Ludwig (voornaam)

Ludwig is een voornaam. Het is de Duitse variant van Lodewijk en was traditioneel een van de meest gebruikte Duitse voornamen. Het is een voornamelijk een jongensnaam, maar de naam wordt sporadisch ook aan meisjes gegeven, in Nederland met name als volgnaam (tweede of derde voornaam). Een verkorting van Ludwig is Lutz, wat echter ook als verkorting van Lucius kan worden beschouwd. De vrouwelijke varianten zijn Ludwige, Ludwiga en Ludwika.

Als oorsprong van de naam gelden de Oudhoogduitse stammen hlut(h) = beroemd, en wig = strijd, waardoor de naam 'beroemde strijder' zou betekenen. Zie ook de opmerkingen in het artikel over Lodewijk. De Duitse uitspraak van de naam wisselt: in het noorden wordt de -g meestal uitgesproken zoals in het Nederlands, in het zuiden is het meer een 'zachte k'. Varianten in sommige andere talen lijken meer op Ludwig dan op Lodewijk, zoals in het Pools (Ludwik), Tsjechisch (Ludvik) en de Scandinavische talen (Ludvig).

Ludwig komt als voornaam ook voor in het Nederlands, zij het lang niet zoveel als de Franse variant Louis. Vanaf 1920 kregen vrijwel elk jaar minstens tien Nederlandse kinderen Ludwig als eerste voornaam, met uitschieters tot boven de 20. Vanaf eind jaren '60 maakte de populariteit van deze naam in Nederland echter een flinke duikeling, en sinds 1990 wordt de naam nog maar een enkele keer gegeven. In België waren in 2009 zo'n 2250 mannen met de naam Ludwig; ook hier nam de populariteit af: in de periode 2003-2012 werden in Vlaanderen en Brussel slechts 6 jongens geboren die deze naam kregen. Het totaal aantal Nederlandse en Belgische Ludwigs is resp. 0,02% en 0,04% van de mannelijke bevolking. Het is niet bekend hoeveel van hen van Duitse of Duitstalige afkomst zijn.

Koninklijke hoogheden en adel bewerken

Duitse vorsten met de naam Ludwig worden in Nederlandse publicaties zowel met hun inheemse naam als met de Nederlandse 'vertaling' Lodewijk aangeduid. Een aantal van hen:

Ludwig I van Beieren (1786-1868), koning van Beieren
Ludwig II van Beieren (1845-1886), koning van Beieren
Ludwig III van Beieren (1845-1921), koning van Beieren
Ludwig IV van Hessen-Darmstadt (1837-1892), groothertog van Hessen en aan de Rijn
Ludwig IV van Thüringen (1200-1227), landgraaf van Thüringen
Ludwig I van Württemberg (1119-1158), graaf van Württemberg
Ludwig II van Württemberg (1137-1181), graaf van Württemberg

Andere bekende naamdragers bewerken

Ludwig Aschoff, Duits arts
Ludwig Beck, Duits generaal
Ludwig van Beethoven, Duits componist, muzikant en dirigent
Ludwig von Bertalanffy, Oostenrijks bioloog
Carl Ludwig Blume, Duits-Nederlands botanicus
Ludwig Boltzmann, Oostenrijks natuur- en wiskundige
Ludwig Erhard, Duits politicus, voormalig bondskanselier
Ludwig Feuerbach, Duits filosoof
Ernst Ludwig Kirchner, Duits schilder
Ludwig von Köchel, Oostenrijks musicoloog
Ludwig Leichhardt, Pruisisch ontdekkingsreiziger
Ludwig Mies van der Rohe, Duits-Amerikaans architect
Ludwig Minkus, Oostenrijks componist
Ludwig von Mises, Oostenrijks econoom en filosoof
Ludwig Mond, Duits-Brits chemicus en industrieel
Heinrich Gottlieb Ludwig Reichenbach, Duits natuurwetenschapper
Ludwig Schläfli, Zwitsers wiskundige
Ludwig Tieck, Duits schrijver
Ludwig Uhland, Duits dichter en politicus
Ludwig Wittgenstein, Oostenrijks-Brits filosoof

Zie ook bewerken

Ludwig – doorverwijspagina met personen die Ludwig als achternaam hadden en organisaties die naar een Ludwig vernoemd zijn
Lodewijk (voornaam)

Bronnen bewerken

De Nederlandse Voornamenbank van het Meertens-instituut bevat veel informatie over de naam Ludwig en andere voornamen. De statistische gegevens over België zijn ontleend aan de webstek van Statbel en die van het agentschap Kind en Gezin.

Externe link bewerken

Populariteit, verspreiding en verklaring van de naam Ludwig, Nederlandse Voornamenbank, Meertens Instituut.

Pagina's die met Ludwig beginnen