Rudolf Vrba

Rudolf 'Rudi' Vrba, geboren als Walter Rosenberg (Topoľčany, 11 september 1924 - Vancouver, 27 maart 2006), was een universitair docent in de farmacologie aan de University of British Columbia. In april 1944 ontsnapte hij samen met een vriend genaamd Alfréd Wetzler, als nummer twee en drie van slechts vijf Joden die dit ooit gelukt is, uit het concentratiekamp Auschwitz.

Vrba-Wetzler-rapport

Na hun ontsnapping gaven zij informatie over de massamoord in Auschwitz aan de geallieerden. Dit 32 pagina's tellende document, dat bekend werd als het Vrba-Wetzler-rapport, werd aan Joodse ambtenaren in Slowakije gedicteerd. Het document wordt beschouwd als een van de belangrijkste documenten van de 20ste eeuw, doordat het de eerste gedetailleerde en geloofwaardige informatie over het kamp was dat de geallieerden bereikte, alhoewel Witold Pilecki's rapport ruim een jaar eerder de geallieerden bereikte.

Vrba was van mening dat er veel meer levens gered hadden kunnen worden als het rapport eerder was uitgegeven. Dan hadden de Hongaarse Joden geweten dat ze vergast zouden worden in plaats van hervestigd, zoals de Duitsers hen vertelden. In dat geval zouden ze misschien gevlucht zijn of hebben gevochten in plaats van in de trein te stappen. Hij beweerde dat het rapport opzettelijk achtergehouden werd door de Joods-Hongaarse hulpverleningsorganisatie (het Comité), zodat de complexe maar nutteloze onderhandelingen over het uitwisselen van Joden voor geld of goederen tussen het Comité en Adolf Eichmann, de SS-officier verantwoordelijk voor de transporten, niet in gevaar zouden komen.

Bibliografie

• Ik ontsnapte uit Auschwitz

Literatuur

• Jonathan Freedland, The Escape Artist. The Man Who Broke Out of Auschwitz to Warn the World, 2022. ISBN 9781529369076