Savoenees

Savoenees
Onderdeel van	Bima-Soembatalen
Aantal onderdelen van die familie	24
Landen	Indonesië
Aantal landen	1
Werelddelen	Azië
Sprekers	110 000
Dialecten	Liae, Mesara, Raijuwa, Seba, Timu
Aantal dialecten	5
SIL-code	`HVN`
ISO 639-2	`map`
ISO 639-3	`hvn`
ISO 639-3.4	`hvn`

Het Savoenees, ook Savu, Savunees, Hawu, Havunees, Sawu of Sawunees, is een Austronesische taal die gesproken wordt door de ongeveer 90.000 Savoenezen, die wonen op de Indonesische eilanden Savoe en Rai Jua, maar ook door de ongeveer 20.000 Savoenezen die gemigreerd zijn naar andere eilanden van de Indonesische archipel.

ClassificatieBewerken

Austronesische talen (1268)
- Malayo-Polynesische talen (1248)
  - Centraal-Oostelijke talen (708)
    - Centraal-Malayo-Polynesische talen (168)
      - Bima-Soembatalen (27)
        Savoenees

TaalgebiedBewerken

Het Savoenees tussen de andere talen van het Indonesische gedeelte van de Kleine Soenda-eilanden, v.l.n.r.: Waingapu (Soemba), Melolo (Soemba) en vooral en oorspronkelijk de Savoe-eilanden: Rai Jua en Savoe.

Het Savoenees tussen de andere talen van Soemba.

Naast op de Indonesische eilanden Savoe en Rai Jua wordt het Savoenees ook door de ongeveer 20.000 Savoenezen die gemigreerd zijn naar andere eilanden van de Indonesische archipel gesproken.

Zo wordt er ook Savoenees gebruikt aan de noordoostkust van Soemba (te Waingapu en Melolo in het regentschap Oost-Soemba, grenzend aan Kamberaastalig gebied), in het regentschap Ende op Flores en in het regentschap Kupang in het westen van Indonesisch Timor.

Op SoembaBewerken

Het Savoenees wordt in Oost-Soemba in de steden Waingapu (westen) en Melolo (oosten) gesproken, beide gelegen aan de Savoezee-kust. De Savoenezen waren van overzee gekomen en hielden zich bij aanvang bezig met strand- en zeeroverij.

Verspreiding van de sprekersBewerken

Indonesië: 110 000; 52e plaats, 61e volgens totaal aantal sprekers
- Savoe-eilanden: 85 000 à 95 000
- Buiten Savoe: 15 000 à 25 000

GeschiedenisBewerken

Eerste vertaalwerkzaamhedenBewerken

De eigenaardige taalmoeilijkheden van woordvorming en woordklank bemoeilijkten het werk van de zending. Als eerste werden daarom de formulieren voor doop en avondmaal in het Savoenees vertaald. Verder gebruikte men voor de zending liever het Maleis.

DialectenBewerken

Er zijn vijf bekende dialecten:

Liae (genoemd naar het onderdistrict Savoe Liae)
Mesara (genoemd naar het onderdistrict Savoe Mesara)
Raijuwa (genoemd naar het onderdistrict en eiland Rai Jua)
Seba (genoemd naar het onderdistrict West-Savoe, ook wel Seba)
Timu (genoemd naar het onderdistrict Oost-Savoe, ook wel Dimu)

LiteratuurBewerken

De Zending op Soemba, Douwe Klaas Wielenga; mei 1949; uitgegeven vanwege de Nederlandse Zendingsraad door Hoenderloo's Uitgeverij en Drukkerij