Midden-Groningen

gemeente in de provincie Groningen, Nederland

Midden-Groningen is sinds 1 januari 2018 een gemeente bestaande uit de voormalige gemeenten Hoogezand-Sappemeer, Slochteren en Menterwolde in de Nederlandse provincie Groningen. De gemeenten zijn samengegaan in het kader van de gemeentelijke herindeling in de provincie Groningen 2013-2018. De gemeente heeft 61.450 inwoners per 1 januari 2024 (bron: CBS) en is hiermee de derde gemeente van de provincie qua inwonertal na Groningen en Westerkwartier.

Midden-Groningen
Gemeente in Nederland Vlag van Nederland
Situering
Provincie Vlag Groningen (provincie) Groningen
COROP-gebied Overig Groningen
Coördinaten 53° 9′ NB, 6° 45′ OL
Algemeen
Oppervlakte 295,77 km²
- land 280,00 km²
- water 15,77 km²
Inwoners
(1 januari 2024)
61.450?
(219 inw./km²)
Bestuurs­centrum Hoogezand
Belangrijke verkeersaders A7 N33
Station(s) Kropswolde, Martenshoek, Hoogezand-Sappemeer en Zuidbroek
Politiek
Burgemeester (lijst) Erica van Lente (PvdA)
Economie
Gem. WOZ-waarde (2019) € 168.000
Overig
Netnummer(s) 0598, 050
CBS-code 1952
CBS-wijkindeling zie wijken en buurten
Website www.midden-groningen.nl
Bevolkingspiramide van de gemeente Midden-Groningen
Bevolkingspiramide (2023)
Topografische kaart
Kaart van Midden-Groningen
Topografische kaart van Midden-Groningen
Foto's
Fraeylemaborg
Fraeylemaborg
Portaal  Portaalicoon   Nederland

De verschillende delen van de gemeente worden vanouds tot de landstreken Duurswold, Oldambt en Veenkoloniën gerekend.

Op 15 maart 2016 werd de nieuwe naam voor de drie gemeenten bekendgemaakt in het dorpscentrum van Zuidbroek. Er kon gestemd worden op drie namen: Hogewolden, Woldmeren en Midden-Groningen. Met 48 procent van de stemmen werd uiteindelijk door de inwoners voor de naam Midden-Groningen gekozen.[1] Op 26 april 2016 is deze naam bekrachtigd door de drie gemeenteraden.

De gemeente bestaat uit de volgende plaatsen. De hoofdplaats en grootste plaats is Hoogezand.

Woonplaats (BAG) Inwoners 2023[2]
Hoogezand 22.080
Sappemeer 8.235
Muntendam 4.730
Zuidbroek 3.585
Siddeburen 3.265
Harkstede 3.040
Slochteren 2.285
Noordbroek 1.875
Meeden 1.710
Schildwolde 1.665
Kropswolde 1.635
Kolham 1.375
Foxhol 975
Westerbroek 880
Kiel-Windeweer 855
Froombosch 830
Hellum 560
Overschild 510
Scharmer 485
Tjuchem 270
Steendam 185
Tripscompagnie 110
Woudbloem 105
Luddeweer 65
Waterhuizen 20

Verder bestaat de gemeente uit de volgende buurten, buurtschappen en gehuchten: Achterdiep, Beneden Veensloot, Blokum, Borgercompagnie (deels), Borgweg, Boven Veensloot, De Oosterzanden (De Zanden), De Westerzanden (Akkereinde), Denemarken, Duurkenakker, Foxham, Foxholsterbosch, Gaarland, Heidenschap, Jagerswijk, Kalkwijk, Klein Harkstede, Kleinemeer, Korengarst, Lageland, Leentjer, Lula, Martenshoek, Meerwijck, Nieuwe Compagnie, Oostwold, De Paauwen, Ruiten, Schaaphok, Siddebuursterveen, Spitsbergen, Stootshorn, Tusschenloegen, Tussenklappen, Uiterburen, Veendijk, Wilderhof, Wolfsbarge en De Zanden.

Het deel van Meerstad dat bij Slochteren behoorde is per 1 januari 2017 toegevoegd aan de gemeente Groningen en is dus niet meegegaan in de fusie.

  Zie Wijken en buurten in Midden-Groningen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Aangrenzende gemeenten

bewerken
   Aangrenzende gemeenten   
          Eemsdelta        
             
   Groningen     Oldambt 
           
   Tynaarlo (Dr)         Aa en Hunze (Dr)         Veendam 

Bevolking

bewerken

De gemeente Midden-Groningen had op 1 januari 2024 61 450 inwoners.

  • 1 januari 2000 - 60 430 inwoners**
  • 1 januari 2005 - 61 873 inwoners**
  • 1 januari 2010 - 62 812 inwoners**
  • 1 januari 2015 - 62 114 inwoners**
  • 1 januari 2018 - 60 953 inwoners
  • 1 januari 2020 - 60 797 inwoners
  • 1 januari 2023 - 61 554 inwoners
  • 1 januari 2024 - 61 450 inwoners

(Bron CBS Statline) **=Hoogezand-Sappemeer, Slochteren en Menterwolde

Politiek

bewerken

College van B&W

bewerken
  • Erica van Lente, burgemeester (PvdA)[3]
  • Markus Ploeger, wethouder en 1e locoburgemeester (GemeenteBelangen Midden-Groningen)[3]
  • Annemiek Hoesen-Spithorst, wethouder en 2e locoburgemeester (Boer & Burger Partij Midden-Groningen)[3]
  • Erik Drenth, wethouder en 3e locoburgemeester (CDA)[3]
  • Evert Offereins, wethouder en 4e locoburgemeester (VVD)[3]
  • Erianne van der Burg, wethouder (CDA)[3]

Gemeenteraad

bewerken
Zetelverdeling verkiezingen 2022
8
6
4
3
3
3
2
2
2
De 33 zetels zijn als volgt verdeeld:
Zetelverdeling actueel
7
1
4
3
3
3
2
3
2
5
De 33 zetels zijn als volgt verdeeld:

De door de instelling van Midden-Groningen benodigde herindelingsverkiezingen werden gehouden op 22 november 2017.[4] De nieuwe raad trad aan op 2 januari 2018. De verkiezingen in maart 2022 zorgden voor een grote wisseling in de politieke verhoudingen. Gemeentebelangen steeg naar acht zetels en Leefbaar Midden Groningen, die een strategische alliantie was aangegaan met de BBB behaalde zes zetels. De traditionele cq landelijke partijen moesten, met uitzondering van een stabiel gebleven D66, verliezen incasseren.

Uitslagen gemeenteraadsverkiezingen
Partij 2017 2022
aantal stemmen % zetels aantal stemmen % zetels
Gemeentebelangen 2.546 14,8 5 5.368 23,41 8**
BBB-LMG 805 4,7 1 3.851 16,79 6*
PvdA 2.635 15,4 5 2.909 12,69 4
SP 2.279 13,3 5 2.000 8,72 3
CDA 1.645 9,6 4 1.959 8,54 3
ChristenUnie 2.046 11,9 4 1.957 8,54 3
VVD 2.161 12,6 4 1.833 7,99 2
GroenLinks 1.301 7,6 3 1.791 7,81 2
D66 1.051 6,1 2 1.264 5,51 2
Seniorenpartij Groningen 394 2,3 0
Roodgewoon 292 1,7 0
Totaal 17.155 100 33 22.932 100 33
Opkomstpercentage 35,15% 46,26%
  • Vijf raadsleden splitsten zich in 2022 af van BBB-LMG en vormden de nieuwe fractie Boer Burger Partij Midden-Groningen.[5][6]
  • Eén raadslid splitste zich in 2023 af van GBMG en sloot zich aan bij de fractie van GroenLinks.

Openbaar vervoer

bewerken

Aan de spoorlijn Groningen - Nieuweschans liggen vier stations binnen de gemeente Midden-Groningen: Kropswolde, Martenshoek, Hoogezand-Sappemeer en Zuidbroek. De treinen van Arriva rijden tweemaal per uur tussen Groningen en Winschoten (en eenmaal per uur rijdt die verder naar Duitsland) en (sinds 1 mei 2011) tweemaal per uur tussen Groningen en Veendam. Daarmee vertrekt vanaf alle treinstations elk kwartier een trein naar Groningen.

Serie Treinsoort Route Bijzonderheden
20100 RS 6 RB 57 Stoptrein (Arriva) GroningenHoogezand-SappemeerZuidbroekBad NieuweschansWeener Leer Ook wel Wiederline genoemd. Vanwege brugschade geen treinverkeer mogelijk tussen Weener en Leer. Op dit traject rijdt lijnbus 620 van Weser-Ems Bus. Er rijden ook Arrivabussen tussen Groningen en Leer v.v.
37500 RS 6 Stoptrein (Arriva) GroningenHoogezand-SappemeerZuidbroekWinschotenBad Nieuweschans In de ochtendspits begint één rit in Bad Nieuweschans.
37800 RS 7 Stoptrein (Arriva) GroningenHoogezand-SappemeerZuidbroekVeendam

De volgende buslijnen van onder andere Qbuzz, UVO en De Grooth Vervoer verzorgen het openbaar vervoer in de gemeente Midden-Groningen:

Lijn Route Vervoerder
5 Annen - Zuidlaren - Westlaren - Haren - Groningen - (Tersluis) / (Harkstede - Scharmer) Qbuzz
13 Veendam - Muntendam - Meeden - Westerlee - Heiligerlee - Winschoten Qbuzz
43 Woldendorp - Termunten - Termunterzijl - Farmsum - Delfzijl Qbuzz
76 Groningen - Waterhuizen - Westerbroek - Foxhol - Hoogezand Qbuzz
78 Siddeburen - Leentjer - Wagenborgen - Woldendorp Qbuzz
107 Groningen Zernike - Hoogezand - Kielwindeweer - Annerveenschekanaal - Bareveld - Stadskanaal Qbuzz
171 Groningen Zernike - Hoogezand - Kielwindeweer - Borgercompagnie - Veendam Qbuzz
174 Zuidbroek - Muntendam - Veendam Qbuzz/De Grooth
178 Groningen - Kolham - Froombosch - Slochteren - Schildwolde - Hellum - Siddeburen - Appingedam Qbuzz
515 Hoogezand - Sappemeer De Grooth
516 Hoogezand - Foxhol - Kolham - Scharmer - Harkstede De Grooth
517 Hoogezand - Sappemeer - Zuidbroek - Noordbroek De Grooth
564 Appingedam - Laskwerd - Overschild - Wittewierum - Woltersum - Ten Boer UVO
566 Delfzijl - Farmsum - Meedhuizen - Tjuchem - Steendam - Laskwerd - Appingedam UVO
678 Noordbroek - Slochteren - Schildwolde - Hellum - Siddeburen - Leentjer - Wagenborgen - Nieuwolda - Woldendorp Qbuzz

Bezienswaardigheden

bewerken

Cultuur

bewerken

Monumenten

bewerken

In Midden-Groningen zijn er een aantal rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten en oorlogsmonumenten, zie:

Kunst in de openbare ruimte

bewerken

In Midden-Groningen zijn diverse beelden, sculpturen en objecten geplaatst in de openbare ruimte, zie:

Theater

bewerken

Het Kielzog, onderdeel van het gemeentehuis in Hoogezand, is een theater, muziekschool, bibliotheek en kunstwerkplaats. De theaterzaal in het Kielzog heeft 400 zitplaatsen.

Economie

bewerken

Scheepsbouw

bewerken

't Hoofdkantoor van scheepswerf Royal Bodewes, begonnen in Martenshoek, staat in Hoogezand.

Winkelen

bewerken

Winkelen kan men onder meer in winkelcentrum De Hooge Meeren. Andere winkelcentra zijn te vinden in Martenshoek en Sappemeer. Sinds 2007 wordt een winkelcentrum ingericht in het zuiden van de stad onder de naam "Winkelpark".

In Midden-Groningen zijn diverse sportverenigingen:

De volgende sportaccommodaties bevinden zich in de gemeente:

  • Manege Nieboer, Van der Duyn van Maasdamweg - paardensport
  • MFC De Noordsuythoeve, Noordbroek
  • Sportcentrum De Kalkwijck, Nieuweweg - zwembad, sporthal, dojo, fitness
  • Sportpark de Bouwte, Meeden
  • Sportcentrum Ruitershorn, Helder Camaraweg, Muntendam
  • Sportpark Foxhol, Julianastraat - voetbal, tennis
  • De Kalkwijck, Nieuweweg - voetbal, korfbal, hockey, tennis
  • Sportpark Kiel-Windeweer, P. Venemakade - voetbal
  • Sportpark Westerbroek, Vonderpad - voetbal, tennis
  • Sportpark Sappemeer, Rijksweg Oost - tennis, voetbal
  • Sportpark Zuidbroek
  • Stal van Hoorn, Borgercompagnie - paardensport
  • Tennisbanen Zuidbroek (Aloë), Muntendam, Meeden (Tiolo)
  • Squash en Golf Centrum, Heveapad - squash, fitness, indoor golf
  • IJsbanen te Meeden, Muntendam, Noordbroek, Zuidbroek
  • Zwembad de Tobbe, Slochteren

Literatuur

bewerken