Radar (programma)
Radar, vroeger ook bekend als TROS Radar, is een Nederlands consumentenprogramma van AVROTROS dat op maandagavond van september tot medio mei live wordt gepresenteerd op NPO 2 door Antoinette Hertsenberg. De eerste aflevering van het programma werd op 9 januari 1995 uitgezonden door de TROS. Het is de opvolger van het programma Kieskeurig, de vroegere consumentenrubriek van de TROS.
| Radar | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
De studio van Radar
| ||||
| Genre | Consumenten | |||
| Speelduur per afl. | 30 tot 40 minuten | |||
| Presentatie | Antoinette Hertsenberg (1995-heden) Jaap Jongbloed (twee afleveringen, 2000)[1] Fons Hendriks (2017-heden) | |||
| Land van oorsprong |  Nederland
| |||
| Taal | Nederlands | |||
| Uitzendingen | ||||
| Start | 9 januari 1995 | |||
| Netwerk of omroep | TROS (1995-2014) AVROTROS (2014-heden) | |||
| Zender | TV2 (1995-2000) Nederland 2 (2000-2006) Nederland 1 (2006-2014) NPO 1 (2014-2022) NPO 2 (2023-heden) | |||
| Officiële website | ||||
| ||||
Het programma maakt zich hard voor een betere behandeling van consumenten door bedrijven en overheid, en kijkt met een kritische blik naar de service die aan de consument wordt verleend. Het programma trekt wekelijks ongeveer 525.000 kijkers.[2]
Inhoud bewerken
Misstanden bewerken
Regelmatig terugkerende onderwerpen zijn onder meer: misstanden bij grote bedrijven (verzekeraars zoals in de woekerpolisaffaire, nutsbedrijven, kabelmaatschappijen), falende overheidsdiensten, misleidende aanbiedingen van bijvoorbeeld energiemaatschappijen en oplichting door bijvoorbeeld belspelletjes en Astro TV. Ook worden er regelmatig producten of diensten getest, of gaan redacteuren met de verborgen camera op pad, om zo misstanden bij bedrijven naar buiten te brengen. Vast onderdeel in het programma is onder meer het telefoonteam waar consumenten hun klachten kunnen melden.
Douche en Loden Leeuw bewerken
Ook wordt er iedere week een "douche" uitgereikt. Kijkers kunnen hiervoor een bedrijf nomineren met een goede of juist slechte service, dat dan een warme of koude douche krijgt. Een warme douche voor een goede service en een koude douche voor een slechte service. De douche werd voor het laatst uitgereikt in de laatste aflevering van het seizoen 2017/2018.
Sinds 2002 reikt het programma jaarlijks de Loden Leeuw uit, een prijs voor de meest irritante reclame op de Nederlandse televisie. Ook wordt er een prijs uitgereikt voor de meest irritante Bekende Nederlander in een reclame. Bekende winnaars van deze "persoonlijkheidsprijs" zijn onder meer Edvard Niessing, de Tokkies, Beau van Erven Dorens en Louis van Gaal.
Het programma beschikt ook over een eigen testpanel. Via dit testpanel, waar de consument kosteloos lid van kan worden, neemt Radar regelmatig eigen enquêtes af en gebruikt de resultaten in het programma. Het testpanel telt enkele tienduizenden leden. Wie lid wil worden van het testpanel kan zich hiervoor aanmelden via de site van het programma.
Kwakzalverij bewerken
Kwakzalverij heeft veel aandacht gekregen in het programma. Het bekendste voorbeeld hiervan is de ophef rond de Biostabil 2000 in 2004. Radar wist met succes de oplichter Bruno Santanera te ontmaskeren, en de verkoop van de magneethanger kelderde.
Onder meer hiervoor ontving het programma in 2005 zelfs een prijs. De Vereniging tegen de Kwakzalverij had in dat jaar, ter gelegenheid van haar 125-jarig bestaan, de Gebroeders Bruinsma Erepenning ingesteld. Het televisieprogramma kreeg de prijs "wegens de voortreffelijke wijze waarop zij bij herhaling ernstige vormen van kwakzalverij aan de kaak stelt", aldus een woordvoerder van de vereniging.
Radiovariant bewerken
Sinds januari 2017 wordt het programma op zaterdagmiddag ook uitgezonden op NPO Radio 1, onder de naam Radio Radar. De presentatie is hier in handen van Mischa Blok.[3] Eerder was er eind jaren '90 en begin 21e eeuw een radioprogramma. In dit programma wordt sinds 2017 de Loden Radioleeuw uitgereikt aan de meest irritante radioreclame. Deze prijs is de opvolger van het Houten Reclameblok dat tot 2014 tijdens de Coen en Sander Show op NPO 3FM werd uitgereikt aan de meest irritante radioreclame. Radar nam deze uitreiking over nadat deze show in 2015 ophield te bestaan en verhuisde naar Radio 538.
Website bewerken
Het programma heeft een uitgebreide eigen website, waar onder andere een omvangrijk internetforum te vinden is waar veel twijfelachtige praktijken tegen het licht worden gehouden.
Kritiek bewerken
Radar uit de raad van journalistiek bewerken
Sinds 2007 weigert Radar medewerking aan de Raad voor de Journalistiek, nadat een beslissing van de raad als gegrond was verklaard. Dit besluit volgde op een veroordeling in de zaak Cleantec, waarbij de Raad oordeelde dat Radar 'uitlatingen bewust zo gemonteerd heeft dat een onjuist en misleidend beeld ontstaat'. Het nadeel van het niet meewerken aan de Raad voor de Journalistiek is dat het programma de mogelijkheid ontneemt om eventuele onjuistheden recht te zetten en het publiek inzicht te bieden in eventuele correcties of verduidelijkingen naar aanleiding van dergelijke zaken. Het kan de geloofwaardigheid van het programma beïnvloeden en het publiek kan het als een gebrek aan transparantie ervaren.[4]
Overvaljournalistiek bewerken
Met betrekking tot de zaak Cleantec heeft Radar op 5 oktober 2006 zonder aankondiging met een draaiende camera aangebeld bij de woning van de geïnterviewde. Het verzoek om de camera uit te zetten is niet gehonoreerd. Hierdoor is er sprake geweest van zogeheten 'overvaljournalistiek', een techniek die vaak onterecht wordt toegepast om mensen onwillig voor de camera te krijgen.[5]
Veel rechtszaken met claim van sensationele televisie bewerken
Radar wordt geconfronteerd met tal van rechtszaken waarin wordt beweerd dat zij sensationele televisie maakt om kijkers te boeien.[6] Hoewel dit niet noodzakelijk de kwaliteit van hun werk aantast, kan het grote aantal rechtszaken en het ontbreken van aansluiting bij de Raad voor de Journalistiek problemen veroorzaken doordat er beperkte mogelijkheden zijn om zich te verdedigen tegen dergelijke claims.
Verhuizing van NPO1 naar NPO2 bewerken
Sinds februai 2023 is Radar verhuisd van NPO1 naar NPO2, de verhuizing heeft een grote impact op de kijkcijfers van het programma.[7] De kijkcijfers voor de verhuizing zorgden voor een keldering in cijfers, naar schatting verloor radar tweederde van de vaste kijkers. Voorheen trok Radar tussen de 1,5 en 1,7 miljoen geïnteresseerden.
Radar Extra bewerken
Sinds 23 december 2013 worden er ook documentaires uitgezonden onder de naam Radar Extra.[8] In deze documentaires wordt dieper ingegaan op onderwerpen waar burgers en consumenten mee te maken hebben.
Bronnen, noten en/of referenties
|