Sara Rothé
Sara Rothé (1699–1751), kunstverzamelaar in Amsterdam, werd bekend als de samensteller en eigenares van twee 18e-eeuwse poppenhuizen in het Frans Halsmuseum te Haarlem en het Gemeentemuseum te Den Haag.
| Sara Rothé | ||||
|---|---|---|---|---|
.jpg)
| ||||
| Algemene informatie | ||||
| Geboren | 23 augustus 1699 Amsterdam | |||
| Overleden | 9 september 1751 Haarlem, Halfweg | |||
| Nationaliteit | Nederlands | |||
| Beroep | kunstverzamelaar | |||
| Bekend van | haar 18e-eeuwse pronkpoppenhuizen in het Gemeentemuseum Den Haag en het Frans Halsmuseum te Haarlem. | |||
| ||||
Levensloop van Sara bewerken
Sara Rothé trouwde op 16 februari 1721 met de zeer bemiddelde koopman Jacob Ploos van Amstel. Zij woonden in een huis aan de Keizersgracht te Amsterdam (tegenwoordig nummer 474), maar de zomermaanden brachten zij door aan het Spaarne bij Haarlem, in hun buitenplaats Klein-Berkenrode.
In 1735 schilderde Jurriaan Buttner het echtpaar, samen met (waarschijnlijk) Rothé's moeder. Rothé zit aan het klavecimbel. Ter gelegenheid van het 25-jarig huwelijksfeest maakten familie en vrienden een boekje met 15 lofdichten; ook werd door Martin Holtzhey (1687-1764) een zilveren penning geslagen. De neefjes en nichtjes kwamen graag bij het echtpaar, dat bleek wel uit de gedichten.
Rothé was zeer ontwikkeld en had veel belangstelling voor de schone kunsten. Ze hield van borduren, kaartweven, muziek, schilderen en het samenstellen van haar twee poppenhuizen.
Rothé en Ploos van Amstel hadden zelf geen kinderen. Na de onverwachte dood van Rothé in 1751 erfden twee nichtjes van Ploos van Amstel, Willemina en Anna Margaretha, de poppenhuizen van hun tante. Een nazaat van Anna verkocht in 1939 een van de twee poppenhuizen aan de kunsthandel van Jacques Goudstikker. In 1943 kwam het in het bezit van de echtgenote van Piet Rienstra van Stuyvesande, die het in 1958 verkocht aan het Frans Halsmuseum.[1]
Ontstaan van de poppenhuizen bewerken
Rothé had in 1743 op een veiling drie bestaande 17e-eeuwse poppenhuizen gekocht, vervaardigd door Cornelia van der Gon. Rothé gaf opdracht om deze poppenhuizen uit elkaar te nemen en er twee nieuwe van te bouwen. Meubelmaker Jan Meijer bouwde het eerste poppenhuis, het Haagse wortelnoten kabinet. Beide poppenhuizen hebben losse kamertjes, die als dozen in een kabinet zijn geplaatst. Rothé verving een deel van de oude zilveren keukenvoorwerpen. Ze vulde de collectie aan met nieuwe eigentijdse voorwerpen van oorspronkelijke materialen, zoals ijzer en porselein. Zelf maakte ze borduur- en kaartweefwerk. Ook kunstschilder Jurriaan Buttner werkte mee aan de poppenhuizen. Rothé schreef uitvoerig over het ontstaan in notitieboekjes. In een vierde boekje staat het draaimechanisme van het Haarlemse poppenhuis beschreven. Deze bewaard gebleven boekjes zijn voor wetenschappelijk onderzoek naar de poppenhuizen bijzonder waardevol.
- Het poppenhuis van Sara Rothé in het Frans Halsmuseum
-
Sara's poppenhuis in het Frans Halsmuseum -
Vooraanzicht -
Enkele vertrekken -
De kraamkamer -
De zolder
Kinderboek over Sara's poppenhuis in Den Haag bewerken
- Tjong-Khing, Thé en Anna Woltz: Nacht in het poppenhuis 2011 Leopold B.V. ISBN 9789025859428
Bronnen bewerken
- Ronde, Elleke de: Schilderingen in de pronkpoppenhuizen van Sara Rothé, 2019 Masterscriptie Kunstgeschiedenis, Radboud Universiteit Nijmegen
- Royen-Engelberts, Monique van: Sara's poppenhuis. Het poppenhuis van Sara Rothé in het Frans Halsmuseum 2011 Frans Halsmuseum Haarlem ISBN 9789490198053
- Pijzel-Dommisse, Jet: t Is poppe goet en anders niet. Het poppenhuis uit het Frans Halsmuseum 1980 Unieboek BV Bussum ISBN 9789022842676
- Pijzel-Dommisse, Jet: Het Hollandse pronkpoppenhuis 2000 Rijksmuseum, Amsterdam en Waanders Uitgevers ISBN 9789040094811
- Pijzel-Dommisse, Jet: Het poppenhuis van het Haags Gemeentemuseum 1988 Haags Gemeentemuseum ISBN 9789023678106
- Pijzel-Dommisse, Jet en Madelief Hohé: XXSmall Poppenhuizen en meer in miniatuur 2011 WBOOKS ISBN 9789040078323
Bronnen, noten en/of referenties
|
