Klassiek Latijns alfabet
Het klassiek Latijnse alfabet is het alfabet dat voor de spelling van het Latijn werd gebruikt, ten tijde van de Gouden eeuw van de Latijnse literatuur. Het is de klassieke vorm van het moderne Latijnse alfabet. Het is tot stand gekomen in de tweede eeuw voor Christus, dus ongeveer vanaf het jaar 550 AUC.
Geschiedenis bewerken
Zie Geschiedenis van het Latijnse alfabet voor het hoofdartikel over dit onderwerp.Het alfabet is afgeleid van het Etruskisch alfabet. De Etrusken ontleenden hun alfabet weer aan de Grieken in Cumae.
Beschrijving bewerken
Het alfabet bestaat uit de letters:
Het onderscheid tussen I en J, respectievelijk U en V bestond nog niet. Ook was er geen letter W. Kleine letters bestonden evenmin, alles werd in hoofdletters geschreven. Er werden geen spaties gebruikt. De Y en de Z werden alleen in (Griekse) leenwoorden gebruikt.
De letter K bewerken
De K maakt weliswaar deel uit van het Latijnse alfabet, maar komt zeer zelden voor. Ook in de hedendaagse Romaanse talen (Frans, Italiaans, Spaans,Portugees en Roemeens) is de K een zeldzame letter. Dit kan verklaard worden door het feit dat de C in het klassieke Latijn als een K wordt uitgesproken. De enige uitzonderingen hierop zijn twee voornamen:
- Caius wordt als Gaius uitgesproken
- Cnaeus wordt als Gnaius uitgesproken
De enige Latijnse woorden met een K zijn:
- Kaeso: vaker geschreven als Caeso, een voornaam, beide afgekort als K
- kalendae: de eerste dag van de maand
- kalendarium: kalender, boekhouding van bankiers, agenda
De letter Z bewerken
De enige "Latijnse" woorden die met een z beginnen, zijn:
- zingiber(i)
- gember
- zizania
- onkruid
- zodiacus
- van de dierenriem
- zona
- gordel, geldgordel, aardgordel, zone
- zonarius
- 1. van de gordel, gordel-, buidel-. 2. gordelmaker
- zotheca
- klein appartement, erker, nis
- zuc(h)ara
- suiker
- zÿthum
- bier
Uitspraak bewerken
Zie Latijnse uitspraak.
Zie ook bewerken
Literatuur bewerken
- J. F. Aerts, K. Vangenechten, G. H. Halsberge: Standaard Nederlands-Latijn Latijn-Nederlands Handwoordenboek, Standaard Uitgeverij Antwerpen 1989
- Dr. G. L. Muskens, Dr. J. Ysebaert: Latijnse grammatica, 13e druk, Uitgeverij Schenk Maastricht 1990