Lijst van gebeurtenissen tijdens de Tweede Wereldoorlog: 1945

Wikimedia-lijst

Dit is een lijst van gebeurtenissen tijdens de Tweede Wereldoorlog tijdens het jaar 1945.

De atoombom op Nagasaki beëindigde de Tweede Wereldoorlog

Opmerking: Bij het opzoeken van gebeurtenissen naar datum gebeurt het soms dat verschillende officiële bronnen elkaar qua datum tegenspreken. Vrijwel altijd zijn deze verschillen zeer klein, meestal één dag verschil. De oorzaak hiervan is te vinden in het feit dat bepaalde militaire acties tijdens de nacht starten en nog doorlopen in de vroege uren van de volgende dag. Ook gebeurt het dat een auteur de situatie beschrijft wanneer de actie volledig afgelopen is, met andere woorden de dag na de overgave, de dag na de vredesonderhandeling, enz. Ook zij opgemerkt dat het einde van een militair offensief of campagne niet steeds eenduidig te bepalen is. De bepaling van de datum is afhankelijk van de referentie die door de auteur werd gebruikt. Er is getracht in deze lijst zo veel mogelijk de exacte referentie van de datum aan te duiden via een omschrijving van wat er gebeurd is of bedoeld werd.

Januari bewerken

1 januari

2 januari

4 januari

6 januari

9 januari

12 januari

  • Een groot Russisch offensief begint met aanvallen in Zuid-Polen, gericht op Kielce als eerste grote doel.

13 januari

14 januari

  • Begin van massale evacuaties in Limburg.

15 januari

16 januari

  • Częstochowa valt in Russische handen.
  • De Duitse troepen bij de Wisłoka trekken zich terug om Krakau te verdedigen tegen een aanval vanuit het noorden.
  • De Duitsers ontruimen Warschau.
  • Het Rode Leger neemt Ciechanów in.

17 januari

18 januari

19 januari

20 januari

21 januari

22 januari

  • Nabij Oppeln verkrijgt het Sovjetleger het eerste bruggenhoofd ten westen van de Oder.
  • De Duitsers heroveren Szekesfehervar.
  • In Burma veroveren de Britten Monywa.

23 januari

24 januari

25 januari

  • De slag om de Ardennen komt ten einde. De Duitsers zijn weer teruggedreven in de oude stellingen.
  • De Duitsers beginnen de evacuatie van Oost-Pruisen.
  • Poznan raakt door de oprukkende Russische legers geïsoleerd.

26 januari

27 januari

  • Sovjet-troepen bevrijden het Duits vernietigingskamp Auschwitz en zien de sporen van de massale moordpartijen die daar hebben plaatsgevonden.
  • De Sovjets veroveren Memel en bezetten daarmee het gehele Memelgebied.
  • De Duitsers ondernemen vanuit Oost-Pruisen een tegenaanval westwaarts en heroveren Miłakowo, maar worden dan gestopt voor ze Elbing kunnen bereiken en contact met West-Pruisen kunnen herstellen.
  • De geallieerden nemen Pinghai in, waarmee de Burmaweg weer volledig in geallieerde handen is, en gebruikt kan worden om contact met China te maken.

29 januari

30 januari

31 januari

  • Het Sovjet-leger bereikt de Oder rond Frankfurt langs een breed front.
  • Amerikaanse landing nabij Nasugbu.

Februari bewerken

1 februari

2 februari

3 februari

4 februari

6 februari

  • Het Rode Leger vestigt een bruggenhoofd over de Oder.

8 februari

9 februari

  • De Duitse transportonderzeeboot U-864 wordt voor de Noorse kust ter hoogte van Bergen getorpedeerd. De U-864 was op weg naar Japan met bouwtekeningen van de eerste Duitse straaljager en met 67 ton kwik, bestemd voor ontstekers.
  • Twee Franse divisies ontmoeten elkaar bij de (korte tijd later door de Duitsers opgeblazen) Rijnbrug bij Chalampé. Hiermee is de eliminatie van de Zak van Colmar voltooid.
  • Door sabotage-acties, uitgevoerd door de Duitsers kort voor ze het gebied verloren, begint de Roerdaldam te overstromen. De vergrote stroomsnelheid en breedte van de rivier de Roer maakt het de Amerikanen onmogelijk deze over te steken.
  • De Japanners beginnen een slachting onder de inwoners van Manilla na steun aan de Amerikaanse aanvallers van Filipijnse guerillero's.

11 februari

  • De resterende Duitse en pro-Duitse Hongaarse troepen in Boedapest trachten een uitbraak, waarin slechts een klein deel slaagt.
  • De geallieerden nemen Kleef in.

12 februari

13 februari

  • Het Rode Leger heeft alle Duitsers uit Boedapest verdreven.
  • Ook bij Nyaungu wordt de Irrawaddy door Britse troepen overgestoken.

14 februari

  • Zwaar Bombardement op Dresden. Het centrum van de stad is grotendeels verwoest. Tienduizenden mensen komen om het leven.
  • Een deel van de bommen wordt bij vergissing op Praag in plaats van Dresden uitgeworpen.

15 februari

  • In een Duitse tegenaanval wordt Pyritz heroverd.
  • De Sovjets snijden Breslau af van de rest van het nog door de Duitsers gecontroleerde gebied.
  • Uruguay en Venezuela verklaren Duitsland en Japan de oorlog.

17 februari

18 februari

19 februari

  • Amerikaanse mariniers landen op Iwo Jima.
  • Amerikaanse landingen op Samar en de omliggende eilanden.

21 februari

  • Het schiereiland Bataan is volledig in Amerikaanse handen.

22 februari

  • Het Amerikaanse Derde Leger steekt de Saar over.
  • Het Rode Leger neemt Poznań in.

23 februari

  • Nu het water weer wat gezakt is, steken de Amerikanen de Roer over.
  • Turkije verklaart Duitsland en Japan de oorlog.

24 februari

  • Egypte verklaart Duitsland en Japan de oorlog.

26 februari

  • Einde van de strijd om Corregidor.
  • Syrië verklaart Duitsland en Japan de oorlog.

27 februari

28 februari

Maart bewerken

1 maart

2 maart

3 maart

4 maart

5 maart

  • Begin van de geallieerde aanval op Keulen.
  • Duitse jongens geboren in 1929 worden opgeroepen voor militaire dienst.

6 maart

7 maart

8 maart

  • Een Japanse banzai-aanval op Iwo Jima leidt tot een groot aantal slachtoffers aan eigen zijde.
  • De Amerikanen maken gebruik van de Ludendorffbrug om een bruggenhoofd te vestigen op de rechter Rijnoever.

9 maart

10 maart

  • Amerikanen landen in het oosten van Mindanao.
  • Einde van georganiseerd Japans verzet op Palawan.

11 maart

12 maart

13 maart

14 maart

  • Dijk bij Elden werd moedwillig doorgestoken door de Duitsers.

15 maart

  • Amerikaanse troepen steken in Duitsland de Moezel over.
  • Het Duitse offensief in Hongarije komt tot een einde. Ze zijn er niet in geslaagd de Donau te bereiken.

16 maart

17 maart

18 maart

  • Koblenz wordt door de Amerikanen veroverd.
  • Een voor Antwerpen bestemde V-1 stort neer in Rotterdam Blijdorp. Er komen 42 mensen om het leven.
  • Berlijn zwaar gebombardeerd.
  • De Sovjets nemen Kolberg in.

19 maart

  • De Duitsers geven hun bruggenhoofd ten oosten van de Oder bij Stettin op.

20 maart

  • De Japanners in Mandalay (Birma) geven zich over aan de Britten.
  • De 8e Amerikaanse Luchtmacht bombardeert Hamburg.
  • De Amerikanen veroveren Mainz.

21 maart

22 maart

  • De Amerikanen vestigen een tweede bruggenhoofd over de Rijn bij Oppenheim.
  • De Japanners beginnen een aanval gericht op Nanyang.

23 maart

25 maart

26 maart

  • Algehele Amerikaanse bezetting van Iwo Jima.
  • De Amerikanen landen op Cebu.

27 maart

  • De geallieerden bezetten Frankfurt.
  • De Amerikanen bevrijden Cebu City.
  • Argentinië verklaart Duitsland de oorlog.
  • Ten zuidoosten van Londen landt de laatste V2.

28 maart

  • Algehele Duitse terugtocht op het westfront.
  • De Russen nemen Gdynia in.

30 maart

31 maart

April bewerken

1 april

3 april

  • De 8e Amerikaanse Luchtmacht bombardeert de haven van Kiel, waarbij o.a. 6 onderzeeboten worden vernietigd.
  • De Amerikanen op Okinawa, die op de westkust geland zijn, bereiken de oostkust, nog altijd zonder noemenswaardige Japanse tegenstand - de meeste Japanners waren voorafgaand aan de landing al naar het zuiden van het eiland teruggetrokken.

4 april

5 april

  • De Sovjet-Unie zegt het non-agressiepact met Japan op.

7 april

  • Geallieerde luchtlandingstroepen in Nederland.
  • Het Japanese slagship Yamato wordt tot zinken gebracht door de Amerikaanse marine.

8 april

9 april

  • Deventer wordt door eenheden van de Canadese 3e Divisie bevrijd.
  • Het Rode Leger verovert na een beleg van drie maanden de stad Koningsbergen.
  • De Britten vallen aan als begin van Operatie Grapeshot, het geallieerde lente-offensief in Noord-Italië.

10 april

11 april

12 april

13 april

14 april

15 april

16 april

17 april

18 april

19 april

20 april

  • Nijkerk bevrijd door het Canadese leger.
  • Het Rode Leger begint met bombardementen op Berlijn.
  • Hitler geeft het bevel tot Operatie Clausewitz. Alle kantoren van de SS en de Wehrmacht in Berlijn moeten worden ontruimd en vele documenten worden vernietigd.
  • Hitler ziet Heinrich Himmler en Hermann Göring voor het laatst. Deze twee verlaten Berlijn voorgoed en gaan ieder hun eigen richting uit.

21 april

  • De Duitsers in het Ruhrgebied geven zich over. De geallieerden maken hierbij ca. 325.000 gevangenen.
  • De Fransen trekken Berchtesgaden binnen.
  • De Sovjettroepen trekken de voorsteden van Berlijn binnen.

22 april

  • De Fransen veroveren Stuttgart en bereiken de Donau.
  • In de Führerbunker verneemt Hitler tijdens een gesprek met zijn legerleiding dat Felix Steiners leger niet zal aanvallen, hoewel Hitler dat wel bevolen had. Hitler zegt nu dat de oorlog verloren is en dat hij tot het einde in Berlijn zal blijven en zelfmoord zal plegen.
  • Joseph en Magda Goebbels laten hun zes kinderen naar de Führerbunker brengen.

23 april

  • De laatste slag in Nederland, Operatie Canada, begint bij Delfzijl.
  • Zonder dat Hitler het weet probeert Himmler tevergeefs via een gesprek met Folke Bernadotte vredesonderhandelingen met de westerse geallieerden voor elkaar te krijgen. Hij wilde na de vrede de oorlog gezamenlijk met hen voortzetten tegen de Sovjet-Unie.

24 april

  • De geallieerden steken in Italië de Po over.
  • Wegens het ontbreken van brandstof moeten de Centrale Keukens in het bezette Nederland hun werkzaamheden staken.

25 april

26 april

  • Maarschalk Pétain keert terug in Frankrijk. Hem wordt huisarrest opgelegd.
  • De Fransen bezetten Konstanz en omsingelen het Zwarte Woud.

27 april

  • De geallieerden bezetten Genua.
  • Het Rode Leger verovert Stettin.
  • In het bezette westelijk deel van Nederland worden de laatste voorraden brood uitgedeeld.
  • De Amerikanen trekken Oostenrijk binnen.
  • Mussolini - vermomd als Duits militair - wordt gearresteerd door het Italiaanse verzet.

28 april

  • Hitler verneemt via de BBC dat Himmler geprobeerd heeft met de Britten en Amerikanen over vrede te onderhandelen, en geeft het bevel tot arrestatie van Himmler.
  • Benito Mussolini wordt geëxecuteerd.

29 april

30 april

  • Vroeg in de morgen laat Jodl weten dat de troepen van Wenck, Busse en Holste nu niet in staat verkeren Berlijn aan te vallen.
  • Adolf Hitler pleegt om 15:30 samen met zijn vrouw Eva Braun zelfmoord in zijn bunker. Hij overlijdt na inname van een gif en door vervolgens een kogel in zijn hoofd te schieten en zij overlijdt enkel na inname van gif. Getrouwen overgieten hun lijken met benzine en steken ze in brand.
  • Het Rode Leger doet een aanval op het centrum van Berlijn.
  • De troepen van Tito bezetten Triëst.

Mei bewerken

1 mei

  • In de nacht van 30 april op 1 mei komen generaal Hans Krebs en kolonel Theodor von Dufving in het bezette deel van Berlijn aan bij Sovjetgeneraal Vasili Tsjoejkov om hem een door Joseph Goebbels geschreven brief te geven. Goebbels blijkt voorwaardelijk te willen capituleren, maar de Sovjetofficieren mogen enkel een onvoorwaardelijke capitulatie aanvaarden en dus vertrekken de Duitse kolonel en generaal zonder overeenkomst te hebben gesloten.
  • Joseph Goebbels, de nieuwe Duitse rijkskanselier, en zijn vrouw Magda Goebbels plegen zelfmoord na dezelfde avond hun zes kinderen te hebben vermoord. De lijken van meneer en mevrouw Goebbels worden gedeeltelijk verbrand met benzine.
  • Admiraal Karl Dönitz aanvaardt het ambt van rijkspresident van Duitsland als opvolger van Adolf Hitler. Vanaf nu wordt onbezet Duitsland vanuit Flensburg geregeerd.
  • Veel mensen die in de Führerbunker verblijven verlaten deze en gaan tezamen als groep proberen de oorlog in Berlijn te ontvluchten.

2 mei

  • Wilhelm Burgdorf en Hans Krebs plegen in de nacht van 1 op 2 mei zelfmoord in de Führerbunker.
  • Capitulatie van de Duitse troepen in Italië.
  • Laval wordt in Barcelona gearresteerd.
  • Delfzijl bevrijd bij laatste veldslag in Nederland.
  • De Duitse troepen die in Berlijn aan het vechten zijn worden door generaal Helmuth Weidling bevolen de wapens neer te leggen, met als gevolg dat heel Berlijn onder Sovjetbezetting komt. Hiermee eindigt de Slag om Berlijn.

3 mei

4 mei

  • Bernard Montgomery neemt met machtiging van generaal Eisenhower de onvoorwaardelijke overgave in ontvangst van alle Duitse strijdkrachten in Nederland, Denemarken en Noord-West-Duitsland.
  • De Britten hebben heel Birma veroverd.

5 mei

6 mei

  • Ondertekening in de aula van de Landbouwhogeschool te Wageningen.
  • Breslau capituleert na drie maanden van gevechten.

7 mei

  • Algemene capitulatie van de Duitse strijdkrachten getekend door generaal Jodl te Reims op het hoofdkwartier van Eisenhower.
  • Capitulatie van de Duitse troepen in Noorwegen.
  • Schietpartij op de Dam in Amsterdam.
  • Schietpartij op de Amstelveenseweg.
  • De leider van de NSB, Anton Mussert, wordt gearresteerd.

8 mei

9 mei

14 mei

20 mei

23 mei

Juni bewerken

5 juni

10 juni

  • Ontscheping van Amerikaanse en Australische troepen op Borneo.

11 juni

  • Schiermonnikoog wordt als laatste stukje bezet Nederland bevrijd door de Canadezen.

21 juni

  • Okinawa is door de Amerikanen in zijn geheel veroverd.

24 juni

26 juni

28 juni

  • Het eiland Luzon wordt bevrijd.

Juli bewerken

5 juli

6 juli

15 juli

16 juli

17 juli

23 juli

  • Begin van het proces tegen maarschalk Pétain.

26 juli

  • Brits-Amerikaans ultimatum aan Japan, waarin de onvoorwaardelijke overgave geëist wordt, onder bedreiging van een totale vernietiging.

Augustus bewerken

2 augustus

6 augustus

8 augustus

  • Sovjet-Unie verklaart Japan de oorlog en rukt Mantsjoerije binnen.

9 augustus

14 augustus

  • Pétain wordt ter dood veroordeeld. Zijn straf wordt echter vanwege zijn verdienste voor de staat in levenslang omgezet.

15 augustus

  • Japanse keizer kondigt Japanse overgave aan. Formele ondertekening op 2 september 1945.

17 augustus

18 augustus

  • De Sovjet-Unie verovert de Koerilen op Japan.

22 augustus

27 augustus

  • Japanse troepen in Rangoon geven zich over.

30 augustus

September bewerken

1 september

2 september

5 september

16 september

22 september

Oktober bewerken

25 oktober

  • Een wapenopslag explodeert in het Franse Asnières-en-Bessin. Hierbij vinden 41 mensen de dood, inclusief 30 Duitse krijgsgevangenen.[1]

November bewerken

20 november

20 november

December bewerken

17 december

27 december

  • Het eiland Schiermonnikoog wordt als "vijandelijk vermogen" officieel onteigend door de staat der Nederlanden. De laatste eigenaar was Berthold Eugen Graaf von Bernstorff. Pas weken na de Duitse capitulatie in mei 1945 hadden Canadese troepen de laatste Duitsers van het eiland gehaald (onder hen was een grote groep - uit de stad Groningen gevluchte - SS'ers en SD'ers).

31 december

Referenties bewerken