Leo Lovaert

Belgisch orgelbouwer (1802-1872)
(Doorverwezen vanaf Leon Lovaert)

Leonard Lovaert (Nevele, 11 maart 1802Gent, 21 augustus 1872) was een Belgisch orgelbouwer, lid van de orgelbouwers familie Lovaert.

De familie Lovaert, orgel- en beiaardbouwers bewerken

Leonard Lovaert was de eerste en bekendste Nevelse orgelbouwer. Hij wordt beschouwd als de beste orgelbouwer uit de familie Lovaert. Zijn vader Clément (Poesele, 25 april 1763 - Nevele, 12 maart 1735) was smid in het dorp Nevele. Zijn grootvader en overgrootvader langs vaderszijde waren wagenmakers langs de (huidige) Bredeweg te Poesele.

Het is niet duidelijk bij wie Lovaert zijn stiel geleerd heeft. Reeds in 1823 wordt hij vermeld als orgelbouwer. Zijn eerste orgel dateert uit 1833 (Markegem). Het lijkt dus aannemelijk dat hij bij een orgelbouwer (Van Peteghem?) in de leer was vooraleer hij zich als zelfstandig orgelbouwer vestigde. Organoloog P. Roose sluit niet uit dat Lovaert contacten heeft gehad met de bekende orgelbouwersfamilie Van Peteghem. Er zijn namelijk wel gelijkenissen met het werk van de Van Peteghems, maar tegelijkertijd zijn er evenveel aspecten die eerder duiden op Lovaerts eigenwijze zin voor improvisatie en onderzoek. Dit wordt trouwens bevestigd door de octrooien die aan hem werden verleend in 1838 en 1839 voor de 'verbetering van een stelsel van orgel' en 'eenen middel dienende om looden dakgoten op de daken der kerken en andere gebouwen aenteleggen en te plaetsen, zonder daertoe het vuer te hoeven gebruiken'. De Nevelse Lovaertkenner Antoine Janssens vermoedt dan ook dat Lovaert zijn loden orgelpijpen zelf fabriceerde, daar waar andere tijdgenoten orgelbouwers hun pijpen meestal inkochten.

De drie zonen van Leo Lovaert werden eveneens orgelbouwers:

  • Evarist (Nevele, 13 april 1829 - Charleroi, 27 januari 1883)
  • Louis (Nevele, 28 december 1830 - Gent, 21 april 1884)
  • Xaveer (Nevele, 10 februari 1835 - na 1886)

De Lovaerts hebben op een originele wijze het rococo ontwikkeld tot preromantiek. Men kan ze situeren binnen de orgelbouwers die bouwden in een voorzichtige classicistisch-romantische stijl. De romantische orgelbouwers met een meer classicistische instelling onderscheiden zich door hun gevoel voor continuïteit in de evolutie en door hun respect voor de orgelbouwers van vorige generaties.[1]

Werklijst orgels bewerken

Hieronder volgt een lijst van fam. Lovaerts werken:

Nog enkele werken zijn ongedateerd:

  • ca. 1864??: Kalken, uitbreiding, vermoedelijk door zoon Evarist Lovaert
  • 18??: Hemiksem, herstelling. Wellicht is het orgeltje afkomstig uit een of ander klooster. Het geraakte in het bezit van de Gentse organist Gabriël Verschraegen die het in 1950 verkocht aan de parochie Hemiksem-Statie.
  • 18??: Denderwindeke, nieuw orgel
  • 18??: Krokegem (Asse), nieuw orgel

Vanaf 1870 zijn het de zonen van Leonard die volgende werkzaamheden uitvoeren:

Orgels door Louis bewerken

Orgels door Xaveer bewerken

Literatuur bewerken

  • Ghislain POTVLIEGHE, De familie Lovaert, orgel- en beiaardbouwers, in: Het land van Nevele, extra aflevering, juli 1972, 44 p.
  • Ghislain POTVLIEGHE, Nieuwe gegevens over het werk van de orgelmakers Lovaert, in: Het land van Nevele, juli 1972, p. 209-227
  • Antoine JANSSENS, Nog over de orgelbouwer Leo Lovaert, in: Het land van Nevele, maart 1973, p. 17-18
  • Ghislain POTVLIEGHE, Lovaert, in: Winkler Prins Encyclopedie van Vlaanderen, deel IV, Brussel, 1974, p. 218
  • Patrick ROOSE, Addenda bij de geschiedschrijving over de orgelmakers Lovaert, in: Het land van Nevele, dec. 1989, p. 301-306
  • André BOLLAERT, Speciaal Lovaertnummer, in: Mensen van toen, driemaandelijks familiekundig tijdschrift, jg. VII-3, sept. 1997, 73 p.
  • Patrick ROOSE, Nieuwe aanvullingen bij de geschiedschrijving over de orgelmakers Lovaert, in: Het land van Nevele, maart 2001, p. 43-57
  • Ghislain POTVLIEGHE, De plaats van de familie Lovaert in de orgelbouwkunst in Vlaanderen, in: Het land van Nevele, 2003, p.169-194
  • Imelda DHUYVETTER, Leo Lovaert was reeds orgelbouwer in 1823, in: Het land van Nevele, dec. 2006, p. 411-412
  • Lovaertorgel uit 1852 in college van Oudenaarde - svenvermassen.wixsite.com
  • Lovaertorgel uit 1855 in Grotenberge - svenvermassen.wixsite.com