Onafhankelijken
Voor de Groenlandse politieke partij waarvan de naam vertaalt naar Onafhankelijken, zie Kattusseqatigiit.
Onafhankelijken (ook wel: partijlozen) zijn politici die geen lid of anderszins verbonden zijn met een politieke partij. Partijlozen of onafhankelijken kunnen hun eigen standpunten innemen die aansluiting bij een van de politieke partijen moeilijk maken.
In Nederland zijn onafhankelijke kandidaten vrij zeldzaam. Wel gebeurt het soms dat een politicus uit zijn of haar partij stapt, maar toch in de Kamer of raad blijft zitten, iemand gaat dan verder onder de naam Lid X of Groep X, waarbij X de achternaam van het Kamer- of raadslid is.
In landen met een winner-takes-all districtenstelsel komen onafhankelijke kandidaten vaak voor als regionale kandidaat. Landen met een parlementair of semi-presidentieel systeem hebben soms partijloze presidenten. Ook in landen waar andere uitvoerende functies (zoals burgemeester of gouverneur) direct gekozen worden is het vaker gebruikelijker dat een kandidaat onafhankelijk is.
Voorbeelden bewerken
- Australië: De onafhankelijke Australische parlementsleden Rob Oakeshott, Andrew Wilkie en Tony Windsor steunden in de periode 2010-2013 de minderheidsregering van Julia Gillard.
- Hongarije: De voormalige Hongaarse presidenten Ferenc Mádl (2000-2005) en László Sólyom (2005-2010) waren geen lid van een politieke partij.
- Ierland: Voormalig Iers president Mary Robinson was een partijloos politica.
- Nederland: Volksvertegenwoordigers die hun fractie hebben verlaten, maar hun zetel hebben behouden als onafhankelijk lid, zijn in de zittingsperiode vanaf 2021 van de Tweede Kamer: Liane den Haan (ex-50PLUS), Wybren van Haga, Pieter Omtzigt (ex-CDA). Verder kent Nederland steeds meer burgemeesters die niet bij een (landelijke) partij aangesloten zijn, maar toch benoemd zijn, onder wie de burgemeester van Maastricht, Annemarie Penn-te Strake.
- Rusland: De voormalige Russische president Dmitri Medvedev was tijdens zijn presidentschap geen lid van een partij, maar werd wel gesteund door de partij Verenigd Rusland waar hij in 2011 lid van werd.
- Verenigde Staten: George Washington, de eerste president van de Verenigde Staten, is nooit lid geweest van een politieke partij. Anno 2015 zitten in het 112e Amerikaans Congres twee onafhankelijke senatoren, namelijk Angus King en Bernie Sanders. Tussen 2007 en 2012 zat Joe Lieberman, een modern-orthodox joodse voormalige Democraat in de Senaat.
- IJsland: Guðni Thorlacius Jóhannesson, sinds 2016 president van IJsland, is geen lid van een politieke partij.