Papoea-Nieuw-Guinea
Papoea-Nieuw-Guinea, officieel de Onafhankelijke Staat Papoea-Nieuw-Guinea (Tok Pisin: Independen Stet bilong Papua Niugini, Engels: Independent State of Papua New Guinea, Hiri Motu: Papua Niu Gini), is een land in Oceanië dat het oostelijk deel van het eiland Nieuw-Guinea beslaat. Het grenst aan Indonesië en ligt ten noorden van Australië. De hoofdstad is Port Moresby. In het land worden 823 (Papoea)talen gesproken (van de 6800 talen in de wereld). Het eiland Nieuw-Guinea is uniek in de wereld voor wat betreft flora en fauna.
| Independent State of Papua New Guinea | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Basisgegevens | ||||
| Officiële landstaal | Engels, Hiri Motu, Tok Pisin | |||
| Hoofdstad | Port Moresby | |||
| Regeringsvorm | Parlementaire monarchie | |||
| Staatshoofd | Koning Charles III | |||
| Regeringsleider | James Marape | |||
| Religie | Christelijk 96%, inheemse geloven 3%[1] | |||
| Oppervlakte | 462.840 km²[2] (2,1% water) | |||
| Inwoners | 7.059.653 (2011)[3] 7.259.456 (2020)[4] (15,7/km² (2020)) | |||
| Bijv. naamwoord | Papoea-Nieuw-Guinees | |||
| Inwoneraanduiding | Papoea-Nieuw-Guineeër (m./v.) Papoea-Nieuw-Guinese (v.) | |||
| Overige | ||||
| Volkslied | O arise all you sons of this land | |||
| Munteenheid | Kina (PGK)
| |||
| UTC | +10 | |||
| Nationale feestdag | 16 september | |||
| Web | Code | Tel. | .pg | PNG | 675 | |||
| Voorgaande staten | ||||
| ||||
| Detailkaart | ||||
| ||||
|
Portaal
 Landen & Volken | ||||
GeschiedenisBewerken
In de 16e eeuw verkenden Spaanse en Portugese ontdekkingsreizigers het oostelijk deel van het eiland Nieuw-Guinea. Het eiland trok daarna vooral de belangstelling van Nederlanders, maar na de komst van Duitsers en Britten werden grenzen vastgesteld die het eiland tussen deze nationaliteiten verdeelden. In 1884 kwam de noordelijke helft van het oostelijke deel in Duitse handen en de zuidelijke helft onder Brits bestuur. In 1906 werd Brits Nieuw-Guinea overgedragen aan Australië, dat noemde het Territorium Papoea. Tijdens de Eerste Wereldoorlog bezette Australië het noordelijke Keizer Wilhelmsland. Vanaf toen werd dit deel als Territorium Nieuw-Guinea een door Australië bestuurd mandaatgebied. In 1949 werden beide gebieden verenigd onder de naam Territorium van Papoea en Nieuw-Guinea. In 1975 werd dit deel van Nieuw-Guinea onafhankelijk onder de naam Papoea-Nieuw-Guinea.
GeografieBewerken
Papoea-Nieuw-Guinea is grotendeels bergachtig en bedekt met regenwouden. Het grootste deel van het land kent een tropisch regenwoudklimaat (Köppen Af). Er zijn enkele kleine vlaktes langs de kust. Het land ligt langs een tektonische breuklijn, aardbevingen en tsunami's komen dan ook tamelijk vaak voor. Papoea-Nieuw-Guinea is een van de weinige landen dicht bij de evenaar waar geregeld sneeuw valt, vooral op de bergtoppen. Het land wordt doorsneden door de rivier de Sepik.
Het grootste gedeelte van het land, inclusief de hoofdstad Port Moresby, ligt op het eiland Nieuw-Guinea. Verder zijn er nog enkele eilanden, waarvan Nieuw-Ierland, Nieuw-Brittannië en Bougainville de belangrijkste zijn.
Geografische kenmerken:
- oppervlakte: 462.840 km², waarvan 9980 km² water.
- lengte landgrenzen: 820 km (met Indonesië).
- kustlijn: 5152 km.
- hoogste punt: Mount Wilhelm 4509 m.
- laagste punt: Grote Oceaan 0 m.
- delfstoffen: aardolie en -gas, koper, goud, zilver.
- klimaat: tropisch, slechts kleine temperatuursverschillen met de seizoenen, twee moessonseizoenen.
- landgebruik: 92,9% bossen, 1% landbouw (cijfers: 1993).
- BNP/inw.: $ 2200.
- munt: kina (PGK).
Bestuurlijke indelingBewerken
Papoea-Nieuw-Guinea bestaat uit twintig provincies, een autonome provincie (Bougainville) en het hoofdstedelijk district (National Capital District).
BevolkingBewerken
DemografieBewerken
Papoea-Nieuw-Guinea heeft 7.259.456 (2020) inwoners, een alfabetisering van 64,2% en een levensverwachting van 67,8 jaar.
Etnische groepen en talenBewerken
De bevolking bestaat vooral uit Papoea's en Melanesiërs. Belangrijke talen zijn het Hiri Motu, Tok Pisin en het Engels.
CultuurBewerken
De cultuur in Papoea-Nieuw-Guinea is erg divers en veelzijdig. Geschat wordt dat er ongeveer duizend verschillende etnische groepen zijn. Iedere groep heeft zijn eigen stijl en klederdracht. Een belangrijk bevorderaar is hoogleraar en kunstenaar Michael Mel. Bekende musici uit Papoea-Nieuw-Guinea zijn George Telek en O-Shen.
Sport neemt een belangrijke plaats in, Papoea-Nieuw-Guinea is erg sterk in Australisch voetbal en rugby. Spelers van dit land spelen dan ook in verschillende buitenlandse competities.
ReligieBewerken
In Papoea-Nieuw-Guinea geldt vrijheid van geloof. Volgens de volkstelling van 2000 bleek dat 96% van de bevolking tot het christendom is bekeerd, veel mensen houden daarbij vast aan traditionele religieuze elementen. De katholieke kerk is de grootste groep (27% van de bevolking), de lutheranen omvatten 19,5%, de "United Church" 11,5%, 10% is adventist, 8,6% behoort tot de pinkstergemeente, 5,2% tot de evangelische alliantie, 3,2% is anglicaans, 2% baptist en 8,9% behoort tot een andere protestantse groepering.[1]
De grootste niet-christelijke godsdienst is het Bahá'í (3,3%).[1] Verder zijn er de traditionelere godsdiensten, meest animistische religies. Er zijn veel missionarissen actief, onder wie moslims en confucianisten.
StaatsinrichtingBewerken
Papoea-Nieuw-Guinea is een constitutioneel koninkrijk (een Commonwealth realm) en een parlementaire democratie. Het staatshoofd is koning Charles III, en wordt vertegenwoordigd door gouverneur-generaal Bob Dadae. Regeringsleider is James Marape. Het parlement kent een eenkamerstelsel met 118 zetels en een zittingstermijn van vijf jaar.
EconomieBewerken
Papoea-Nieuw-Guinea is rijk aan natuurlijke grondstoffen, zoals ertsen, gas, vis en hout. De exploitatie van deze producten, veelal door buitenlandse bedrijven, zorgt voor 72% van de inkomsten van het land. De exploitatie wordt bemoeilijkt door het bergachtig reliëf, de hoge kosten voor de bouw van infrastructuur en de onzekerheid over de stabiliteit van het bestuur. Koper- en goudmijnen zijn er in Progera, Ok Tedi, Misima en Lihir.
GasBewerken
De gasvoorraad die geschat wordt op 640 km³, wordt sinds 2001 ontgonnen door een bedrijf onder leiding van Chevron, dat het via een gaspijplijn uitvoert naar Queensland in Australië. In 2010 werd een start gemaakt met de bouw van een LNG-terminal. Na een investering van $19 miljard werd in mei 2014 de eerste lading vloeibaar aardgas van de PNG LNG-terminal verscheept.[5] Het aardgas wordt in het binnenland gewonnen en door een 300 kilometer lange pijplijn vervoerd naar de kust.[5] Hier wordt het vloeibaar gemaakt en naar gastankers verpompt die het verder vervoeren naar klanten in het Verre Oosten. Er is voldoende gas gevonden om de terminal 30 jaar te gebruiken. ExxonMobil, met een belang van 33% in het project, is bezig met plannen om de capaciteit van 6,9 miljoen op jaarbasis verder te verhogen.[5]
LandbouwBewerken
Papoea-Nieuw-Guinea voert verder ook vis, hout en gewassen (onder andere koffie, cacao, copra, thee, rubber en suiker) uit. Het merendeel van de bevolking (85%) leeft van de landbouw. Hoewel 40% van het land uit exploiteerbare houtsoorten bestaat, is de houtexport, deels door de lage prijs op de wereldmarkt, nog niet ontwikkeld. De uitvoer van vis beperkt zich tot garnalen. Licenties om op tonijn te vissen in de territoriale wateren worden verkocht aan visbedrijven uit andere landen.
SteunBewerken
De economie wordt bijzonder gesteund door financiële bijdragen van landen als Australië (de grootste donateur, ieder jaar 200 miljoen dollar), Japan, de EU, China, de Verenigde Staten, en organisaties als de Wereldbank en het IMF. Zo werd in 1995 met deze laatste een programma voorgesteld. De economie van het land is erg afhankelijk van deze steun. In 1997 vernielden door El Niño veroorzaakte stormen koffie-, cacao- en ananasplantages. De economie van Papoea-Nieuw-Guinea is erg afhankelijk van de import uit het buitenland. Er vindt weinig export plaats van in het land industrieel vervaardigde producten. Een mogelijke industriële ontwikkeling wordt gefnuikt door hoge transportkosten, hoge lonen en de beperkte nationale markt.
ArmoedeBewerken
Volgens het Ontwikkelingsprogramma van de Verenigde Naties leeft in Papoea-Nieuw-Guinea 37,5% van de bevolking onder de armoedegrens.[6]
Bronnen, noten en/of referenties
|
