Mengsel

combinatie van twee of meer zuivere stoffen zonder met elkaar te reageren

Een mengsel is in de scheikunde een combinatie van twee of meer verschillende zuivere stoffen zonder dat hun moleculen daarbij hun chemische identiteit verliezen. Een mengsel wordt gekarakteriseerd door de moleculen die eraan deelnemen en de verhouding van hun hoeveelheden. Het is mogelijk dat in een mengsel een chemische reactie optreedt, maar daarmee verandert het mengsel; er is na een chemische reactie sprake van een ander mengsel, met een andere samenstelling. De drie bekendste mengsels zijn: oplossingen, emulsies en suspensies.

Een mengsel van water en meel: een suspensie

De chemische samenstelling van een mengsel heeft, naast de mengverhouding, betrekking op de chemische eigenschappen van de ingrediënten, en blijft daarom hetzelfde als atomen worden vervangen door isotopen van hetzelfde chemisch element.

Meer algemeen is een mengsel een combinatie van twee of meer verschillende zaken die door elkaar worden gehusseld: zo is beton een mengsel van (de zuivere stof) water, en (de mengsels) zand, cement en grind.

Indeling bewerken

Er bestaan verschillende soorten mengsels:

  • Heterogeen: de verschillende samenstellende deeltjes kunnen hierin onderscheiden worden. Voorbeelden zijn fruityoghurt en beton.
  • Homogeen: de verschillende samenstellende deeltjes kunnen hierin niet meer onderscheiden worden, ze zijn uniform verdeeld in het mengsel. Voorbeelden zijn suikerwater, keukenazijn, (bestendige) humus, lucht.
  • Colloïdaal: een tussenvorm tussen homogeen en heterogeen, die afhankelijk is van deeltjesgrootte. Een voorbeeld is melk.
Aggregatietoestand Heterogeen Homogeen Colloïdaal
Vast + vast
  • Grof mengsel
  • Beton
  • Kippengraan
Vast + vloeistof
  • Meerfase-systeem
  • Zand in water
  • Suspensies
  • Fruitsap met pulp
Vloeistof + vloeistof
Gas + vloeistof
  • Meerfase-systeem
  • Grote gasbellen in water
  • Schuim
  • Badschuim (gas in vloeibaar)
  • Nevel
  • Spray uit een deodorant, mist (vloeibaar in gas)
Vast + gas
  • Meerfase-systeem
  • Kaas met grote gaten
  • Rook
Gas + gas
  • Meerfase-systeem
  • Gassen zijn steeds mengbaar, door dichtheidsverschillen kunnen lagen ontstaan die mengen door roeren
  • Gasmengsel
  • Lucht (mengsel van o.a. stikstof (±80%), zuurstof (±20%)
Geen

Zie ook bewerken


Zie de categorie Chemical mixtures van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.