Hunsrik

Hunsrik (Hunsrik^[1], of Hunsrückisch^[2]), ook wel Riograndenser Hunsrückisch genoemd, is een Moezelfrankisch taal die is afgeleid van het Hunsrückisch-dialect van het Westmiddelduits. De taal heeft enige bekendheid voornamelijk in Brazilië. Het maakt sinds 2012 integraal deel uit van het historische en culturele erfgoed van Rio Grande do Sul en wordt sinds 2016 beschouwd als een immaterieel cultureel erfgoed van Santa Catarina.^[3]^[4] Het is ook een co-officiële taal in de gemeenten Antônio Carlos, Santa Maria do Herval en São João do Oeste.^[5]^[6]^[7] In Brazilië wordt Hunsrik gesproken in de staten Rio Grande do Sul, Santa Catarina en Paraná. De taal wordt ook gesproken in sommige regio's van het noordoosten van Argentinië en het zuidoosten van Paraguay.^[8]

Hunsrik ontwikkelde zich uit het Hunsrückisch-dialect toen immigranten uit de Hunsrück regio van Duitsland (Rijnland-Palts) zich vestigden in zuidelijke regio's zoals Rio Grande do Sul, te beginnen met keizerlijke ontwerpen in 1824 (deze werden later projecten gecontroleerd door staten en uiteindelijk door particuliere Europese investeringen ondernemingen).

Hoewel voornamelijk gebaseerd op de Hunsrückisch-tak van de Duitse taal, is het ook sterk beïnvloed door andere Duitse dialecten zoals Oost-Pommers en Plautdietsch, en door Portugees, de nationale taal van Brazilië. Het is in mindere mate beïnvloed door inheemse talen zoals Kaingang en Guarani en door immigrantentalen zoals Italiaans en Talian.

Hoewel Hunsrik de meest voorkomende Germaanse taal is in het zuiden van Brazilië en de derde meest gesproken taal van het land, neemt het gebruik van deze taal - vooral in de laatste drie tot vier generaties - steeds verder af. Glottolog classificeert de taal als "verschuivend" op de geagglomereerde bedreigingsstatus.^[9]

Externe links bewerken

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Wiesemann, Ursula (2008). Contribuição ao desenvolvimento de uma ortografia da língua Hunsrik falada na América do Sul. Summer Institute of Linguistics 2008
↑ Cleo Vilson Altenhofen, Rosângela Morello (2018), Hunsrückisch : inventário de uma língua do Brasil. Garapuvu. ISBN 978-85-907418-7-9. Gearchiveerd op 3 augustus 2023.
↑ Coordenadoria de Documentação, LEI Nº 16.987, DE 3 DE AGOSTO DE 2016. leis.alesc.sc.gov.br. Gearchiveerd op 24 juni 2020. Geraadpleegd op 11 juli 2020.
↑ Lei N.º 14.061, de 23 de julho de 2012. web.archive.org (30 maart 2019). Gearchiveerd op 30 maart 2019. Geraadpleegd op 11 juli 2020.
↑ IPOL realizará formação de recenseadores para o censo linguístico do município de Antônio Carlos, com exemplos tabelados de municípios (2015)
↑ (pt) Decreto 5 2009 de Santa Maria do Herval RS. leismunicipais.com.br. Gearchiveerd op 26 juni 2020. Geraadpleegd op 11 juli 2020.
↑ (pt) LEI Nº 1.685/16, DE 12/07/2016. www.diariomunicipal.sc.gov.br. Geraadpleegd op 11 juli 2020.
↑ (en) Minority Germanic Languages. The Cambridge Handbook of Germanic Linguistics (2020/04). Gearchiveerd op 2 september 2020. Geraadpleegd op 11 juli 2020.
↑ Glottolog 4.2.1 - Hunsrik. glottolog.org. Gearchiveerd op 20 juli 2020. Geraadpleegd op 11 juli 2020.

[1] Wiesemann, Ursula (2008). Contribuição ao desenvolvimento de uma ortografia da língua Hunsrik falada na América do Sul. Summer Institute of Linguistics 2008

[2] Cleo Vilson Altenhofen, Rosângela Morello (2018), Hunsrückisch : inventário de uma língua do Brasil. Garapuvu. ISBN 978-85-907418-7-9. Gearchiveerd op 3 augustus 2023.

[3] Coordenadoria de Documentação, LEI Nº 16.987, DE 3 DE AGOSTO DE 2016. leis.alesc.sc.gov.br. Gearchiveerd op 24 juni 2020. Geraadpleegd op 11 juli 2020.

[4] Lei N.º 14.061, de 23 de julho de 2012. web.archive.org (30 maart 2019). Gearchiveerd op 30 maart 2019. Geraadpleegd op 11 juli 2020.

[5] IPOL realizará formação de recenseadores para o censo linguístico do município de Antônio Carlos, com exemplos tabelados de municípios (2015)

[6] (pt) Decreto 5 2009 de Santa Maria do Herval RS. leismunicipais.com.br. Gearchiveerd op 26 juni 2020. Geraadpleegd op 11 juli 2020.

[7] (pt) LEI Nº 1.685/16, DE 12/07/2016. www.diariomunicipal.sc.gov.br. Geraadpleegd op 11 juli 2020.

[8] (en) Minority Germanic Languages. The Cambridge Handbook of Germanic Linguistics (2020/04). Gearchiveerd op 2 september 2020. Geraadpleegd op 11 juli 2020.

[9] Glottolog 4.2.1 - Hunsrik. glottolog.org. Gearchiveerd op 20 juli 2020. Geraadpleegd op 11 juli 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]