Voor het gelijknamige begrip uit de scouting, zie Ossewa (scouting).

Ossewa is de Afrikaanse benaming voor ossenwagen. Het betrof door ossen voortgetrokken wagens, vergelijkbaar met Europese huifkarren. Men spande lange rijen ossen twee-aan-twee voor de wagens.

Schema van een ossewa
Een ossenwagen in gebruik, Nieuw-Zeeland

De ossewa werd geromantiseerd als het vervoermiddel bij uitstek waarmee de Boeren van 1830-1850 hun Grote Trek vanuit de Kaapkolonie naar het Zuid-Afrikaanse binnenland volbrachten.

Symboliek

bewerken

Uit die blou van onse hemel, uit die diepte van ons see,
Oor ons ewige gebergtes waar die kranse antwoord gee.
Deur ons ver-verlate vlaktes met die kreun van ossewa —
Ruis die stem van ons geliefde, van ons land Suid-Afrika.

 
Ossewa-model in het Voortrekkermonument, Pretoria

De ossewa werd ook gepopulariseerd door het bekende volkswijsje:

Ry maar aan, ossewa, ry maar aan,
Ry maar aan, ossewa, ry maar aan;
Ry die owelandse pad,
Wag mij dierbare skat;
Ry maar aan, ossewa, ry maar aan!
Ry maar aan, ossewa, ry maar aan!

bewerken