Octahydro-indeen

chemische verbinding
(Doorverwezen vanaf Octahydroindeen)

Octahydro-indeen, ook hexahydro-indaan of hydrindaan genoemd, is een bicyclische verzadigde koolwaterstof met een cyclohexaan- en een cyclopentaanring die een gemeenschappelijke binding bezitten.

Octahydro-indeen
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van octahydro-indeen
Algemeen
Molecuulformule C9H16
IUPAC-naam 2,3,3a,4,5,6,7,7a-octahydro-1H-indeen
Andere namen bicyclo[4.3.0]nonaan, hexahydro-indaan, hydrindaan
Molmassa 124,22334 g/mol
SMILES
C1CCC2CCCC2C1
InChI
1S/C9H16/c1-2-5-9-7-3-6-8(9)4-1/h8-9H,1-7H22
CAS-nummer 496-10-6
EG-nummer 207-813-1
PubChem 10325
Wikidata Q5673229
Vergelijkbaar met decaline
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand vloeibaar
Dichtheid (trans) 0,86 g/cm³
(cis) 0,88 g/cm³
Smeltpunt (trans) −59,75 °C
(cis) −36,85 °C
Kookpunt (trans) 161 °C
(cis) 167,85 °C
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal  Portaalicoon   Scheikunde

De koolstofatomen op de gemeenschappelijke zijde zijn asymmetrisch, zodat van de stof cis- en trans-isomeren bestaan. De trans-octahydro-indeenstructuur komt onder meer voor in steroïden en verbindingen uit de vitamine D-groep.

Synthese bewerken

Octahydro-indeen kan bereid worden door de volledige hydrogenering van indaan of van indeen, die in steenkoolteer of aardolie voorkomen. Voor de hydrogenering van indeen zijn acht waterstofatomen (oftewel 4 equivalenten waterstofgas) nodig (vandaar het voorvoegsel octahydro).