Oldambt (waterschap)
Het waterschap Oldambt in de Nederlandse provincie Groningen was de opvolger van het Termunterzijlvest en besloeg grote delen van de landstreek Oldambt. De hoofdwatergang was het Termunterzijldiep. Aan het nieuwe waterschap werd tevens een deel van het Oterdumerzijlvest toegevoegd.
| Waterschap in Nederland | |||
|---|---|---|---|
| Locatie | |||
| Provincie | Groningen | ||
| Oppervlakte | 16.860 ha | ||
| Geschiedenis | |||
| Opgericht | 10 feb 1863 | ||
| Opgeheven | 1986 | ||
| Ontstaan uit | Termunterzijlvest | ||
| Opgegaan in | Eemszijlvest | ||
| |||
Het boezemwaterschap werd opgericht op 10 februari 1863 en besloeg in eerste instantie 18.626 hectare. Het was verdeeld in tien (na 1967: elf) onderdelen die elk een eigen bestuur van drie leden hadden. Het hoofdbestuur bestond uit de tien voorzitters van de onderdeelsbesturen en een door de Kroon aangestelde voorzitter. Het waterschapshuis bevond zich in Termunterzijl, sinds 1930 in Nieuwolda en sinds 1967 in Scheemda.
De tien onderdelen van het waterschap werden gevormd uit de voormalige schepperijen en bestonden uit het grootste deel van de dorpen:[1]
- Termunten en Woldendorp
- Nieuwolda (met De Heemen)
- Oostwold (met Eekamp)
- Midwolda
- Scheemda
- Eexta
- Westerlee, Heiligerlee.en Meeden
- Zuibroek en Muntendam
- Noordbroek
- Nieuw-Scheemda, Noordbroeksterhamrik en Wagenborgen
Het waterschap Oldambt fungeerde aanvankelijk vooral als boezemwaterschap of hoofdwaterschap. Bij de eerste grote waterschapshervorming in Groningen in 1967 werden de kleinere waterschappen in het gebied samengevoegd met het hoofdwaterschap. Daarvoor werd een nieuw waterschapshuis in Scheemda betrokken.
De later bij het waterschap gevoegde waterschappen waren:
- 1907: de Kleine Polder:
- 1967: Concordia, Dallingeweer, De Bolderij, De Dellen, De Eeker, Eexterbouwten, Excelsior, de Geereweg, de Groeve en Binnenlanden, de Herleving, De Hoogte, De Munte (gedeeltelijk), de Oude Æ, de Oude Geut, De Overwinnaar, de Roodetilstermolenpolder, De Vennen, Eindelijk, Ennemaborgh, Ensemble, Eureka, Excelsior, Huininga-Meerland, Nonnegaatsterpolder, Noordbroek, Oostersche Boerenpolder, Oterdum, Scheemdermeer, Scheemderzwaag, Stootshorn-Veenhuizen, Tonnistil, Uiterburen, Weerdijk, Westerlee-Heiligerlee, Westersche Molenpolder, Woldendorp, Zuidbultsterpolder
- 1973: Groote Polder, Jagerswijk, Spitsbergen en Kostverloren
Het waterschap is in 1986 opgegaan in waterschap Eemszijlvest. In 2000 is een deel van waterschap Eemszijlvest, waaronder het voormalig waterschap Oldambt, opgegaan in waterschap Hunze en Aa's.
Zie ook bewerken
Externe links bewerken
- Groninger Archiefnet: Waterschap Hunze en Aa's (en voorgangers)
Oude kaarten bewerken
- Groninger Archieven: Kaart van het Waterschap Oldambt, 1850-1900
- Groninger Archieven: Kaart van het waterschap Oldambt en Fivelingo, 1858
- Groninger Archieven: Kaart van het waterschap Oldambt met de kanalen en de kunstwegen, 1899
- C.C. Geertsema, Kaart van de provincie Groningen en het noorden van Drenthe waarop de waterschappen zijn aangegeven, 1910
- C.C. Geertsema (1910) De zeeweringen, waterschappen en polders in de provincie Groningen, Groningen: Erven B. van der Kamp, kaarten: Blad 7 en Blad 8
- Waterstaatskaart van Nederland, blad 7: Groningen (Oost), 1935 (herzien 1964 en 1977)
- Waterstaatskaart van Nederland, blad 8: Nieuwe Schans, 1935 (herzien 1958 en 1976)
Literatuur bewerken
- Beschrijving van de provincie Groningen behorende bij de waterstaatskaart, bewerkt bij de Directie Algemene Dienst van de Rijkswaterstaat, Den Haag 1961, p. 139-142, 180-182, 218-222
- H. Boer, 'Geschiedenis van de waterschappen in het gebied Wold-Oldambt', in: De boerderijen in het "Wold-Oldambt". Scheemda - Midwolda - Ekamp - Meerland - Heiligerlee - Westerlee - Meeden, Scheemda 1997, deel 1, p. 16-39
- H. Boer, Geschiedenis van het waterschap Oldambt, Scheemda 1999
- C.C. Geertsema, De zeeweringen, waterschappen en polders in de provincie Groningen, Groningen (1910), pp. 532-588
- C.J. Geertsema, Beschouwingen over het waterschap Oldambt [...], Groningen 1867
- J. Kooper, Het waterstaatsverleden van de provincie Groningen, Groningen 1939, p. 87-92 en kaart nr. VIII
- Gerben E. de Vries et al., Leven met water in het laaggelegen gebied van Hunze en Aa's, Bedum 2008
Bronnen, noten en/of referenties
|