Voorstadstrein

passagiersvervoersdienst per spoor die hoofdzakelijk opereert tussen een stadscentrum en de middelste tot buitenste voorsteden
(Doorverwezen vanaf S-trein)

Een voorstadstrein (Engels, commuter rail; Frans, train de banlieue) is een treindienst of een geheel van bijeenhorende treindiensten, ook voorstadsnet[1] geheten, die een grote stad verbinden met zijn buitenwijken, voorsteden en slaapsteden. Als er sprake is van spoorinfrastructuur die enkel voor dit doel gebruikt wordt, wordt ook wel gesproken van voorstadspoorweg of forensenspoorweg.

treinen van de Long Island Rail Road

Het begrip voorstadstrein wordt nauwelijks onderscheiden in Nederland, waar de steden relatief dicht bij elkaar liggen en voorsteden of slaapsteden vaak niet aan één enkele grote stad gebonden zijn.

In België bestaat sinds 2015 het Brusselse Gewestelijk ExpresNet en sinds 2018 de S-netten in Antwerpen, Charleroi, Gent en Luik, al gaat het daar niet over een afzonderlijk spoorsysteem of tariefsysteem.

In Noord-Amerika zijn voorstadstreinen een zeer bekend fenomeen. De grote steden liggen daar vaak zo ver uit elkaar dat er tussen de steden niet of zeer weinig met de trein gereisd wordt. Rondom een grote stad ligt meestal een aantal voorsteden of slaapsteden, waarvandaan grote aantallen forensen dagelijks naar de centrale stad reizen. De commuter trains voorzien in hun behoeften.

Enkele karakteristieken van een voorstadstreindienst zijn:

  • afstanden tot ongeveer 50 kilometer;
  • meestal radiale lijnen, van het centrum van de centrale stad naar buiten;
  • zwaarder materieel dan een metro, maar vaak iets lichter dan langeafstandstreinen;
  • afstanden tussen de stations korter dan bij langeafstandstreinen;
  • sporen soms gedeeld met andere treinsoorten; en
  • meestal frequenter dan een gewone trein, maar minder frequent dan een metro, en soms maar enkele treinen per dag op een traject.[2]

Een categorie die het midden houdt tussen een metronetwerk en een voorstadspoorweg is Lightrail, zoals RandstadRail in Nederland.

Lijst van voorstadspoorwegen

bewerken
Dit overzicht is mogelijk incompleet; u kunt helpen door het uit te breiden.

België

bewerken

Duitsland

bewerken
  Zie S-Bahn#Duitsland voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Frankrijk

bewerken

Italië

bewerken
 
Trein van de Linee S Milaan.

Nederland

bewerken

Oostenrijk

bewerken
  Zie S-Bahn#Oostenrijk voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
 
trein van de Rodalies (Cercanías) in Barcelona
  Zie Cercanías voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Verenigd Koninkrijk

bewerken

Zwitserland

bewerken
  Zie S-Bahn#Zwitserland voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Rest van Europa

bewerken

Noord-Amerika

bewerken
 
trein van de Deux-Montagnes lijn in Montreal
 
Locomotief in Deerfield, een voorstad van Chicago.

Verenigde Staten

bewerken

Oceanië

bewerken

Zuid-Amerika

bewerken

Referenties

bewerken