Kirchlengern

**Kirchlengern**
Gemeente in Duitsland
	;
Situering
Deelstaat	Noordrijn-Westfalen
Kreis	Herford
Regierungsbezirk	Detmold
Coördinaten	52° 12′ NB, 08° 38′ OL
Algemeen
Oppervlakte	33,78 km²
Inwoners ; (31-12-2020)	16.081 ; (476 inw./km²)
Hoogte	53 m
Burgemeester	Rüdiger Meier (CDU)
Overig
Postcode	32278
Netnummers	05223 (Bünde)
Kenteken	HF
Gemeentekernen	7 Gemeindeteile
Gemeentenr.	05 7 58 020
Website	www.kirchlengern.de
Locatie van Kirchlengern in Herford
Portaal	Duitsland

Kirchlengern is een plaats en gemeente in de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen, gelegen in de Kreis Herford. De gemeente Kirchlengern telt 16.081 inwoners (31 december 2020)^[1] op een oppervlakte van 33,78 km². Het gemeentebestuur zetelt in het raadhuis in het dorp Kirchlengern.

Plaatsen in de gemeente Kirchlengern bewerken

Wapen van de voormalige gemeente (alleen Kirchlengern-dorp)
Kaart van de gemeente

De Ortsteile van de gemeente zijn:

Häver (1.862 inwoners; oppervlakte: 5,06 km²)
Kirchlengern (5.963 inwoners; oppervlakte: 9,51 km²), inclusief:
- Oberbehme, de buurt rondom het landgoed^[2] van die naam
Klosterbauerschaft (2.455 inwoners; oppervlakte: 7,28 km²)
Quernheim (1.469 inwoners; oppervlakte: 3,86 km²)
Rehmerloh (206 inwoners; oppervlakte: 3,03 km²)
Stift Quernheim (1.661 inwoners; oppervlakte: 1,61 km²)
Südlengern (3.074 inwoners; oppervlakte: 3,43 km²)

Totaal aantal inwoners van de gemeente, onder wie 440 personen met alleen een tweede woning in Kirchlengern, : 16.690 personen. Peildatum: 1 januari 2021. Van hen waren ongeveer 56% evangelisch-luthers, 8½% rooms-katholiek en 35½% lid van een andere, of in het geheel geen godsdienstige gemeenschap.^[3]

Südlengern was voor 1969 een aparte gemeente. Het eigenlijke dorpscentrum ligt nu in Kirchlengern. De andere helft van het vroegere Südlengern is nu een Stadtteil van de westelijke buurgemeente Bünde.

Zie ook de artikelen over de afzonderlijke dorpen.

Ligging en verkeer bewerken

Station

Kirchlengern ligt in het tamelijk vlakke gebied Ravensberger Mulde tussen Löhne (8 km zuidoostwaarts) en Lübbecke (13 km noordwaarts) aan de (alleen voor kano's en kleine roeibootjes bevaarbare) rivier de Else en aan de van Rahden in het noorden naar Herford in het zuiden lopende Bundesstraße 239, die oostelijk om het centrum van Kirchlengen heen loopt. Door de gemeente lopen enkele zijbeken van de Else. Op diverse plaatsen zijn de beddingen en oevergebieden van deze beken van ecologische waarde als vogel- of andersoortig natuurreservaat.

De plaats heeft een aansluiting (afrit nr. 29) aan de Autobahn A30 , die tussen Kirchlengern en Löhne loopt.

In het zuiden heeft Kirchlengern een station aan de spoorlijnen westwaarts naar Bünde en oostwaarts naar Bad Oeynhausen en Herford (overstapstation). Tegenover het station ligt een busstation (ZOB),vanwaar diverse streekbussen en lokale bel- of schoolbussen vertrekken. Zie de link onderaan dit artikel.

Economie bewerken

Elektriciteitscentrale

In de gemeente is naast veel midden- en kleinbedrijf het hoofdkantoor van het grote familiebedrijf Hettich gevestigd. Dit bedrijf, dat wereldwijd enige fabrieken bezit, levert hang-en-sluitwerk zoals metalen scharnieren voor met name meubelen, o.a. aan IKEA. Het is niet gelieerd aan het gelijknamige bedrijf, dat ook in Nederland gevestigd is en o.a. centrifuges voor laboratoria levert. Verder is de grote elektriciteitscentrale het vermelden waard.

Geschiedenis bewerken

Zie ook onder: Station Kirchlengern, en onder de artikelen over de afzonderlijke dorpen. Hetgeen onder Ravensberger Mulde is beschreven over de ontwikkeling van de bevolking en haar economische situatie, is geheel op de gemeente Kirchlengern van toepassing. Het oude dorpswapen van Kirchlengern met zijn vijf zilveren tabaksbladeren, en het Herrenhaus op Stift Quernheim herinneren nog aan de tabaksnijverheid uit de periode van ca. 1870-1970.

Het gebied werd in de vroege middeleeuwen door Saksische Angrivariërs bewoond, die ten tijde van Karel de Grote tot het christendom werden bekeerd. In 1147 liet de bisschop van Osnabrück, Philips van Katzenelnbogen, het klooster Quernheim stichten als augustijner nonnenklooster. Dit klooster werd na de Reformatie in de 16e eeuw een protestants sticht, en werd definitief opgeheven in de 18e eeuw. De bijbehorende kloosterkerk uit de 12e eeuw (Stiftskirche) staat er nog steeds. Alle andere dorpen ontstonden ook in de 12e of 13e eeuw, uitgezonderd Klosterbauerschaft, dat in de 18e eeuw tot stand kwam als nederzetting voor boeren, die een stuk land hadden gekocht uit de boedel van de opheffing van het klooster.

Tot aan de Dertigjarige Oorlog (1618-1648) behoorde het gebied ten noorden van de Else tot het Prinsbisdom Minden en het gebied ten zuiden van de Else tot het Graafschap Ravensberg. Na de Vrede van Münster vielen beide gebieden aan Brandenburg-Pruisen toe, en uiteindelijk aan achtereenvolgens het Koninkrijk Pruisen, van 1815-1866 het Koninkrijk Hannover, om daarna weer Pruisisch te worden, en in 1871 deel te gaan uitmaken van het Duitse Keizerrijk.

Kort voor het einde van de Tweede Wereldoorlog werd een groep Nederlandse mannen door de Duitse bezetter naar Kirchlengern weggevoerd. Deze dwangarbeiders moesten werken aan een spoorwegviaduct tussen Kirchlengern en Bielefeld. Drieëntwintig Nederlanders overleefden deze dwangarbeid niet. Zij werden te Kirchlengern begraven. Later werden hun stoffelijke overschotten in Nederland en op het Nederlands ereveld te Osnabrück in Duitsland herbegraven. Aan dit feit herinnert nog een gedenkteken te Kirchlengern^[4].

Bezienswaardigheden bewerken

Verspreid door de gemeente staan enige monumentale kerkgebouwen.
Ook staan er hier en daar schilderachtige vakwerkboerderijen in de tot de gemeente behorende dorpen. In één daarvan, te Häver, bevindt zich een klein brandweermuseum. Een ander oud vakwerkhuis te Kirchlengern-dorp huisvest de gemeentelijke openbare bibliotheek.
De gemeente ligt aan enige toeristische langeafstands-fietsroutes, waaronder de Else-Werre-Radweg.

Afbeeldingen bewerken

Häver, Brandweermuseum
Gemeentehuis
Landgoed Oberbehme (1)
Landgoed Oberbehme (2: boerenschuren 18e-20e eeuw)
De Reesberg, met 148 meter het hoogste punt van de gemeente Kirchlengern^[5]

Varia bewerken

Er bestaat een jumelage tussen Kirchlengern en Tännesberg in Beieren.

Externe link bewerken

Gem. Kirchlengern, PDF-document Buslijnennetkaart

Bronnen, noten en/of referenties

↑ ^a ^b (de) Bevölkerung der Gemeinden Nordrhein-Westfalens am 31. Dezember 2020 – Fortschreibung des Bevölkerungsstandes auf Basis des Zensus vom 9. Mai 2011. Landesbetrieb Information und Technik Nordrhein-Westfalen (IT.NRW). Geraadpleegd op 21 juni 2021.
↑ In het verleden was dit een adellijk herenhuis, dat een apart bestuur had. Sinds de late 19e eeuw is het een grote boerderij, die in het interbellum befaamd was om de hoge kwaliteit van de er gefokte varkens. Het landgoed, dat 2 hectare oppervlakte heeft, is niet voor het publiek toegankelijk.
↑ Bron: www.kirchlengern.de/Unsere-Gemeinde/Gemeinde-in-Zahlen?&La=1 Website gemeente
↑ (de) Gemeinde Kirchlengern, Museen und Denkmäler. Gemeinde Kirchlengern. Geraadpleegd op 22 oktober 2021.
↑ Helaas wordt de Reesberg, die grenst aan een industrieterrein in buurgemeente Bünde, ontsierd door een grote (legale) stortplaats voor bouwpuin.

Zie de categorie Kirchlengern van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[inw_statistiek-1] (de) Bevölkerung der Gemeinden Nordrhein-Westfalens am 31. Dezember 2020 – Fortschreibung des Bevölkerungsstandes auf Basis des Zensus vom 9. Mai 2011. Landesbetrieb Information und Technik Nordrhein-Westfalen (IT.NRW). Geraadpleegd op 21 juni 2021.

[2] In het verleden was dit een adellijk herenhuis, dat een apart bestuur had. Sinds de late 19e eeuw is het een grote boerderij, die in het interbellum befaamd was om de hoge kwaliteit van de er gefokte varkens. Het landgoed, dat 2 hectare oppervlakte heeft, is niet voor het publiek toegankelijk.

[3] Bron: www.kirchlengern.de/Unsere-Gemeinde/Gemeinde-in-Zahlen?&La=1 Website gemeente

[4] (de) Gemeinde Kirchlengern, Museen und Denkmäler. Gemeinde Kirchlengern. Geraadpleegd op 22 oktober 2021.

[5] Helaas wordt de Reesberg, die grenst aan een industrieterrein in buurgemeente Bünde, ontsierd door een grote (legale) stortplaats voor bouwpuin.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]