegeerte en Frans in Amsterdam en Parijs. Na zijn afstuderen gaf hij les op het Amsterdams Lyceum. Vanwege zijn Joodse achtergrond werd hij in september 1940 ontslagen, waarna hij doceerde op het Joods Lyceum met onder anderen Anne Frank in de klas. Dresden had twee kleine kinderen voor wie hij onderduikadressen vond in Haarlem. Zij overleefden beiden de oorlog. Dresden en zijn vrouw besloten zelf niet onder te duiken omdat ze anderen niet in gevaar wilden brengen. In september 1943 werden ze gearresteerd en overgebracht naar Kamp Westerbork, waar ze de rest van de oorlog verbleven.[1]
Dresden werd in 1947 benoemd tot hoogleraar Franse letterkunde aan de Rijksuniversiteit Leiden. In 1962-1963 was hij rector magnificus en van 1975 tot 1981 bekleedde hij de leerstoel algemene literatuurwetenschap. Van 1978 tot 1981 was Dresden president van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen.
Dresden publiceerde, naast een kleine 200 artikelen, vele boeken. Vervolging, vernietiging, literatuur, over de literaire verwerking van de Holocaust door joden, is waarschijnlijk zijn bekendste werk. Hij ontving vele literaire onderscheidingen. Hij had tientallen malen zitting in jury's van literaire prijzen, waaronder die van de Martinus Nijhoffprijs.
Het Archief Dresden (BPL 3476, 1920-2002) wordt bewaard door de Universitaire Bibliotheken Leiden. [2]
Bibliografie (selectie)
bewerken
- (1941) L'artiste et l'absolu. Paul Valéry et Marcel Proust (diss.)
- (1946) Existentie-philosophie en literatuurbeschouwing
- (1947) Moderne Franse romankunst
- (1949) Bezonken avonturen
- (1952) Critiek op de tweesprong
- (1952) Montaigne, de spelende wijsgeer
- (1954) Het probleem der literaire werkelijkheid
- (1956) De structuur van de biografie
- (1957) Marionettenspel met de dood (i.s.m. Simon Vestdijk)
- (1958) Over het lezen en het boek
- (1959) De literaire getuige
- (1963) Souvenir
- (1965) Wereld in woorden
- (1966) Humanistische wijsheidsidealen
- (1967) Het humanistische denken
- (1972) Rabelais - nuchtere dronkenschap
- (1978) Inleiding tot 'De kant van Swann' van Marcel Proust
- (1980) Het einde
- (1980) Symbolisme
- (1983) Beeld van een verbannen intellectueel
- (1983) Bezig zijn met literatuur
- (1987) Wat is creativiteit?
- (1991) Vervolging, vernietiging, literatuur
- (1992) Michel de Montaigne
- (1995) Joodse waardigheid
- (1997) Het vreemde vermaak dat lezen heet
- (2002) Over de biografie (red. Leo van Maris en Herman Verhaar)
- (2005) Het beste van Dresden (red. Leo van Maris, Paul J. Smith en Evert van der Starre)
Onderscheidingen
bewerken- (1961) Dr. Wijnaendts Francken-prijs voor De literaire getuige
- (1988) Jan Greshoffprijs voor Wat is creativiteit?
- (1992) Busken Huetprijs voor Vervolging, vernietiging, literatuur
- (2000) Joost van den Vondelprijs
- (2001) Jacobson-prijs voor zijn gehele oeuvre
- (2002) P.C. Hooft-prijs voor zijn gehele oeuvre
| Voorganger: Gerhard Sevenster |
Rector magnificus van de Universiteit Leiden 1962-1963 |
Opvolger: Wim den Boer |
- ↑ Een loflied op onhandigheid, Reformatorisch Dagblad , 6 februari 1998
- ↑ Catalogusrecord Universitaire Bibliotheken Leiden Archief Dresden - BPL 3476