Een poolonderzoeker is een ontdekkingsreiziger die zich in het bijzonder beziggehouden heeft met het onderzoeken van de poolgebieden van de aarde (Arctis en Antarctis) en daar nieuwe dingen hebben bereikt met betrekking tot de topografie, de klimatologische omstandigheden en de flora en fauna. Vanwege de gesteldheid van deze gebieden ging en gaat het de poolonderzoekers niet zozeer om de voorbereidingen voor de kolonisatie van deze gebieden, maar meer om het verwerven van kennis en vaak vormde het ook een sportieve uitdaging. Hierbij kwam het zo nu en dan tot wedlopen, zoals de beroemde wedstrijd tussen Scott en Amundsen op de Zuidpool in 1912, waarbij Scott uiteindelijk het onderspit dolf en het bovendien niet overleefde. De poolonderzoekers hadden in het verleden vaak weinig "last" van een vijandig gezinde inheemse bevolking, maar des te meer van de vijandige natuurelementen. Het verraderlijke ijs, de plotseling omslaande weersomstandigheden, sneeuwstormen, gebrek aan voedsel en de lange afstanden zorgden voor vele slachtoffers onder de poolonderzoekers. Zij droegen en dragen onder andere bij aan een belangrijke vooruitgang in klimatologie en aan de oceanografie.

Bekende poolonderzoekers bewerken

Noordpool bewerken

Zuidpool bewerken

  • James Cook (1728-1779), Britse zeevaarder, omvoer in 1773 voor de eerste keer de Zuidpoolcirkel;
  • Georg Forster (1754-1794), natuuronderzoeker en revolutionair, begeleidde James Cook van 1772 tot 1775 in de Zuidelijke Oceaan;
  • Fabian Gottlieb von Bellingshausen (1778-1852), leidde de eerste Russische Antarctisexpeditie van 1819 tot 1821;
  • James Weddell (1787-1834), drong in 1823 diep in de Weddellzee door;
  • Jules Dumont d'Urville (1790-1842), Franse zeevaarder zag in 1840 als eerste de oostkust van Antarctica, die hij vernoemde naar zijn vrouw; Adélieland;
  • John Biscoe (1794-1843), ontdekker van Enderbyland, Grahamland en de Adelaide-Biscoe-eilanden van 1830 tot 1832;
  • Charles Wilkes (1798-1877), Amerikaanse zeevaarder die in 1838 2500 kilometer Antarctische kust bevoer, waarmee hij het continent definieerde;
  • James Clark Ross (1800-1862), verbleef tijdens de jaarwisseling van 1841 op 1842 in de Antarctis. Hij wordt gezien als de eigenlijke ontdekker van "het zesde continent";
  • Tannatt William Edgeworth David (1858-1934), Britse geoloog die in 1908 voor het eerst de vulkaan Mount Erebus besteeg (op het eiland Ross);
  • Carsten Borchgrevink (1864-1934), Noorse onderzoeker die in 1895 als eerste Antarctica betrad en daar in 1899 met een Britse expeditie overwinterde;
  • Erich von Drygalski (1865-1949), Duitse geograaf die van 1901 tot 1903 met het onderzoeksschip Gauss de eerste Duitse Antarctisexpeditie leidde;
  • Adrien de Gerlache de Gomery (1866-1934), Belgische officier die van 1897 tot 1899 de Belgische Antarctische expeditie aanvoerde en aan boord van de Belgica als eerste noodgedwongen overwinterde in het pakijs van de Zuidelijke Oceaan;
  • Emil Racoviță (1868-1947), Roemeense bioloog en botanicus die deelnam aan de expeditie van de Belgica en onder andere de eerste zaadplanten van Antarctica ontdekte;
  • Robert Falcon Scott (1868-1912), Engelse onderzoeker die vanaf 1901 meerdere malen naar Antarctica ging en in 1912 omkwam op de terugweg van de race om het bereiken van de Zuidpool die hij verloor van Roald Amundsen;
  • Otto Nordenskjöld (1869-1928), Zweedse poolonderzoeker en leider van een Antarctische expeditie van 1901 tot 1904;
  • Herbert Ponting (1870-1935), Britse fotograaf die van 1910 tot 1912 Scott begeleidde bij diens Antarctische reis en in Antarctica foto's maakte;
  • Roald Amundsen (1872-1928), bereikte met een Noorse expeditie op 14 december 1911 als eerste mens de Zuidpool;
  • Ernest Henry Shackleton (1874-1922), ondernam meerdere onderzoeksreizen en onder andere deelnemer aan de reizen van Scott;
  • Douglas Mawson (1882-1958), Brits-Australische Antarcticaonderzoeker die tijdens de Shackleton-expeditie samen met Tannatt William Edgeworth David als eerste de geomagnetische zuidpool bereikte. Dit was de eerste Australische Antarctische expeditie (van 1911 tot 1914);
  • Frank Hurley (1885-1962), Australische fotograaf die met foto's van hoge kwaliteit (zwart-wit en kleur) en films de bijna mislukte Endurance-expeditie heeft gedocumenteerd en daarmee onsterfelijk gemaakt;
  • Richard Evelyn Byrd (1888-1957), vloog in 1929 voor de eerste keer over de Zuidpool;
  • Norman Vaughan (1905-2005), ondernam meerdere expedities naar de Zuidpool;
  • Vivian Fuchs (1908-1999), trok door Antarctica van 1957 tot 1958.