Overleg:Stroopwafel

Laatste reactie: 1 jaar geleden door Gouwenaar in het onderwerp Stroopwafels en Wikimedia

Siroop is iets anders dan stroop Johi

POV? bewerken

Kinderen zijn vaak dol op "snippers", zakjes met de kruimels van de afgesneden randen en mislukte koeken, maar zo'n zakje vol, met daarover een schep kleverige stroop, is ook voor veel volwassenen niet te weerstaan. Stroopwafels worden in het buitenland ook steeds vaker gegeten. Ze zijn vaak in supermarkten te koop of in speciale winkels. Vaak is het echter wel zo dat de stroopwafels kleiner en duurder zijn dan in Nederland.

Dit lijkt me wel erg POV. "Kinderen zijn vaak dol op", "maar zo'n zakje vol, met daarover een schep kleverige stroop" "ook voor veel volwassenen niet te weerstaan"... Afhaalchinees 31 jul 2008 12:01 (CEST)Reageren

1784 bewerken

In voetnoot nr. 1 staat een jaartal genoemd van 1810. Het jaartal 1784 zie ik nergens terugkomen. Wel staat dit jaartal op de Engelstalige Wikipedia, maar dat lijkt me niet als bron te mogen dienen. 77.241.229.229 14 mrt 2011 17:41 (CET)Reageren

Als ik google zie ik de datum idd ook terugkomen, al weet ik niet welke daarvan als betrouwbare bron genoemd kunnen worden. Klopt voetnoot 1 dan wel? 77.241.229.229 14 mrt 2011 17:43 (CET)Reageren
Noch het jaar 1784, noch het jaar 1810 kloppen met de informatie in: Duizend jaar Gouda: een stadsgeschiedenis (ISBN: 90 6550 717 5)

Sommige van de toenmalige stroopwafelbakkerijen dateren al uit de negentiende eeuw. In die eeuw werd de Goudse stroopwafel 'geboren'. Hoewel er meer kandidaten zijn die met de eer willen strijken, is de meest waarschijnlijke uitvinder van de Goudse stroopwafel Gerard Kamphuijsen geweest die zijn zaak al in 1810 opende

De eerste stroopwafel dateert dus volgens deze informatie van na 1810. Gouwenaar (overleg) 14 mrt 2011 18:04 (CET)Reageren

de bron bewerken

hier staat 1784 http://www.leerwiki.nl/Hoe_maak_je_stroopwafels%3F

Dat is geen serieuze bron w.b. historisch onderzoek. Die serieuze bron is er wel n.l. de Goudse stadsgeschiedenis, beschreven in Duizend jaar Gouda, onder redactie van de historici Abels, Goudriaan, Habermehl en Kompagnie. Het hoofdstuk, waarin het ontstaan van de stroopwafel aan de orde komt is geschreven door H.C. Toussaint en A.A.S. van Heezik, met medewerking van B. de Wit, die o.a. geschreven heeft "Op hoop van zaken" over de industrialisatie van Gouda vanaf 1813. Gouwenaar (overleg) 14 mrt 2011 20:07 (CET)Reageren

oke ik zal het verandere in mijn spreekbeurd – De voorgaande bijdrage werd geplaatst door Bramstijkel (overleg · bijdragen) 14 mrt 2011 20:10

Dan hierbij nog wat extra informatie. Lilian van der Poel (in: Iconen van Goudse bedrijvigheid) beschrijft het ontstaan van de armenkoek, zoals de stroopwafel ook wel werd genoemd. Zij denkt dat de eerste stroopwafel rond 1810 in Gouda werd gebakken (dat hangt natuurlijk samen met de opening van de zaak van Kamphuijzen). Het zal ongetwijfeld ergens tussen 1810 en 1840 hebben plaatsgevonden. In mijn jeugd waren er nog meerdere ambachtelijke stroopwafelbakkers in Gouda, de lucht van het bakken hing als een zoete walm in de omgeving van deze bakkerijen. Een lekkernij voor kinderen vormde de zogenaamde snippers, resten die overbleven na het bakken en voor een paar cent werden verkocht. Langzamerhand is deze ambachtelijke sector uit het Goudse straatbeeld verdwenen. Gouwenaar (overleg) 14 mrt 2011 20:19 (CET)Reageren

thx

Varianten bewerken

thumb|Italiaanse honingwafel Volgens Van Dale is een stroopwafel "een wafel bestaande uit twee dunne koeken waartussen zich stroop bevindt". Ik vind het dan ook uiterst discutabel om koeken zonder stroop in dit artikel op te voeren als zouden het varianten zijn van de stroopwafel. Ik ken wel varianten, maar die zijn allemaal met stroop bereid, zonder stroop is er imo geen spraken van een stroopwafel of een variant ervan. Gouwenaar (overleg) 13 aug 2015 17:15 (CEST)Reageren

In het lemma stroop, laatste regel van de inleiding. kun je lezen dat honing natuurlijke stroop is. Je drieste verwijderactie was m.i. wat kort door de bocht.  Klaas `Z4␟` V31 okt 2015 08:38 (CET)Reageren
En chocola, karamel en kokosnoot zijn ook stroopvarianten? ;-) Ik zie de meerwaarde niet om dit te vermelden. Gouwenaar (overleg) 31 okt 2015 10:16 (CET)Reageren
@Klaas: Beste Klaas honing is geen (suiker)stroop. Wat ze beide (ongeveer) gemeen hebben is de viscositeitswaarde. En ze smaken allebei zeer zoet. Maar dat maakt ze niet gelijk. Stroop wordt fabrieksmatig geproduceerd, honing wordt voortgebracht in de natuur, door bijen. Haagschebluf (overleg) 31 okt 2015 12:55 (CET)Reageren
Dat is allemaal reeds bekend en hier opgeslagen, HB. Waarom kan er dan niets over honingwafels (die ook in Zeeland worden gemaakt)) geschreven worden?  Klaas `Z4␟` V31 okt 2015 13:10 (CET)Reageren
Als het zo bekend is, ik neem aan dat je bedoelt dat stroop en honing niet hetzelfde is, waarom noem je dat dan wel? Overigens lijkt me dat er niets op tegen is dat je een lemma honingwafels aanmaakt. Haagschebluf (overleg) 31 okt 2015 13:25 (CET)Reageren
Laat maar. Je lijkt het niet te (willen) snappen. Het zij zo.  Klaas `Z4␟` V31 okt 2015 15:07 (CET)Reageren
Misschien kun je iets duidelijker zijn zodat wel te snappen is wat je bedoelt. Haagschebluf (overleg) 31 okt 2015 15:13 (CET)Reageren
Het lijkt me geen probleem om een lemma Honingwafel te beginnen, of hier een opmerking in het lemma wafel over te schrijven. Omdat honing en stroop niet hetzelfde is, lijkt het me niet op z'n plek in het lemma over stroopwafels. CaAl (overleg) 31 okt 2015 15:18 (CET)Reageren

Bron of externe link bewerken

Beste Gouwenaar, ik heb overwogen om de bron te vervangen door de externe link. Ik was bang dat u die dan meteen weer zou verwijderen vanwege de vele reclames die erin staan. Bovendien wordt er een jaartal van 1700 genoemd, terwijl u toch voor 1810 gaat, begrijp ik. Vandaar dat ik een sub 'externe link' heb aangemaakt. Ik ben nog steeds van mening dat dat de beste plek is voor deze link. Als je het als bron opvoert, moet je geen tegenstrijdige gegevens opnemen in het lemma, lijkt me. Bovendien heeft de zin waar het nu geplaatst is al een ref. Haagschebluf (overleg) 31 okt 2015 13:33 (CET)Reageren

Ik ga nergens voor, maar de verwijzing naar het artikeltje op Gouda online werd al in 2008 door Koektrommel aangebracht. Die pagina is terug te vinden in het webarchief dus behoefde niet te worden verwijderd. Zelf heb ik in 2011 een verwijzing aangebracht met een citaat uit "Duizend jaar Gouda". Dat citaat komt voor rekening van de schrijvers van dat hoofdstuk uit de stadsgeschiedenis van Gouda. Zelf ben ik inmiddels tot de conclusie gekomen dat de naam Gerard Kamphuisen niet kan kloppen. Er was in die tijd geen bakker met die naam in Gouda. De website van Kamphuisen zelf beschikt nmm over de correcte informatie, het was Pieter Willem Kamphuisen die een koekenbakkerswinkel in Gouda had en - naar wordt aangenomen - rond 1810 een stroopwafel introduceerde. Maar of hij de eerste was? Ik betwijfel het. De website die je linkte bevatte in ieder geval een onzinnige bewering, het jaartal 1700 slaat nergens op. De familie Kamphuijsen vestigde zich pas in de tweede helft van de 18e eeuw in Gouda, maar daarvoor moet je wel enigszins op de hoogte zijn van de geschiedenis van Gouda. Gouwenaar (overleg) 31 okt 2015 14:00 (CET)Reageren
De bron van de stadsgeschiedenis lijkt me acceptabel. Ik neem aan dat de makers daar wel enig onderzoek voor gedaan zullen hebben. En het is de meest recente. Het webarchief kon ik niet vinden, vandaar mijn alternatieve keuze. Ik streef er altijd naar een dode link te vervangen. Maar ik was niet blij met het alternatief. Haagschebluf (overleg) 31 okt 2015 14:39 (CET)Reageren

In het artikel staat niet wat ik vind. Ik heb slechts toegevoegd wat een gerenommeerde bron als de Goudse stadsgeschiedenis "Duizend jaar Gouda" hierover te melden heeft. Verder vind ik dit artikel een nogal bij elkaar geraapt allegaartje van trivialiteiten. Gouwenaar (overleg) 31 okt 2015 14:42 (CET)Reageren

Ik zou er geen moeite mee hebben dat de subkopjes Media en Muziek zouden verdwijnen. Ik neem aan dat de aanmaker er blij mee is. Die moet dan maar bekijken of het gehandhaafd moet worden. Haagschebluf (overleg) 31 okt 2015 14:57 (CET)Reageren

Bronnen bewerken

In enkele andere bronnen worden andere jaartallen gegeven. Arie Scheygrond merkte in een artikel in Tidinge van die Goude (1988) op dat er weinig bekend is over de geschiedenis van de stroopwafel. Volgens dit artikel zou Adriaan de Groot in 1864 voor het eerst een wafelijzer hebben gebruikt. Hij sluit echter niet uit dat Kamphuisen al voor 1863 stroopwafels maakte. Ook Scheygrond is bepaald niet foutloos want hij situeert de komst van de eerste Kamphuijsen in Gouda in 1808, die komst moet echter enkele tientallen jaren eerder geweest zijn. Joop de Korte, de man van de adékowafel, publiceerde in 2012 de Historie van de Goudse stroopwafelbakkers. Hij betoogt daarin dat de eerste stroopwafels pas na 1853 gebakken konden worden worden. In 1837 werd in Gouda een stroopfabriek geopend, maar voor het bakken van stroopwafels waren gasstellen vereist. Op open vuur of in een oven konden geen stroopwafels gebakken worden, aldus De Korte (blz. 26). Op basis daarvan schatte hij dat het nog enkele jaren geduurd heeft na de vestiging van een particuliere gasfabriek in 1853 voordat de eerste stroopwafels in Gouda gebakken werden. Kortom ergens tussen 1853 en 1863. Gouwenaar (overleg) 31 okt 2015 18:03 (CET)Reageren

Ik heb inmiddels het artikel herschreven op basis van de meest betrouwbare bronnen over dit onderwerp. Ik zal voor de volledigheid ook nog binnenkort het artikel van G. Schrijvers "Ontstaan van stroopwafel in nevelen" van Gerrit Schrijvers uit 1960 raadplegen. Gouwenaar (overleg) 2 nov 2015 19:32 (CET)Reageren

doorgesneden? bewerken

In de inleiding staat "Na het bakken wordt een deegwafel in de langsrichting doormidden gesneden." Werkelijk waar? Ik heb lang niet gekeken naar stroopwafels bakken, maar ik dacht dat er gewoon 2 gebakken werden en met stroop tegen elkaar geplakt. Elly (overleg) 21 okt 2016 14:08 (CEST)Reageren

De inleiding klopt. Maar dat is OO. :P RONN (overleg) 21 okt 2016 14:19 (CEST)Reageren
Ik heb dit ook zo gedaan zien worden, maar heb er gelijk een betrouwbare bron bijgezocht waar we helaas niet heen mogen linken zonder gezeur, want YouTube wordt door ons niet serieus genomen als bron. Ik noem het toch maar: https://www.youtube.com/watch?v=uMaQH-uh4Z4Frank Geerlings (overleg) 21 okt 2016 14:36 (CEST)Reageren
https://www.youtube.com/watch?v=zXON_wvPhR8 snijdt ze ook doormidden. ed0verleg 21 okt 2016 14:39 (CEST)Reageren
(na bwc) Een link naar Klokhuis mag toch wel? Die zijn onafhankelijker dan zo'n wafelbakker. ;) RONN (overleg) 21 okt 2016 14:41 (CEST)Reageren
Uit eigen waarnemingen kan ik iedereen vertellen dat er één wafel gebakken wordt en dat die in de dikte doormidden gesneden wordt. Een YouTube-filmpje kan wat mij betreft in dit geval wel gebruikt worden als bron, maar eentje van het Klokhuis lijkt mij wel beter. Dqfn13 (overleg) 21 okt 2016 14:54 (CEST)Reageren

Van origineel onderzoek is hier geen sprake. Er zijn voldoende betrouwbare bronnen hiervoor te geven. Laat ik de meest recente noemen. Ter gelegenheid van open monumentendag Gouda verscheen een nieuw nummer van Erfgoud getiteld "Iconen en symbolen". Ik citeer hieruit (blz. 18): "De Goudse siroopwafel onderscheidt zich van andere soorten wafels omdat de Goudse wafel in een ijzer aan twee kanten niet geheel gaar wordt gebakken. Daardoor blijft de binnenkant zacht. Daarna steekt de siroopwafelbakker de wafel rond af met een ronde steker waardoor de siroopwafelsnippers ontstaan. Omdat de binnenkant zacht blijft, kan de bakker de wafel horizontaal doorsnijden en de twee helften met siroop besmeren en op elkaar doen. Dat doorsnijden noemen ze 'spouwen'. De Goudse siroopwafel is dus een 'spouwwafel'. Dat is het typische van een echte Goudse siroopwafel". N.b. In de bij het Wikipedia-artikel gegeven bron t.w. "Historie van de Goudse stroopwafelbakkers" is deze beschrijving van dezelfde auteur opgenomen in het hoofdstuk "Wat zijn echte Goudse stroopwafels" (blz. 28 t/m 31). De auteur J.A. de Korte is bij uitstek deskundig op dit gebied. Gouwenaar (overleg) 21 okt 2016 15:09 (CEST)Reageren

Dank voor deze uitgebreide toelichting, met name was ik verbaasd omdat het zo lastig leek. Gouwenaar, mag ik jouw tekst incl. bron in het artikel opnemen? Of is er dan sprake van bronvervalsing?? (Dan kan jij het beter zelf doen; maar ik houd er niet van om iemand aan het werk te zetten en ik vertrouw je uiteraard 100%). Elly (overleg) 21 okt 2016 15:13 (CEST)Reageren
De bron (De Korte) was al bij het artikel gegeven. De lengte van het citaat moet wel enigszins in verhouding staan tot het geheel. Wmb is een verwijzing naar de exacte vindplaats voldoende. Gouwenaar (overleg) 21 okt 2016 15:18 (CEST)Reageren
Dank jullie allen, ik heb het artikel verduidelijkt met de bron klokhuis en De Korte. Het andere youtube filmpje is fascinerend, ik ga dat er op Wikibooks bijzetten, want het is echt "how to". Elly (overleg) 21 okt 2016 15:52 (CEST)Reageren

Externe links aangepast bewerken

Hallo medebewerkers,

Ik heb zojuist 1 externe link(s) gewijzigd op Stroopwafel. Neem even een moment om mijn bewerking te beoordelen. Als u nog vragen heeft of u de bot bepaalde links of pagina's wilt laten negeren, raadpleeg dan deze eenvoudige FaQ voor meer informatie. Ik heb de volgende wijzigingen aangebracht:

Zie de FAQ voor problemen met de bot of met het oplossen van URLs.

Groet.—InternetArchiveBot (Fouten melden) 12 sep 2017 06:13 (CEST)Reageren

Bronnen bewerken

Vandaag werd deze informatie aan het artikel toegevoegd. Die toevoeging lijkt vooral een eigen interpretatie van zaken te zijn, die niet gestoeld is op betrouwbare bronnen. Sommige beweringen zijn ronduit onjuist. Bij wijze van voorbeeld: er wordt beweerd "Wanneer deze bakkerij precies begonnen is met het vervaardigen van stroopwafels is niet bekend, maar een banket- en koekbakker genaamd J.L. Kamphuizen wordt aangetroffen in de intekenlijst voor een plaatselijke publicatie van 1849. Zijn opvolgers (zonen danwel kleinzonen) hebben in ieder geval de stroopwafels als typisch Gouds gepresenteerd en ze als zodanig buiten Gouda gepopulariseerd". Dat de banket- en koekbakker J.L. Kamphuizen genoemd wordt op de intekenlijst van een publicatie van W.F. Büchner is correct. Dit was Johannes Leonardus Kamphuizen (1815-1879), banketbakker op de Gouwe. Hij vertrok echter met vrouw en drie kinderen (twee dochters en een zoon) in 1876 naar Den Haag, waar hij in 1879 op 64-jarige leeftijd overleed. In Gouda waren drie zoontjes voor hun eerste jaar overleden. De zoon die in leven bleef was kantoorbediende in Den Haag. Dan rijst wel de vraag op grond waarvan beweerd kan worden dat zijn zonen dan wel kleinzonen de stroopwafels als een typisch Gouds product hebben gepresenteerd. Kortom op welke betrouwbare, gepubliceerde bron(nen) is de toegevoegde passage gebaseerd. Terzijde: een bron als deze kan niet gezien worden als een betrouwbare, onafhankelijke bron en is ongeschikt om hier te gebruiken. Dat dankzij advertenties in kranten, de stroopwafel met de productieplaats Gouda in verband gebracht zou worden staat niet in de daarbijgevoegde bron en lijkt een eigengevolgtrekking. De Korte rept niet over industrieel vervaardigen, dat begrip kan dan ook niet aan hem gelinkt worden. Op welke betrouwbare en onafhankelijke bron is gebaseerd dat Kamphuisen het eerste bedrijf was dat stroopwafels massaal zou hebben gefabriceerd? Gouwenaar (overleg) 16 jul 2020 17:39 (CEST)Reageren

Referenties gevonden in artikelgeschiedenis bewerken

Hallo medebewerkers,

Om de kwaliteit van bronvermeldingen binnen Wikipedia te verbeteren hebben we gekeken of er in de artikelgeschiedenis van dit artikel links naar externe webpagina's of naar andere wikis staan. In het verleden werd veel gebruik gemaakt van deze optie om de bron van een bewerking aan te geven, maar tegenwoordig worden bronnen meestal in het artikel zelf getoond. Het zou dus kunnen dat in de geschiedenis waardevolle bronnen staan die in het artikel zelf kunnen worden meegenomen.

Meer informatie over dit project is terug te vinden in de FAQ.

In de artikelgeschiedenis van Stroopwafel zijn de volgende bewerkingen gevonden:

Zouden jullie kunnen kijken of deze links geschikt zijn om in de bronvermelding in het artikel mee te nemen? Bij voorbaat dank.

Groet, Valhallasw-toolserver-botje (overleg) 24 jan 2022 06:19 (CET)Reageren

Als de bovenstaande bronnen zijn bekeken dan kan deze melding worden verwijderd. Als een lege overlegpagina overblijft dan kan deze met {{nuweg|afgehandelde botmelding}} voor verwijdering worden aangedragen.

Stroopwafels en Wikimedia bewerken

Voor de historische volledigheid:
Sinds tenminste 2006 vertegenwoordigt de stroopwafel een belangrijke (de belangrijkste?) Nederlandse inbreng in de Wikimedia-gemeenschap wereldwijd. Zie bijv. deze poster van Gebruiker:Effeietsanders en anderen. Ik weet niet zeker of dit bijzondere feit vermelding in het lemma verdient. --Dick Bos (overleg) 22 apr 2022 13:30 (CEST)Reageren

Ik betwijfel of dit het niveau van 'fun fact' overstijgt. Maar wel goed om even buiten Nederland te denken, want het is misschien wel belangrijk om de stijgende populariteit wereldwijd te bespreken. Ik heb hier niet direct bronnen voor, maar die zijn er ongetwijfeld: stroopwafels hebben intussen hun weg naar Amerikaanse supermarkten gevonden. Mini-stroopwafels zijn standaard onderdeel van het Trader Joe's assortiment, en 'caramel waffles' (of een andere variant) heb ik ook op andere plekken gezien. Ik vermoed dat dit samenhangt met de introductie bij Starbucks in eerste instantie, dat kan een aanknopingspunt zijn voor het geval iemand wat dieper in nieuwsartikelen. -- Effeietsanders (overleg) 22 apr 2022 20:44 (CEST)Reageren
Aanvulling: stroopwafels zijn onder die naam ook behoorlijk populair bijv. in Nieuw-Zeeland en Australië (daar lijkt de stroopwafel zelfs pseudo-religieuze vormen aan te nemen ("De stroopwafels verrijken mijn leven" - of is hier eerder sprake van een puur "monetaire" verrijking?).
Maar de vraag is wat mij betreft natuurlijk vooral of die wereldwijde populariteit samenhangt met de verspreiding van de stroopwafel via Wikimedia.....! Als we daar bewijzen van kunnen vinden, zou dat natuurlijk prachtig zijn.
Gisteren, bij IHLIA in de OBA hebben we weer enkele zielen kunnen winnen (We can Eat it!). Daar waren overigens ook van de kleine stroopwafeltjes. Die lijken steeds populairder te worden. Daarbij ook exemplaren met aan één kant een chocolade-laagje. Er wordt nog steeds geïnnoveerd in dit veld. Als ik tijd heb ga ik nog eens naar bronnen zoeken. Groet, --Dick Bos (overleg) 23 apr 2022 10:39 (CEST)Reageren
Er is maar heel weinig betrouwbare literatuur beschikbaar over dit onderwerp. Enkele Goudse historici als Arie Scheygrond en Gerrit Schrijvers hebben hun licht hierover laten schijnen. Maar dat is al weer een tijdje geleden. Meer recent is het boekje van Joop de Korte uit 2012. De Korte is geen historicus, maar kent de sector door en door. Daarna is het wat stil gebleven. Zelfs in de recent (2021) verschenen 'Geschiedenis van Gouda' wordt geen aandacht aan de stroopwafel besteed. Alleen de actiegroep "De Kritische Siroopwafel" krijgt aandacht, maar dat is een totaal ander onderwerp ;-) Ik heb de stille hoop dat er dit jaar - het herdenkingsjaar dat Gouda 750 jaar geleden stadsrechten kreeg - op z'n minst een artikel aan dit onderwerp gewijd zal worden. Ik houd in ieder geval de nieuwe publicaties op historisch gebied over Gouda in de gaten. Gouwenaar (overleg) 23 apr 2022 13:03 (CEST)Reageren
Terugkeren naar de pagina "Stroopwafel".