Museum van de Geest

Museum van de Geest is een museum in de Noord-Hollandse stad Haarlem met een kunstdependance in Amsterdam. Het museum richt zich op de werking van de menselijke geest en de geschiedenis van de psychiatrie. Het werd in 2022 uitgeroepen tot Europees Museum van het jaar.

Museum van de Geest
Het Dolhuys
Locatie	Schotersingel 2, Haarlem Amstel 51, Amsterdam
Thema	Psychiatrie
Opgericht	2005
Personen
Directeur	Hans Looijen
Website
Portaal    Kunst & Cultuur

Het museum is opgericht in 2005 door zeven psychiatrische ziekenhuizen: GGZ Noord-Holland-Noord, Mentrum, De Meren, Buitenamstel, GGZ Dijk en Duin, De Geestgronden en Rivierduinen. Het werd gevestigd in het Dolhuys, een voormalig leproos-, pest- en dolhuis aan de Schotersingel.

Het museum in Haarlem is een zogenoemd belevingsmuseum: het gaat niet om de verzameling voorwerpen maar om ervaringen en meningen en wil laten zien dat de grens tussen gek en normaal soms moeilijk te trekken is. Het museum geeft een overzicht van hoe er door de eeuwen heen met 'gekte' werd omgegaan. Naast de vaste tentoonstelling zijn er wisselende exposities. Bezoekers kunnen zichzelf testen: 'Hoe normaal ben jij?'.

Een onderdeel van het museum zijn de cellen voor de 'dollen' (uit de 16e eeuw), die nog volledig intact zijn.

Collectie

De collectie is bijeengebracht door de verschillende deelnemende psychiatrische instellingen. Naast oude therapeutische gebruiksvoorwerpen omvat de collectie 20.000 afbeeldingen, de historische bibliotheek 7.000 titels en de mediatheek 750 banden en films. Het museum heeft sinds de oprichting een collectie van 1700 kunstwerken van 120 outsider-kunstenaars opgebouwd. In de collectie bevindt zich een aantal belangrijke werken van kunstenaar Willem van Genk.

Outsider Art in Hermitage

De outsiderkunst wordt in wisselexposities tentoongesteld. Sinds 2016 werd hiervoor ruimte gevonden in de Hermitage in Amsterdam. Bij aanvang onder de naam Outsider Art Museum, sinds 2020 onder de naam Museum van de Geest | Outsider Art.

Prijzen

• In 2005 won het museum de Nederlandse Design Prijs in de categorie 'Exhibition & Experience Design'.
• In 2007 kreeg het een eervolle vermelding bij 'European Museum of the Year Award'.
• Deze laatste prijs werd in 2022 aan het museum toegekend.

Externe link

• Website

Bronnen, noten en/of referenties

European Museum of the Year Award

1977 Ironbridge Gorge (Verenigd Koninkrijk) · 1978 Schloss Rheydt (Bondsrepubliek Duitsland) · 1979 Musée de la Camargue (Frankrijk) · 1980 Museum Catharijneconvent (Nederland) · 1981 Volkskundig museum van de Peloponnesos (Griekenland) · 1982 Musée d'art et d'histoire de Saint-Denis (Frankrijk) · 1983 Museum Sarganserland (Zwitserland) · 1984 Zuiderzeemuseum (Nederland) · 1987 Beamish: North of England Open Air Museum (Verenigd Koninkrijk) · 1988 Brandts Klædefabrik (Denemarken) · 1989 Sundsvalls museum (Zweden) · 1990 Écomusée de l'Avesnois à Fourmies (Frankrijk) · 1991 Leventis Museum (Cyprus) · 1992 Landesmuseum für Technik und Arbeit (Duitsland) · 1993 Alta Museum (Noorwegen) · 1994 Nationalmuseet (Denemarken) · 1995 Olympisch museum (Zwitserland) · 1996 Nationaal museum van de Roemeense boer (Roemenië) · 1997 Museum van Anatolische beschavingen (Turkije) · 1998 National Conservation Centre (Verenigd Koninkrijk) · 1999 Musée Français de la Carte à Jouer (Frankrijk) · 2000 Guggenheim Museum Bilbao (Spanje) · 2001 National Railway Museum (Verenigd Koninkrijk) · 2002 Chester Beatty Library (Ierland) · 2003 Victoria and Albert Museum (Verenigd Koninkrijk) · 2004 Museo Arqueologico Provincial de Alicante (Spanje) · 2005 Nederlands Openluchtmuseum (Nederland) · 2006 CosmoCaixa Barcelona (Spanje) · 2007 Deutsches Auswandererhaus (Duitsland) · 2008 KUMU (Estland) · 2009 Salzburg museum (Oostenrijk) · 2010 Ozeaneum (Duitsland) · 2011 Gallo-Romeins Museum (België) · 2012 Medina Azahara Museum (Spanje) · 2013 Riverside Museum (Verenigd Koninkrijk) · 2014 Het Museum van de Onschuld (Turkije) · 2015 Rijksmuseum Amsterdam (Nederland) · 2016 POLIN, Museum voor de Geschiedenis van de Poolse Joden (Polen) · 2017 Musée d'ethnographie de Genève (Zwitserland) · 2018 Design Museum (Verenigd Koninkrijk) · 2019 Rijksmuseum Boerhaave (Nederland) · 2020 Stapferhaus (Zwitserland) · 2021 Naturalis Biodiversity Center (Nederland) · 2022 Museum van de Geest/Het Dolhuys (Nederland)