Landerd

voormalige gemeente in Noord-Brabant, Nederland

Landerd (uitspraak) is een voormalige gemeente in de Nederlandse provincie Noord-Brabant, gelegen in de Peelrand.[1] De gemeente telde 15.888 inwoners (1 juli 2021, bron: CBS) en had een oppervlakte van 70,68 km² (waarvan 0,32 km² water) dat behoort tot het landelijk gebied Maashorst binnen de Stedelijke Regio Uden-Veghel.[2] Deze nog relatief nieuwe gemeente was na een gemeentelijke herindeling ontstaan per 1 januari 1994.

Landerd
Voormalige gemeente in Nederland Vlag van Nederland
Landerd (Noord-Brabant)
Landerd
Situering
Provincie Vlag Noord-Brabant Noord-Brabant
Coördinaten 51° 43′ NB, 5° 39′ OL
Overig
Postcode 5374, 5375, 5410, 5411
Netnummer 0486
Belangrijke verkeersaders A50 N277 N324
Portaal  Portaalicoon   Nederland
Topografische kaart van de voormalige gemeente Landerd

Gemeentefusie
In het kader van de gemeentelijke herindeling in Noord-Brabant zijn de gemeenten Uden en Landerd op 1 januari 2022 gefuseerd tot de gemeente Maashorst.

Kernen bewerken

Plaatsen bewerken

Woonplaats (BAG) Inwoners 2021[3]
Zeeland (*) 6.745
Schaijk 7.315
Reek 1.770

* Inclusief het Oventje.

Buurtschappen bewerken

Binnen de gemeente bevonden zich de volgende buurtschappen: Brand, Duifhuis, Graspeel, Hoefkens, Hooge Heide, Kreitsberg, 't Mun, Nabbegat, Slabroek, Trent, Voederheil, Witte Dellen en Zevenhuis

Geschiedenis bewerken

Vanwege een gemeentelijk herindeling begin jaren 1990 in Noordoost-Brabant werd de gemeente Zeeland samengevoegd met de gemeente Schaijk, waarvan ook Reek deel uitmaakte tot een nieuwe gemeente Landerd, die per 1 januari 1994 werd gesticht. Het raadhuis (gemeenteraad/representatie) bevond zich in Schaijk. Het gemeentehuis (kantoor) was in Zeeland gevestigd.

Gemeenteraad bewerken

De gemeenteraad van Landerd bestond sinds 2014 uit 17 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad van 1998-2021:

Gemeenteraadszetels
Partij 1998 2002 2006 2010 2014 2018
Maashorst Vooruit[a] - - - - 4 4
Democraten Schaijk '97 4 3 3 3 3 3
Progressief Landerd 2 3 3 4 3 1
Reekse Politieke Partij 2 3 4 4 3 3
CDA 1 1 1 4 3 2
VVD 1 1 1 - 1 1
Lijst Zeeland - - - - -    1[b]
Democratisch Maashorst - - - - -    -[c]
Duurzaam Maashorst - - - - -    2[d]
Zeelands Welzijn 3 2 2 - - -
Driekern 2 2 1 - - -
Totaal 15 15 15 15 17 17
Opkomst 62,68% 61,53% 61,31%
  1. Nam in 2014 deel als Vereniging Herindelen Landerd.
  2. 4 april 2019 afgesplitst van Maashorst Vooruit.[4]
  3. 19 november 2019 afgesplitst van Democraten Schaijk '97 met één lid.[5] 27 maart 2021 aangesloten bij Maashorst Vooruit.[6]
  4. 4 maart 2021 afgesplitst van Progressief Landerd[7][8]

Toponymie bewerken

De naam Landerd heeft betrekking op een historische landweer of linie van die naam. Deze liep door het moeilijk toegankelijke gebied van de Gaalse Heide ongeveer op de grens van Schaijk en Reek. Het was een wal voorzien van een gracht. Ze deed dienst bij het Beleg van Grave in 1674, toen de Franse bezettingsmacht in Grave door de Staatsen belegerd werd.

Gemeentelijke herindeling bewerken

De gemeenteraden van Landerd en Uden hebben op 8 november 2018 de intentie uitgesproken te fuseren per 2022. In een in november 2015 in de gemeente Landerd gehouden referendum koos 37% voor het samenvoegen van de gemeente met de buurgemeenten Bernheze en Uden tot één grote Maashorstgemeente. De gemeente Bernheze zag dit echter niet zitten en uiteindelijk is het proces verder gezet met alleen Uden.[9] Een deel van de inwoners van de gemeente Landerd zou echter graag zien dat per dorp wordt besloten of het dorp naar de gemeente Uden gaat of bij Oss wordt gevoegd.[10] Op 11 februari 2021 is de stemming over het herindelingsvoorstel door de Tweede Kamer uitgesteld, in afwachting van een amendement waarin zou worden voorgesteld de gemeente op te knippen en te verdelen tussen Oss en Uden. Nadat dit amendement uiteindelijk niet werd ingediend heeft de Tweede kamer op 25 februari 2021 besloten de fusie met Uden alsnog door te laten gaan.

Demografie bewerken

Migratieachtergrond/Perioden[11] 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019
Totaal inwoners 14.805 14.888 14.941 15.066 15.223 15.266 15.290 15.303 15.332 15.332 15.529
Nederlandse achtergrond 13.952 13.976 14.009 14.133 14.254 14.267 14.252 14.243 14.221 14.226 14.357
Met migratieachtergrond 853 912 932 933 969 999 1.038 1.060 1.111 1.106 1.172
Westerse migratieachtergrond 593 627 637 627 658 673 706 711 695 670 719
Niet-westerse migratieachtergrond 260 285 295 306 311 326 332 349 416 436 453
Afghanistan 25 23 25 34 38 38 37 37 37 36 33
Australië 7 8 11 9 9 8 6 6 7 5 5
België 46 52 51 51 51 49 46 44 43 41 42
Brazilië 3 3 3 2 2 4 6 6 8 10 10
Canada en overig Noord-Amerika 9 12 12 10 10 9 9 9 10 10 10
China 12 14 14 13 15 11 9 9 8 11 11
Colombia 11 12 13 11 12 12 12 14 12 12 12
Dominicaanse Republiek 1 0 0 0 0 0 0 0 4 4 4
Duitsland 201 203 198 203 195 194 194 187 190 182 175
Egypte 13 13 13 11 11 9 9 9 9 5 5
Ethiopië 0 0 0 0 0 0 0 3 7 7 10
Filipijnen 7 7 8 9 9 9 9 9 10 9 9
Frankrijk 10 8 8 8 9 10 11 14 10 10 9
Ghana 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Griekenland 0 0 0 1 0 0 0 0 0 1 1
Hongarije 4 4 4 4 5 8 9 15 15 11 13
Hongkong 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0
India 9 9 9 9 8 9 10 10 10 10 10
Indonesië 114 123 124 125 129 129 130 122 121 116 122
Irak 9 10 16 15 12 15 16 19 22 20 21
Iran 4 5 5 4 4 6 7 7 6 6 6
Italië 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0
Japan 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
Kaapverdië 1 1 2 2 1 1 1 1 1 1 1
Marokko 10 13 15 18 15 17 15 16 16 14 15
Oostenrijk 6 6 5 5 5 5 5 5 6 6 6
Pakistan 1 0 0 0 3 3 3 7 6 6 6
Polen 72 83 93 81 112 126 148 161 152 147 176
Portugal 1 1 1 1 2 2 2 2 2 3 6
Somalië 9 15 16 16 17 18 18 17 10 10 9
Spanje 1 2 3 2 3 3 4 6 6 6 4
Suriname 27 33 29 31 34 34 33 30 29 28 34
Turkije 12 15 18 16 16 17 14 15 16 19 15
Verenigd Koninkrijk 26 27 24 28 27 31 31 32 34 34 41
Verenigde Staten van Amerika 13 13 16 11 11 10 11 9 10 12 11
Vietnam 3 5 4 4 5 5 5 5 5 5 4
Zuid-Afrika 2 2 2 2 2 2 2 1 1 1 5
Overig Afrika 16 17 18 21 20 21 17 25 24 29 39
Overig Amerika 4 3 5 3 4 5 7 7 7 7 7
Overig Azië 55 58 55 60 60 63 77 75 142 158 163
Overig Europa 9 9 10 10 13 9 14 13 14 15 24
Overig Oceanië 10 11 11 11 11 11 10 8 7 7 7
Migratieachtergrond/Perioden 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
Totaal inwoners 14.154 14.141 14.192 14.261 14.303 14.366 14.516 14.704 14.807 14.821 14.744 14.741 14.796
Nederlandse achtergrond 13.529 13.491 13.561 13.593 13.622 13.655 13.774 13.835 13.874 13.850 13.866 13.939 13.977
Met migratieachtergrond 625 650 631 668 681 711 742 869 933 971 878 802 819
Westerse migratieachtergrond 468 478 461 474 488 512 539 605 658 671 597 558 567
Niet-westerse migratieachtergrond 157 172 170 194 193 199 203 264 275 300 281 244 252
Afghanistan 4 4 4 12 14 14 15 22 41 55 39 30 30
Australië 7 7 7 9 9 9 7 6 7 7 8 8 7
België 45 44 44 42 46 45 46 46 44 46 43 47 42
Brazilië 1 2 3 4 4 4 4 2 2 2 1 1 3
Canada en overig Noord-Amerika 10 10 10 11 10 10 12 9 11 12 14 11 10
China 10 8 4 4 3 5 6 7 5 7 9 10 12
Colombia 0 0 0 0 1 1 1 1 1 1 1 5 6
Dominicaanse Republiek 0 0 0 1 2 2 2 1 1 2 1 0 0
Duitsland 203 204 197 198 199 203 203 203 207 208 200 204 196
Egypte 2 3 2 3 4 5 4 8 9 9 10 11 11
Ethiopië 1 1 0 1 0 0 0 0 0 1 0 0 0
Filipijnen 5 6 7 7 7 7 7 8 8 8 7 6 6
Frankrijk 13 13 11 11 10 11 11 9 10 10 10 13 11
Ghana 1 0 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0
Griekenland 0 0 0 0 0 0 0 2 3 1 1 1 1
Hongarije 3 3 4 5 5 5 4 5 3 5 4 4 4
Hongkong 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
India 0 0 1 3 4 4 7 6 6 6 8 8 8
Indonesië 103 109 102 104 102 104 107 109 106 104 109 112 111
Irak 4 4 4 8 8 5 4 9 19 13 23 7 7
Iran 0 0 0 0 0 0 0 8 8 5 5 2 4
Italië 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0
Japan 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0
Kaapverdië 0 2 3 4 4 4 3 3 3 3 2 1 1
Marokko 13 13 14 15 12 11 10 12 11 9 10 11 10
Oostenrijk 7 7 7 7 7 7 5 6 6 6 7 5 5
Pakistan 1 2 1 1 0 0 0 0 0 0 0 0 1
Polen 12 12 11 17 19 23 38 39 43 51 50 44 65
Portugal 0 0 0 0 2 1 2 2 1 1 1 2 1
Somalië 22 21 21 15 16 15 12 11 7 6 14 14 11
Spanje 1 4 3 2 2 2 3 4 2 2 3 1 4
Suriname 23 27 26 25 26 29 30 32 23 30 27 28 25
Turkije 10 10 6 10 11 12 7 9 15 13 14 13 9
Verenigd Koninkrijk 12 13 12 13 16 15 19 17 18 21 22 25 22
Verenigde Staten van Amerika 12 13 14 13 13 18 14 16 16 13 12 13 14
Vietnam 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 3 3 4
Zuid-Afrika 2 2 3 2 2 2 2 2 2 3 2 2 3
Overig Afrika 12 12 11 11 9 7 5 29 18 31 17 15 19
Overig Amerika 1 0 0 0 0 1 0 0 0 1 2 2 3
Overig Azië 22 30 37 44 43 47 53 69 64 67 66 53 53
Overig Europa 7 7 7 9 9 16 26 13 12 12 7 8 8
Overig Oceanië 10 10 10 10 11 11 10 10 10 10 10 10 10

Verkiezingsuitslagen bewerken

Tweede Kamer bewerken

Partij 2017[12] 2012[13] 2010[14] 2006[15] 2003[16] 2002[17] 1998[18] 1994
VVD 2.598 25,64% 2.851 31,20% 1.791 19,90% 1.238 13,21% 1.353 14,42% 1.225 13,46% 1.818 21,81% 1.313 15,66%
CDA 1.916 18,91% 1.177 12,88% 2.214 24,59% 4.088 43,62% 4.372 46,60% 4.027 44,25% 2.612 31,33% 3.354 40,01%
SP (Socialistische Partij) 1.659 16,37% 1.594 17,44% 1.439 15,99% 1.938 20,68% 957 10,20% 749 8,23% 603 7,23% 215 2,56%
PVV (Partij voor de Vrijheid) 1.301 12,84% 861 9,42% 1.418 15,75% 423 4,51%
Democraten 66 (D66) 1.051 10,37% 570 6,24% 409 4,54% 66 0,70% 208 2,22% 371 4,08% 419 5,03% 1.098 13,10%
Groenlinks 479 4,73% 111 1,21% 347 3,85% 206 2,20% 231 2,46% 407 4,47% 342 4,10% 150 1,79%
Partij van de Arbeid (P.v.d.A.) 360 3,55% 1.587 17,37% 1.160 12,89% 1.201 12,82% 1.766 18,82% 838 9,21% 2.324 27,88% 1.660 19,80%
50PLUS 298 2,94% 197 2,16%
Partij voor de Dieren 169 1,67% 91 1,00% 72 0,80% 63 0,67% 29 0,31%
Forum voor Democratie 131 1,29%
ChristenUnie 63 0,62% 26 0,28% 47 0,52% 69 0,74% 15 0,16% 18 0,20%
VNL (VoorNederland) 28 0,28%
Piratenpartij 25 0,25% 24 0,26% 7 0,08%
OndernemersPartij 11 0,11%
Nieuwe Wegen 10 0,10%
Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP) 10 0,10% 4 0,04% 1 0,01% 7 0,07% 4 0,04% 3 0,03% 1 0,01% 14 0,17%
De Burger Beweging 7 0,07%
Niet Stemmers 6 0,06%
Artikel 1 3 0,03%
DENK 2 0,02%
Lokaal in de Kamer 2 0,02%
StemNL 2 0,02%
GeenPeil 1 0,01%
Vrijzinnige Partij 1 0,01%
Libertarische Partij (LP) 0 0,00% 1 0,01% 2 0,02%
Partij voor Mens en Spirit (MenS) 10 0,11% 15 0,17%
SOPN 10 0,11%
Democratisch Politiek Keerpunt (DPK) 9 0,10%
Partij van de Toekomst (PvdT) 7 0,08% 18 0,19% 3 0,03%
Anti Europa Partij 3 0,03%
Nederland Lokaal 3 0,03%
Liberaal Democratische Partij (LibDem) 2 0,02% 2 0,02%
Trots op Nederland 74 0,82%
Lijst 17 7 0,08%
Heel Nederland 1 0,01%
Nieuw Nederland 0 0,00%
Partij TTn 0 0,00%
EénNL 38 0,41%
Fortuyn 14 0,15%
Partij voor Nederland 7 0,07%
Lijst Poortman 5 0,05%
Verenigde Senioren Partij 4 0,04% 29 0,32%
Continue Directe Democratie Partij 2 0,02%
Nederland Transparant 0 0,00%
Lijst Pim Fortuyn 373 3,98% 1.295 14,23%
Leefbaar Nederland 43 0,46% 127 1,40%
Lijst Ratelband 6 0,06%
DeConservatieven.nl 3 0,03%
Nieuwe Communistische Partij-NCPN 3 0,03% 1 0,01%
VIP Vooruitstrevende Integratie Partij 1 0,01%
Alliantie Vernieuwing en Democratie 0 0,00%
Duurzaam Nederland 0 0,00% 6 0,07%
Nieuwe Midden Partij 2 0,02% 29 0,35%
Vrije Indische Partij & OuderenUnie 1 0,01% 1 0,01% 2 0,02%
Nederland Mobiel 47 0,56%
Centrum Democraten 41 0,49% 124 1,48%
AOV/Unie55+ 30 0,36%
Senioren 2000 25 0,30%
De Groenen 12 0,14% 8 0,10%
Katholieke Politieke Partij 12 0,14%
Nieuw Solidair Ouderen Verbond 11 0,13%
Gereformeerd Politiek Verbond 5 0,06% 19 0,23%
Natuurwetpartij 3 0,04% 17 0,20%
Reformatorische Politieke Federatie 2 0,02% 7 0,08%
Het Kiezers Collectief 0 0,00%
Algemeen Ouderen Verbond 268 3,20%
Unie 55+ 85 1,01%
Centrumpartij '86 10 0,12%
Solidariteit Boerenpartij 10 0,12%
Partij voor Milieu en Recht 8 0,10%
De Nieuwe Partij 6 0,07%
Algemeen Democratische Partij 5 0,06%
Pacifistisch-Socialistische Partij '92 4 0,05%
Socialistische Arbeiders Partij 2 0,02%
Patriottisch Democratisch Appèl 1 0,01%
Statistieken 2017 2012 2010 2006 2003 2002 1998 1994
Kiesgerechtigden 11.964 11.629 11.380 11.128 10.972 10.929 10.728 10.500
Opkomst 10.167 84,98% 9.165 78,81% 9.021 79,27% 9.378 84,27% 9.389 85,57% 9.105 83,31% 8.365 77,97% 8.419 80,18%
Aantal blanco stemmen 18 0,18% 10 0,11% 9 0,10% 7 0,07% 7 0,07% 4 0,04% 28 0,33% 36 0,43%
Aantal ongeldige stemmen 16 0,16% 17 0,19% 10 0,11%
Aantal geldige stemmen 10.133 9.138 9.002 9.371 9.382 9.101 8.337 8.383

Aangrenzende gemeenten bewerken

   Aangrenzende gemeenten   
        Oss       Grave 
             
 Bernheze    
           
        Uden       Mill en Sint Hubert 

Externe link bewerken

Zie de categorie Landerd van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.