NOC*NSF
Het NOC*NSF is een Nederlandse sportorganisatie met als doel (top)sport in Nederland te bevorderen. Het NOC*NSF ontstond in 1993 uit een fusie van het Nederlands Olympisch Comité (NOC) en de Nederlandse Sport Federatie (NSF). Bij het NOC*NSF zijn 90 landelijke sportorganisaties aangesloten. Anneke van Zanen-Nieberg is voorzitter van het NOC*NSF. De organisatie is gevestigd in het Sportcentrum Papendal, te Arnhem. Het NOC*NSF treedt zowel op als Nationaal Olympisch Comité als Nationaal Paralympisch Comité.
Nederlands Olympisch Comité Nederlandse Sport Federatie | ||||
---|---|---|---|---|
![]() | ||||
(NOC*NSF) | ||||
Sport | Omnisport | |||
Land | ![]() | |||
Algemene gegevens | ||||
Voorzitter | Anneke van Zanen-Nieberg | |||
Zetel | Sportcentrum Papendal Papendallaan 60 6816 VD Arnhem | |||
Oprichtingsjaar | 1912 (NOC) 1993 (fusie met NSF) | |||
Structuur | ||||
Wereldbond | IOC | |||
Website | ||||
|
Olympische SpelenBewerken
Het NOC*NSF is de Nederlandse vertegenwoordiger in het Internationaal Olympisch Comité (IOC) en speelt een grote rol bij de selectie voor Nederlandse deelnemers aan de Olympische Spelen. Recente Nederlandse IOC-leden zijn / waren:
- Camiel Eurlings (2013-2018)
- Willem-Alexander der Nederlanden (IOC-lid op persoonlijke titel tot eind 2013[1], op dit moment erelid)
Leden ex officio zijn IOC-lid gedurende het voorzitterschap van hun sportfederatie. Wie op persoonlijke titel IOC-lid is, is dat in beginsel tot zijn overlijden.
Member | Term |
---|---|
Frits van Tuyll van Serooskerken | 1898-1924 |
Alphert Schimmelpenninck van der Oye | 1925-1943 |
Pieter Scharroo | 1924-1957 |
Charles Pahud de Mortanges | 1946-1964 |
Herman Adriaan van Karnebeek jr. | 1964-1977 |
Kees Kerdel | 1977-1986 |
Els van Breda Vriesman | 2001-2008 |
Anton Geesink | 1987-2010 |
Hein Verbruggen | 1998-2008 |
Willem-Alexander der Nederlanden | 1998-2013 |
Camiel Eurlings | 2013-2018 |
OnderscheidingenBewerken
Het Nederlands Olympisch Comité heeft sinds 1914 meerdere onderscheidingen ingesteld die, al zijn het particuliere onderscheidingen, ook door Nederlandse burgers en Nederlandse militairen op hun uniform mogen worden gedragen. Voorbeelden zijn het Militaire Vijfkampkruis van het Nederlands Olympisch Comité, de Medaille voor vaardigheidsproeven van het Nederlands Olympisch Comité en de Erepenning van het Nederlandsch Olympisch Comité, een legpenning.
De NSF heeft een aantal van deze onderscheidingen overgenomen waarbij vaak vooral de naam veranderde. Voorbeelden daarvan zijn de Vaardigheidsmedaille van de Nederlandse Sport Federatie en het Nationale Vijfkampkruis van de Nederlandse Sport Federatie, beiden opvolgers van de onderscheidingen van het NOC.
De Erepenning van het Nederlandsch Olympisch Comité kan nog steeds worden toegekend.
Aangesloten sportbonden en bijzondere ledenBewerken
Volgens de site van het NOC*NSF staan er per 5 oktober 2007 90 organisaties op de ledenlijst van het NOC*NSF. Op de site zelf worden echter maar 88 organisaties genoemd. Deze zijn:
- NebasNsg
- Aikido Nederland
- American Football Bond Nederland
- Koninklijke Nederlandse Atletiek Unie
- KNAF Nationale Autosport Federatie
- Badminton Nederland
- Koninklijke Nederlandse Baseball en Softball Bond
- Nederlandse Basketball Bond
- Nederlandse Beugel Bond
- Koninklijke Nederlandse Biljart Bond
- Bob- en Sleebond Nederland
- Nederlandse Boksbond
- Nederlandse Bowling Federatie
- Nederlandse Brandweer Sport Bond (B)
- Nederlandse Bridge Bond
- Nederlandse Christelijke Sport Unie (B)
- Koninklijke Nederlandse Cricket Bond
- Nederlandse Culturele Sportbond (B)
- Nederlandse Curling Bond
- Koninklijke Nederlandse Dambond
- Nederlandse Algemene Danssport Bond
- Nederlandse Darts Federatie
- Nederlandse Floorball en Unihockey Bond
- Frisbee Bond Nederland
- Nederlandse Vereniging voor Fysiotherapie in de Sportgezondheidszorg (B)
- Nederlandse Go Bond
- Nederlandse Golf Federatie
- Koninklijke Nederlandse Gymnastiek Unie
- Nederlands Handbal Verbond
- Nederlandse Handboog Bond
- Koninklijke Nederlandse Hippische Sportfederatie
- Koninklijke Nederlandse Hockey Bond
- Stichting Homosport Nederland (B)
- Nederlandse Indoor en Outdoor Bowls Bond
- Interprovinciale Organisatie Sport (B)
- Nederlandse Jeu de Boules Bond
- Judo Bond Nederland
- Koninklijke Nederlandse Kaatsbond
- Nederlandse Kano Bond
- Karate Do Bond Nederland
- Nederlandse Katholieke Sportfederatie (B)
- Koninklijke Nederlandsche Kegel Bond
- Koninklijke Nederlandse Klim- en Bergsport Vereniging
- Federatie van Klootschieters en Kogelwerpers
- Koninklijke Nederlandsche Kolfbond
- Koninklijk Nederlands Korfbalverbond
- Koninklijke Nederlandse Krachtsport en Fitnessfederatie
- Nederlandse Kruisboog Bond
- Koninklijke Nederlandse Lawn Tennis Bond
- Koninklijke Wandelsportbond Nederland
voorheen de Nederlandse Wandelsport Bond
en de Koninklijke Nederlandse Bond voor Lichamelijke Opvoeding - Koninklijke Vereniging van Leraren in de Lichamelijke Opvoeding (B)
- Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart
- Federatieve Nederlandse Midgetgolfbond
- Koninklijke Nederlandsche Motorboot Club
- Koninklijke Nederlandse Motorrijders Vereniging
- Nederlandse Vereniging van Olympische Deelnemers (B)
- Nederlandse Onderwatersport Bond
- Federatie Oosterse Gevechtskunsten
- Nederlandse Politie Sportbond (B)
- Reddingsbrigade Nederland
- Nederlandse Racquetball Associatie
- Koninklijke Nederlandsche Roeibond
- Nederlandse Rollersports en Bandy Bond
- Skate Bond Nederland
- Nederlandse Rugby Bond
- Koninklijke Nederlandse Schaakbond
- Koninklijke Nederlandsche Schaatsenrijders Bond
- Koninklijke Nederlandse Algemene Schermbond
- Koninklijke Nederlandse Schietsport Associatie
- Algemene Nederlandse Sjoelbond
- Nederlandse Ski Vereniging
- Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen
- Vereniging voor Sport en Recht (B)
- Vereniging voor Sportgeneeskunde (B)
- Nederlands Genootschap voor Sportmassage (B)
- Federatie van Sport Medische Instellingen (B)
- Nederlandse Studenten Sportstichting (B)
- Squash Bond Nederland
- Taekwondo Bond Nederland
- Nederlandse Tafeltennis Bond
- Nederlandse Toer Fiets Unie
- Nederlandse Triathlon Bond
- Koninklijke Nederlandse Voetbalbond
- Nederlandse Volleybal Bond
- Stichting Sportonderscheidingen
- Nederlandse Waterski Bond
- Koninklijk Nederlands Watersport Verbond
- Koninklijke Nederlandsche Wielren Unie
- Nederlandse IJshockey Bond
- Koninklijke Nederlandse Zwembond
GeschiedenisBewerken
Het Nederlands Olympisch Comité (NOC) werd op 11 september 1912 opgericht in Hotel Krasnapolsky in Amsterdam. In 1993 fuseerde het Nederlands Olympisch Comité met de Nederlandse Sport Federatie, waarna zij samen doorgingen als NOC*NSF.
Het initiatief tot de oprichting van het NOC kwam van Jasper Warner en Carl Hirschman, de voorzitter en de secretaris van de voetbalbond, en van F.W.C.H. baron van Tuyll van Serooskerken, die de eerste voorzitter werd. Doel van het NOC was het bevorderen van sport in het algemeen en het voorbereiden en begeleiden van de nationale teams die naar de Olympische Spelen werden afgevaardigd. Om de tweedelige doelstelling te onderstrepen werd in 1915 de naam NOC uitgebreid en werd Federatie voor Lichaamsvaardigheid toegevoegd.
De Olympische Spelen van 1928 werden in 1921 aan Nederland toegewezen, maar dreigden niet naar Amsterdam te kunnen komen nadat de overheid in 1925 weigerde een subsidie van 1 miljoen gulden te geven. Het NOC en diverse grote kranten startten toen een actie onder het Nederlandse volk en het bedrijfsleven, waarna er ruim 2.500.000 gulden werd opgehaald en de Spelen konden doorgaan.
In 1929 kreeg het NOC een kantoor in Amsterdam maar in 1930 verhuisde dat naar Den Haag, waar het tot 1990 gevestigd bleef, weliswaar op wisselende adressen. In 1946 werden de statuten gewijzigd en werd het NOC het overkoepelend orgaan van de Nederlandse sport.
In 1959 vond een splitsing plaats en werd de Nederlandse Sport Federatie opgericht, waarvan K.J.J. Lotsy de eerste voorzitter werd. De NSF zetelde in Den Haag tot de oprichting van het Nationaal Sportcentrum Papendal te Arnhem in 1971. In 1990 verhuisde het NOC ook naar Papendal en in 1993 gingen het NOC en de NSF weer samen.
VoorzittersBewerken
De eerste NOC-voorzitter was Frits van Tuyll van Serooskerken (1912-1924). Hij werd opgevolgd door Pieter Scharroo (1924-1925) en daarna was Alphert Schimmelpenninck van der Oye (1925-1943) lang voorzitter. Na de Tweede Wereldoorlog werd Charles Pahud de Mortanges voorzitter (1946-1951) en hij fungeerde ook na de periode van Hans Linthorst Homan (1951-1959) nog kort als voorzitter (1959-1961). Tussen 1961 en 1970 was Herman Adriaan van Karnebeek voorzitter van NOC.
In 1970-1977 was Kees Kerdel voorzitter van het NOC. Hij was in 1937 skikampioen van Nederland geweest en van 1953-1955 voorzitter van de Nederlandse Ski Vereniging, en in 1956, 1960, 1964 was hij chef de mission van de Nederlandse Olympische ploeg. In 1956 waren de Zomerspelen in Melbourne net nadat de Russen Hongarije waren binnengevallen, waarna het NOC niet aan de Spelen deelnam. Hij had achteraf spijt van deze beslissing. Toen zich in 1972 het drama met de Israëlitische ploeg in München afspeelde, liet hij de spelers zelf beslissen of ze wilden blijven. Postuum werd hem door voorzitter Samaranch in 1968 de Olympic Order verleend.
In 1977-1981 was Koos Idenburg voorzitter. Idenburg was daarvoor voorzitter van HGC, aanvoerder van het Nederlandse hockeyteam en voorzitter van de Koninklijke Nederlandse Hockey Bond. In zijn tijd speelde de discussie over het wel of niet boycotten van de Zomerspelen in Moskou in 1980. Idenburg heeft toen de beslissing genomen om als bestuur niet naar Moskou te gaan, maar het aan de sporters zelf over te laten of zij wilden gaan. Hij werd tot erelid van het NOC benoemd.
Van 21 mei 1985 - 27 januari 1989 was Henk Vonhoff voorzitter. Hij bereidde de fusie met NSF voor. Daarna werd eerst Anneke le Coultre-Foest en vanaf mei 1989 Idenburg interim-voorzitter totdat Wouter Huibregtsen in maart 1990 tot voorzitter werd benoemd. Na de fusie met de Nederlandse Sport Federatie in 1993 was Huibregtsen de eerste voorzitter van het NOC*NSF. Na Erica Terpstra was André Bolhuis voorzitter van NOC*NSF. Op 15 april 2019 werd Anneke van Zanen-Nieberg tot voorzitter gekozen per 22 mei 2019.
Ledenaantallen sportbondenBewerken
Hieronder de ontwikkeling van het ledenaantal en het aantal verenigingen per sportbond op volgorde van grootte:[2]
Nr. | Sportbond | Ledenaantallen 2015 | Verenigingen 2015 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Jongens <18 jaar |
Meisjes <18 jaar |
Totaal jeugd <18 jaar |
Mannen >18 jaar |
Vrouwen >18 jaar |
Totaal volwas. >18 jaar |
Totaal | |||
1. | Koninklijke Nederlandse Voetbal Bond | 501.535 | 84.519 | 586.054 | 579.045 | 61.981 | 641.026 | 1.227.080 | 3.215 |
2. | Koninklijke Nederlandse Lawn Tennis Bond | 67.239 | 55.427 | 122.666 | 255.099 | 221.247 | 476.346 | 599.012 | 1.703 |
3. | Sportvisserij Nederland | 58.302 | 3.013 | 61.315 | 487.304 | 24.029 | 511.333 | 572.648 | 824 |
4. | Nederlandse Golf Federatie | 8.082 | 3.309 | 11.391 | 248.145 | 122.700 | 370.845 | 382.236 | 278 |
5. | Koninklijke Nederlandse Gymnastiek Unie | 46.555 | 30.087 | 227.642 | 12.590 | 63.418 | 76.008 | 303.650 | 1.027 |
6. | Koninklijke Nederlandse Hockey Bond | 53.534 | 117.011 | 170.545 | 41.625 | 39.117 | 80.742 | 251.287 | 322 |
7. | Koninklijke Nederlandse Hippische Sportfederatie | 4.365 | 68.897 | 73.262 | 28.761 | 98.292 | 127.053 | 200.315 | 1.196 |
8. | Atletiekunie | 19.644 | 17.733 | 37.377 | 51.373 | 51.521 | 102.894 | 140.271 | 376 |
9. | Koninklijke Nederlandse Zwembond | 35.628 | 37.480 | 73.108 | 34.138 | 29.852 | 63.990 | 137.098 | 429 |
10. | Nederlandse Volleybal Bond | 9.676 | 42.670 | 52.346 | 30.233 | 34.241 | 64.474 | 116.820 | 1.064 |
11. | Nederlandse Bridge Bond | 96 | 33 | 129 | 47.856 | 67.728 | 115.584 | 115.713 | 1.061 |
12. | Koninklijke Wandel Bond Nederland | 19.292 | 20.465 | 39.757 | 28.376 | 37.815 | 66.191 | 105.948 | 1.107 |
13. | Koninklijk Nederlands Korfbalverbond | 13.469 | 27.075 | 40.544 | 22.086 | 23.333 | 45.419 | 85.963 | 518 |
14. | Watersportverbond | 3.897 | 2.296 | 6.193 | 60.512 | 10.207 | 70.719 | 76.912 | 388 |
15. | Nederlandse Ski Vereniging | 7.073 | 6.450 | 13.523 | 33.533 | 27.493 | 61.026 | 74.549 | 60 |
16. | Nederlandse Toer Fiets Unie | 1.790 | 395 | 2.185 | 55.842 | 7.642 | 63.484 | 65.669 | 515 |
17. | Koninklijke Nederlandse Klim- en Bergsport Vereniging | 4.547 | 3.878 | 8.425 | 31.828 | 18.513 | 50.341 | 58.766 | 1 |
18. | Judo Bond Nederland | 30.670 | 9.009 | 39.679 | 13.203 | 2.493 | 15.696 | 55.375 | 698 |
19. | Nederlandse Basketball Bond | 19.164 | 6.855 | 26.019 | 17.661 | 6.710 | 24.371 | 50.390 | 352 |
20. | Koninklijke Nederlandse Motorrijders Vereniging | 3.426 | 275 | 3.701 | 41.487 | 4.966 | 46.453 | 50.154 | 272 |
21. | Nederlands Handbal Verbond | 4.977 | 19.571 | 24.548 | 9.306 | 15.525 | 24.831 | 49.379 | 401 |
22. | Badminton Nederland | 7.107 | 6.901 | 14.008 | 17.681 | 11.027 | 28.708 | 42.716 | 520 |
23. | Koninklijke Nederlandse Schietsport Associatie | 853 | 129 | 982 | 33.769 | 2.905 | 36.674 | 37.656 | 684 |
24. | Koninklijke Nederlandsche Wielren Unie | 7.844 | 1.823 | 9.667 | 23.124 | 3.210 | 26.334 | 36.001 | 210 |
25. | Koninklijke Nederlandsche Schaatsenrijders Bond | 5.326 | 6.974 | 12.300 | 15.557 | 6.530 | 22.087 | 34.387 | 683 |
26. | Koninklijke Nederlandsche Roeibond | 1.474 | 979 | 2.453 | 15.276 | 14.898 | 30.174 | 32.627 | 119 |
27. | Nederlandse Darts Bond | 471 | 42 | 513 | 28.047 | 2.757 | 30.804 | 31.317 | 25 |
28. | Koninklijke Nederlandse Biljartbond | 176 | 15 | 191 | 27.831 | 1.626 | 29.457 | 29.648 | 1.359 |
29. | Nederlandse Tafeltennis Bond | 5.505 | 1.396 | 6.901 | 18.198 | 3.332 | 21.530 | 28.431 | 559 |
30. | Nederlandse Triathlon Bond | 942 | 611 | 1.553 | 16.503 | 5.579 | 22.082 | 23.635 | 129 |
31. | Koninklijke Nederlandse Schaakbond | 7.198 | 1.408 | 8.606 | 14.032 | 568 | 14.600 | 23.206 | 437 |
32. | Reddingsbrigade Nederland | 5.447 | 5.148 | 10.595 | 6.973 | 5.406 | 12.379 | 22.974 | 166 |
33. | Koninklijke Nederlandse Baseball en Softball Bond | 6.428 | 2.187 | 8.615 | 9.022 | 3.620 | 12.642 | 21.257 | 167 |
34. | Nederlandse Jeu de Boules Bond | 97 | 38 | 135 | 10.363 | 6.567 | 16.390 | 17.065 | 204 |
35. | Nederlandse Onderwatersport Bond | 969 | 620 | 1.589 | 11.062 | 3.470 | 14.532 | 16.121 | 294 |
36. | Koninklijke Nederlandse Vereniging voor Luchtvaart | 551 | 81 | 632 | 12.881 | 1.076 | 13.957 | 14.589 | 1 |
37. | Koninklijke Nederlandse Kaatsbond | 2.136 | 1.518 | 3.654 | 7.307 | 2.815 | 10.122 | 13.776 | 115 |
38. | Nederlandse Rugby Bond | 5.724 | 710 | 6.434 | 5.770 | 940 | 6.710 | 13.144 | 85 |
39. | Gehandicaptensport Nederland | 840 | 523 | 1.363 | 5.546 | 5.830 | 11.376 | 12.739 | 201 |
40. | Nederlandse Bowling Federatie | 617 | 202 | 819 | 7.148 | 2.864 | 10.012 | 10.831 | 110 |
41. | Nederlandse Handboog Bond | 1.932 | 648 | 2.580 | 6.355 | 1.506 | 7.681 | 10.441 | 224 |
42. | Federatie Oosterse Gevechtskunsten | 3.251 | 1.066 | 4.317 | 4.403 | 1.444 | 5.847 | 10.164 | 406 |
43. | Squash Bond Nederland | 231 | 90 | 321 | 7.803 | 1.606 | 9.409 | 9.730 | 80 |
44. | KNAC Nationale Autosport Federatie | 502 | 79 | 581 | 7.438 | 715 | 8.153 | 8.734 | 94 |
45. | Karate-Do Bond Nederland | 2.445 | 1.485 | 3.930 | 3.514 | 1.070 | 4.584 | 8.514 | 183 |
46. | Taekwondo Bond Nederland | 2.851 | 1.645 | 4.496 | 1.713 | 566 | 2.279 | 6.775 | 153 |
47. | Koninklijke Nederlandse Krachtsport en Fitnessfederatie | 186 | 58 | 244 | 3.166 | 2.844 | 6.010 | 6.254 | 57 |
48. | IJshockey Nederland | 1.263 | 166 | 1.429 | 3.632 | 540 | 4.172 | 5.601 | 41 |
49. | Koninklijke Nederlandse Cricket Bond | 1.267 | 161 | 1.428 | 3.626 | 176 | 3.802 | 5.230 | 55 |
50. | Koninklijke Nederlandse Dambond | 431 | 105 | 536 | 3.856 | 99 | 3.955 | 4.491 | 185 |
51. | Koninklijke Nederlandsche Kegel Bond | 21 | 24 | 45 | 2.392 | 1.698 | 4.090 | 4.135 | 343 |
52. | Aikido Nederland | 970 | 494 | 1.464 | 1.765 | 401 | 2.166 | 3.630 | 205 |
53. | Nederlandse Klootschietbond | 406 | 136 | 542 | 2.424 | 485 | 2.909 | 3.451 | 69 |
54. | Nederlandse Boks bond | 373 | 103 | 476 | 2.325 | 367 | 2.692 | 3.168 | 85 |
55. | Koninklijke Nederlandse Algemene Schermbond | 1.324 | 328 | 1.652 | 1.057 | 370 | 1.427 | 3.079 | 75 |
56. | Nederlandse Kruisboog Bond | 41 | 17 | 58 | 1.951 | 765 | 2.716 | 2.774 | 75 |
57. | Nederlandse Waterski- & Wakeboard Bond | 79 | 35 | 114 | 1.144 | 190 | 1.334 | 1.448 | 31 |
58. | American Football Bond Nederland | 499 | 26 | 525 | 849 | 66 | 915 | 1.440 | 18 |
59. | Nederlandse Floorball en Unihockey Bond | 443 | 172 | 615 | 501 | 301 | 802 | 1.417 | 21 |
60. | Algemene Nederlandse Sjoelbond | 10 | 15 | 25 | 641 | 677 | 1.318 | 1.343 | 70 |
61. | Nederlandse Beugel Bond | 34 | 8 | 42 | 1.019 | 196 | 1.215 | 1.257 | 31 |
62. | Nederlandse Algemene Danssport Bond | 58 | 72 | 130 | 549 | 526 | 1.075 | 1.205 | 23 |
63. | Nederlandse Indoor en Outdoor Bowls Bond | 1 | 3 | 4 | 573 | 456 | 1.029 | 1.033 | 35 |
63. | Nederlandse Frisbee Bond | 146 | 76 | 222 | 567 | 244 | 811 | 1.033 | 31 |
65. | Nederland Lacrosse | 16 | 18 | 34 | 341 | 422 | 763 | 797 | 17 |
66. | Nederlandse Roller sports en Bandy Bond | 37 | 333 | 370 | 134 | 194 | 328 | 698 | 19 |
67. | Holland Surfing Association | 44 | 9 | 53 | 440 | 107 | 547 | 600 | - |
68. | Koninklijke Nederlandsche Kolfbond | 0 | 0 | 0 | 355 | 194 | 549 | 549 | 28 |
69. | Nederlandse Go Bond | 7 | 5 | 12 | 484 | 38 | 522 | 534 | 16 |
70. | Nederlandse Minigolf Bond | 12 | 6 | 18 | 325 | 161 | 486 | 504 | 28 |
71. | Koninklijke Nederlandsche Motorboot Club | 1 | 0 | 1 | 365 | 33 | 398 | 399 | 83 |
72. | Nederlandse Drakenboot Federatie | 3 | 1 | 4 | 167 | 101 | 268 | 272 | 9 |
73. | Nederlandse Curling Bond | 24 | 10 | 34 | 99 | 30 | 129 | 163 | 4 |
74. | Bob en Sleebond Nederland | 4 | 1 | 5 | 70 | 17 | 87 | 92 | - |
Totaal | 991.578 | 746.148 | 1.737.726 | 2.482.136 | 1.072.448 | 3.554.584 | 5.292.310 | 24.669 |
Zie ookBewerken
Externe linksBewerken
- Website van het NOC*NSF
- Bekijk een deel van de collectie van het NOC*NSF online - collectiegelderland.nl
|