De dans van Zorba

De dans van Zorba, Zorba’s dance, La danse de Zorba zijn drie titels voor eenzelfde melodie geschreven door Mikis Theodorakis. Er volgden tal van covers van André Rieu tot Connie Francis en van De Strangers tot Herb Alpert and the Tijuana Brass. Het lied werd uitgeroepen tot Hit van het jaar 1965.

Mikis Theodorakis

Zorba de Griek La danse de Zorba
Single van: Mikis Theodorakis
Van het album: Zorba de Griek soundtrack
B-kant(en)	Un péché impardonnable
Uitgebracht	1965
Genre	volksmuziek
Duur	3:49
Label	20th Century Fox Records 630003
Schrijver(s)	Mikis Theodorakis
Producent(en)	Mikis Theodorakis
(en) MusicBrainz-pagina
Portaal    Muziek

Theodorakis schreef de muziek als sirtaki als onderdeel van de filmmuziek voor de film Zorba de Griek (Αλέξης Ζορμπάς, Alixis Zorbas, Zorba the Greek, Zorba le Grec) van de Cypriotische Brit Michael Cacoyannis. De filmmuziek werd in eerste instantie uitgevoerd door de componist zelf met zijn eigen orkest. De muziek voor deze melodie zou deels afkomstig zijn uit Armenohorianos Syrtos van Giorgis Koutsourelis, hetgeen bij hem kwaad bloed zette. Koutsourelis werd echter nooit als medeschrijver genoteerd/erkend.

Zorba de Griek werd de Nederlandse single van Mikis Theodorakis. Aan de hand van de gegevens op het label van de single, is het plaatje afkomstig uit Frankrijk en voorzien van een Nederlandstalige platenhoes. Zowel de Franse als Nederlandse uitgave vermeldden catalogusnummer 630003.

Duo Acropolis

Zorba le Grec La danse de Zorba
Single van: Duo Acropolis
B-kant(en)	Un péché impardonnable
Uitgebracht	1965
Genre	volksmuziek
Duur	3:49
Label	Omega
(en) MusicBrainz-pagina
Portaal    Muziek

Ongeveer gelijktijdig kwam op de Nederlandse markt een versie van het gelegenheidsduo Duo Acropolis, waarvan verder niets bekend is. Zij kwamen nooit verder dan hun arrangement van Theodorakis’ hit. In Nederland verscheen een 7”-single; in Frankrijk een ep met vier tracks.

Trio Hellenique

La danse de Zorba
Single van: Trio Hellenique
B-kant(en)	Tá dákria
Uitgebracht	1965
Genre	volksmuziek
Label	CNR
Schrijver(s)	Mikis Theodorakis
Producent(en)	Francis Day
(en) MusicBrainz-pagina
Portaal    Muziek

Van geheel andere orde was de uitvoering van Trio Hellenique. Zij kwamen met een single die gewijd was aan de dans sirtaki. Op de b-kant stond Ta dákria mou einai kauta (Τα δάκρυά μου είναι καυτά) van Stavros Xarhakos uit een gelijknamige Griekse film. Het Griekse trio Polis & Les Helleniques maakte in 1973 een versie van het nummer maar is geen single geweest. Het nummer verscheen op de LP Hits From The Acropolis. Het trio werd in 1971 opgericht door Polis, die het Trio Hellenique een jaar eerder had verlaten om een solocarrière te starten. Na 1 single (dat een hit werd) begon hij dit trio. De groep heeft tot 1978 bestaan.

Dalida

Een van de opmerkelijkste covers is van Dalida. Zij zong een versie die voorzien was van tekst door Françoise Dorin met als begeleiding het orkest van Raymond Lefèvre. Het nummer heette hier La danza di Zorba (hervertaald door Giogio Calabrese) genoemd en maakte deel uit van een EP La danse de Zorba, waarop geen andere muziek uit die film te vinden was.

Hitnotering

De verkoopresultaten van Theodorakis, Duo Acropolis en Trio Hellenique werden in de Top 40 (toen) nog bij elkaar opgeteld. Het nummer werd daardoor voor lange tijd de beste genoteerde single in deze hitlijst (aantal punten, plaats 40 is 1 punt, plaats 1 is 40 punten). Die telwijze laat dus niet zien of de titel de meest verkochte plaat is. Pas 46 jaar later zou Somebody that I used to know een hoger aantal punten halen in die hitlijst. In de Tijd voor Teenagers Top 10, uitgezonden op Hilversum 3 bij de VARA werden de 3 verschillende singles niet bij elkaar opgeteld. In die hitparade werden alleen de versies van Trio Hellenique en Duo Acropolis een hit. Bij elkaar stonden ze 10 weken genoteerd. Deze versies overlapten elkaar niet in de lijst. Door de aparte notering van de nummers was de impact van het nummer in de Tijd voor Teenagers Top 10 veel minder groot dan in de Top 40. Daarbij komt dat Tijd voor Teenagers 10 noteringen had, tegenover 40 bij de Top 40.

Veronica Top 40

Hitnotering week 1 t/m 37: 12-06-1965 t/m 19-02-1966 Hitnotering week 38 t/m 40: 17-08-1974 t/m 31-08-1974
Week:	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20	21
Positie:	35	16	6	5	5	5	5	5	5	6	6	7	9	10	8	8	7	8	8	9	7
Week:	22	23	24	25	26	27	28	29	30	31	32	33	34	35	36	37		38	39	40
Positie:	8	5	6	6	6	6	9	12	11	11	14	15	18	18	23	35	uit	28	28	36	uit

In 1974 kwam het plaatje nog voor drie weken terug, het was toen ook alarmschijf.

Tijd voor Teenagers Top 10 (versie Trio Hellenique)

binnen op 20-11-1965
Week:	1	2	3
Positie:	6	6	10	uit

Tijd voor Teenagers Top 10 (versie Duo Acropolis)

binnen op 3-7-1965
Week:	1		2	3	4	5	6	7
Positie:	8	uit	7	6	5	6	7	7	uit

Radio 2 Top 2000

Nummer met notering(en) in de NPO Radio 2 Top 2000	'99	'00	'01	'02	'03	'04	'05	'06	'07	'08	'09	'10	'11	'12	'13	'14	'15	'16	'17	'18	'19	'20	'21	'22	'23
De dans van Zorba	1097	1371	1835	1944	-	-	1923	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-

Bronnen, noten en/of referenties

• Cacoyannis is geboren in 1922 toen Cyprus nog een kolonie binnen het Britse Rijk was.
• Veronica Top 40
• Tijd voor Teenagers Top 10
• Theororakis op Discogs
• Trio Hellenique
• Second hand songs Incomplete coverlijst
• Youtube versie Koutsourelis
• YouTube versie Theodorakis