Noordoost-Kaukasische talen

De Noordoost-Kaukasische talen, vaak ook Nach-Dagestaanse talen genoemd door de vroeger gebruikelijke onderverdeling in de twee takken Nach en Dagestaans, vormen een taalfamilie die bestaat uit een 29-tal talen, die alle door bergvolken in de Kaukasus gesproken worden. Wellicht zijn de Noordoost-Kaukasische talen samen met de Noordwest-Kaukasische talen onderdeel van een grotere Noord-Kaukasische taalfamilie. Belangrijk is het te vermelden dat de Zuid-Kaukasische talen (Kartvelisch) op zichzelf staan en in ieder geval niet met het Nach-Dagestaans verwant zijn.

Noord-Kaukasische talen:
Abchazo-Adygese of Noordwest-Kaukasische talen:

■ Circassische talen: Adygees en Kabardijns

■ Abchazische-Abazijnse talen: Abchazisch en Abazijns

■ Oebychs (uitgestorven)

Nach-Dagestaanse of Noordoost-Kaukasische talen:

■ Nach-talen: Ingoesjetisch en Tsjetsjeens

■ Avaars-Andische talen: Avaars, Achvach, Andi, Bagvalal, Botlich, Godoberi, Karata, Tindi, Tsjamalal, Goenzib, Bezjta, Chvarsji, Tsezisch en Ginoech

■ Dargiens

■ Lak

■ Lezgi-talen: Lezgisch, Tabassaraans Agoelisch, Roetoelisch, Tsachoerisch, Boedoech, Kryts en Chinaloeg

De Noordoost-Kaukasische taalfamilie werd vroeger onderverdeeld in twee groepen, de Dagestaanse talen (26) en de Nach-talen (3). Dit is echter een verouderde indeling, de Nach-talen vormen slechts één tak binnen de Noordoost-Kaukasische taalfamilie.

Dagestaanse talen

Van deze talen hebben er vijf meer dan 100.000 sprekers; het Avaars, Dargiens, Lak, Lezgisch en Tabassaraans.

De Dagestaanse talen zijn opgedeeld in zes taalgroepen, waarvan drie slechts één taal bevatten. Deze drie zijn Chinaloeg, Dargiens en Lak.

Avaars-Andische talen

De Avaars-Andische taalgroep is opgedeeld in acht Andische talen en het Avaars.

Andi-talen

• Achvach
• Andi
• Bagvalal
• Botlich
• Godoberi
• Karata
• Tindi
• Tsjamalal

Lezgi-talen

De Lezgi-taalgroep bestaat uit het Artsji en het Oedisch en de Kern-Lezgische groep. De laatste groep is weer onderverdeeld in de Oost-, West- en Zuid-Lezgische taalgroepen:

Kern-Lezgische talen

Oost-Lezgische talen

• Agoelisch
• Lezgisch
• Tabassaraans

West-Lezgische talen

• Roetoelisch
• Tsachoerisch

Zuid-Lezgische talen

• Boedoech
• Kryts

Tsez-talen

De Tsez-taalgroep wordt onderverdeeld in twee taalgroepen; de Oost-Tsezische en de West-Tsjezische:

Oost-Tsezische talen

• Goenzib of Hoenzib
• Bezjta of Kapoetsj
• Chvarsji

West-Tsezische talen

• Tsezisch of Dido
• Ginoech of Hinoech

Nach-talen

De drie Nach-talen worden onderscheiden van de overige 26 Dagestaanse talen. De Nach-talen bestaan uit het Batsbi en de Tsjetsjeens-Ingoesjetische taalgroep:

Tsjetsjeens-Ingoesjetische talen

• Ingoesjetisch
• Tsjetsjeens

Het Tsjetsjeens heeft het grootste aantal sprekers van de Nach-Dagestaanse talen.

Primaire taalfamilies