Kernenergie in China

In de Volksrepubliek China staat kernenergie in voor ongeveer 4,9% van de stroomproductie (2019)[1]. Deze 348 TWh was afkomstig van 25 commerciële reactoren, verspreid over negen kerncentrales.[2] Samen vertegenwoordigen ze een elektrisch vermogen van 23 GW (gigawatt).

Kernenergie in China (China)
Ling Ao
Ling Ao
Daya Bay
Daya Bay
Qinshan
Qinshan
Tianwan
Tianwan
Ningde
Ningde
Yangjiang
Yangjiang
Hongyanhe
Hongyanhe
Fuqing
Fuqing
Fangjiashan
Fangjiashan
Ligging van de commerciële kerncentrales binnen China
De eerste kerncentrale (Daya Wan)
CANDU-reactoren in Qinshan

Op middellange termijn (2030) beoogt het een nucleaire capaciteit van 150 GW. Kernenergie wordt gezien als een belangrijk instrument in de strijd tegen luchtvervuiling en klimaatverandering.[3]

Stroomproductie bewerken

China was een relatieve laatkomer inzake civiele kernenergie, met de opstart van een eerste nucleaire eenheid pas eind 1991. Sedertdien heeft de technologie zich een kleine plaats verworven op de door kolencentrales gedomineerde elektriciteitsmarkt. Van 2003 tot 2014 hield de jaarlijks toenemende nucleaire output min of meer gelijke tred met de snel groeiende stroomproductie:[4] Daarna is het aandeel gestaag gegroeid.

Jaar Productie
kern­energie
(TWh)
Totale
stroom­productie
(TWh)
Aandeel
2000 16,7 1355,6 1,23%
2001 17,5 1480,8 1,18%
2002 25,1 1654,0 1,52%
2003 43,3 1910,6 2,27%
2004 50,5 2203,3 2,29%
2005 53,1 2500,3 2,12%
2006 54,8 2865,7 1,91%
2007 62,1 3281,6 1,89%
2008 68,4 3466,9 1,97%
2009 70,1 3714,7 1,89%
2010 73,9 4207,2 1,76%
2011 86,3 4713,0 1,83%
2012 97,4 4987,6 1,95%
2013 111,6 5361,6 2,06%
2014 132,5 5649,6 2,34%
2015 170,8 5814,6 2,93%
2016 213,3 6133,2 3,48%
2017 248,3 6495,1 3,82%
2018 294,0 7001,0 4,20%
2019 348,0 7102,0 4,90%

Huidig atoompark bewerken

Het operationele kernpark bestaat volledig uit buitenlandse ontwerpen. In de bestaande kerncentrales zijn drukwaterreactoren de referentietechnologie (op een kleine kweekreactor na). Daarbinnen zijn ze hoofdzakelijk van het lichtwatertype, naast enkele zwaarwaterreactoren (CANDU). Veruit de meeste zijn gelegen in dichtbevolkte gebieden aan de kust.

Ook inzake opwerking wil China op eigen benen staan. De beslissende stap daartoe werd gezet in 2010 met de opening van Fabriek 404 te Gansu door de Chinese Nationale Maatschappij voor Kernindustrie.[5]

Naam Plaats Type Model Status Netto-
vermogen (MWe)
Begin bouw Ingebruikname Sluiting
Daya Bay 1 Dayabaai PWR M-310   Operationeel 944 07-08-1987 01-02-1994
Daya Bay 2 Dayabaai PWR M-310   Operationeel 944 07-04-1988 06-05-1994
Fangjiashan 1 Fangjiashan PWR CPR-1000   Operationeel 1000 26-12-2008 15-12-2014
Fangjiashan 2 Fangjiashan PWR CPR-1000   Operationeel 1000 17-07-2009 12-02-2015
Fuqing 1 Fuqing PWR CPR-1000   Operationeel 1000 21-11-2008 19-11-2014
Hongyanhe 1 Hongyanhe PWR CPR-1000   Operationeel 1061 18-08-2007 06-06-2013
Hongyanhe 2 Hongyanhe PWR CPR-1000   Operationeel 1061 28-03-2008 13-05-2014
Hongyanhe 3 Hongyanhe PWR CPR-1000   Operationeel 1000 07-03-2009 23-03-2015
Ling Ao 1 Dapengbandao PWR M-310   Operationeel 950 15-05-1997 28-05-2002
Ling Ao 2 Dapengbandao PWR M-310   Operationeel 950 28-11-1997 08-01-2003
Ling Ao 3 Dapengbandao PWR CPR-1000   Operationeel 1007 15-12-2005 15-09-2010
Ling Ao 4 Dapengbandao PWR CPR-1000   Operationeel 1007 15-06-2006 07-08-2011
Ningde 1 Ningde PWR CPR-1000   Operationeel 1018 18-02-2008 15-04-2013
Ningde 2 Ningde PWR CPR-1000   Operationeel 1018 12-11-2008 04-05-2014
Ningde 3 Ningde PWR CPR-1000   Operationeel 1018 08-01-2010 21-03-2015
Qinshan 1 Qinshan PWR CNP-300   Operationeel 298 20-03-1985 01-04-1994
Qinshan 2-1 Qinshan PWR CNP-600   Operationeel 610 02-06-1996 15-04-2002
Qinshan 2-2 Qinshan PWR CNP-600   Operationeel 610 01-04-1997 03-05-2004
Qinshan 2-3 Qinshan PWR CNP-600   Operationeel 610 28-04-2006 05-10-2010
Qinshan 2-4 Qinshan PWR CNP-600   Operationeel 610 28-01-2007 30-12-2011
Qinshan 3-1 Qinshan PHWR CANDU-6   Operationeel 650 08-06-1998 31-12-2002
Qinshan 3-2 Qinshan PHWR CANDU-6   Operationeel 650 25-09-1998 24-07-2003
Tianwan 1 Lianyungang PWR VVER V-428   Operationeel 990 20-10-1999 17-05-2007
Tianwan 2 Lianyungang PWR VVER V-428   Operationeel 990 20-09-2000 16-08-2007
Yangjiang 1 Yangjiang PWR CPR-1000   Operationeel 1000 16-12-2008 25-03-2014
Yangjiang 2 Yangjiang PWR CPR-1000   Operationeel 1000 04-06-2009 10-03-2015

Bouwprogramma bewerken

Geen enkel land heeft zoveel reactoren in aanbouw als China. Op 16 maart 2011, na de kernramp van Fukushima, besliste de Chinese Raad van State om alle lopende projecten te bevriezen in afwachting van een herevaluatie. Deze maatregel werd in oktober 2012 opgeheven. Het tempo van het groeitraject werd enigszins teruggeschroefd (van 80 naar 58 GW in 2020).[6]

De reactoren in aanbouw zijn gebaseerd op buitenlandse technologie. Het belangrijkste model, de CPR-1000, is een eigen versie van een Frans Generatie II-ontwerp. Daarnaast zijn ook enkele "zuiver" buitenlandse eenheden onder constructie: Franse EPR's, Canadese Candu 6'en, Russische VVER's en Japans-Amerikaanse AP1000's.

Voortbouwend op deze technologietransfers onder licentie, heeft de Chinese nucleaire industrie eigen exporteerbare ontwerpen ontwikkeld. Vanuit de Franse filière ontwikkelde CGN de ACPR-1000 en CNNC de ACP-1000. Na de krachtenbundeling tussen beide bedrijven werden deze ontwerpen samengevoegd tot de Hualong 1, nog steeds leverbaar in twee gedaanten. Constructiewerken voor een eerste eenheid daarvan zijn in mei 2015 aangevat.[7]

Concurrent SNPTC ging aan de slag met de AP-1000 van Toshiba's Westinghouse en ontwikkelde deze tot de CAP-1400. Daarvan zijn er twee in aanbouw.[8] Om de uitrol operationeel te ondersteunen, gaat SNPTC fuseren met CPI. De nieuwe combinatie heet State Power Investment Group.[9]

Naam Maximaal vermogen Huidig vermogen Aanvang constructie Actief vermogen Geplande indienstname Reactortypes
Tianwan 8.380 MW 4.080 MW 20-10-1999 1.980 MW 2018/2019 4 × VVER-1000
2 × CNP-1000
2 × VVER-1200
Ningde 6.108 MW 4.072 MW 18-02-2008 2.036 MW 2015/2016 6 × CPR-1000
Hongyanhe 6.122 MW 4.122 MW 27-08-2007 2.122 MW 2015/2016 4 × CPR-1000
Yangjiang 6.000 MW 4.000 MW 16-12-2008 1.000 MW 2014/5/7/8 4 × CPR-1000
2 × ACPR-1000
Qinshan 6.838 MW 5.438 MW 20-03-1985 4.038 MW 2014/2015 PWR, PHWR
Fangjiashan 2.000 MW 2.000 MW 26-12-2008 0 MW 2014/2015 2 × CPR-1000
Fuqing 6.000 MW 4.000 MW 21-11-2008 1.000 MW 2014/5/6/7 4 × CPR-1000
2 × ACP-1000
Sanmen 6.600 MW 2.200 MW 19-04-2009 0 MW 2014/2015 6 × AP1000
Haiyang 8.800 MW 2.200 MW 24-09-2009 0 MW 2014/2015 8 × AP1000
Taishan 6.800 MW 3.400 MW 28-10-2009 0 MW 2015/2016 4 × EPR
Xianning 4.400 MW 2.200 MW 2011 0 MW 2015/2016 4 × AP1000
Fangchenggang 6.000 MW 2.000 MW 30-07-2010 0 MW 2015/17/19 6 × CPR-1000
Changjiang 2.440 MW 1.220 MW 25-04-2010 0 MW 2014/2015 4 × CNP-650
Totaal 76.328 MW 40.852 MW 12.176 MW

Ontwikkeling van nieuwe reactortypes bewerken

Na de ontplooiing van geavanceerde drukwaterreactoren van de derde generatie, wil China in een volgende fase overschakelen op kweekreactoren met een veel betere splijtstofbenutting (hogere burn-up en recycling). Daartoe worden verschillende paden bewandeld.

Het meest gevorderd is de HTR-PM, een hogetemperatuurreactor van de vierde generatie. Een 210 MW demonstratie-eenheid wordt sinds 2012 gebouwd in Rongcheng.[10] Ze wordt aangedreven door twee knikkerbedmodules met heliumkoeling. Er is een aanvraag ingediend voor twee commerciële centrales te Ruijin (Jiangxi), met 2021 als operationele streefdatum.[11]

Een tweede ontwikkelingspad is dat van de gesmoltenzoutreactor op thorium.[12] Hiervoor werd een Centrum voor Thorium Gesmoltenzoutreactorsystemen opgericht binnen het Shanghai Institute of Applied Physics. De leiding is in handen van Jiang Mianheng, zoon van voormalig president Jiang Zemin. In 2011 werd een samenwerkingsovereenkomst afgesloten met Oak Ridge National Laboratory. Als tussenstap zal eerst een knikkerbedreactor worden gebouwd waarin het zout enkel als koelstof dient en de splijtstof apart blijft in vaste vorm. De eerste prototypes moeten functioneren in 2017 en de eindhorizon is 2030.

China heeft ook belangstelling voor andere types. Hiervoor werkt het onder meer nauw samen met Rusland. Ook het Belgische MYRRHA wordt van nabij gevolgd en heeft al tot een akkoord geleid.

Voorts voert China onderzoek naar kernfusie. Het beschikt over een onderzoeksreactor EAST en levert een bijdrage aan het internationale ITER.

Atoomsteden bewerken

In Haiyan (provincie Zhejiang) verrijst sinds 2010 een atoomstad van 130 km². Naast de aanwezige kerncentrales is het een plaats waar andere facetten van de nucleaire industrie clusteren: fabrikanten, medische toepassingen, stralingsdetectie enzovoorts. Ook zijn er opleidings- en trainingscentra.[13]

Het Rongcheng Nuclear Power Industrial Park in Shidaowan wordt eveneens uitgebouwd tot een nucleair centrum.

Instellingen & bedrijven (selectie) bewerken

Bij de vormgeving van het beleid inzake kernenergie zijn de volgende instanties betrokken:

De voornaamste bedrijven in de nucleaire industrie zijn:

Er zijn een aantal belangenverenigingen:

Kritiek & contestatie bewerken

Binnenlandse kritiek op het atoomprogramma komt weinig voor in China vanwege de staatscensuur. Een zeldzaam waarschuwend geluid kwam er in 2015 van de 88-jarige He Zuoxiu, een gerespecteerd lid van de Chinese Academie van Wetenschappen. Hij zei te vrezen voor ongelukken omdat men veel te snel gaat en de sector geplaagd wordt door corruptie en ontoereikend management.[14] Een illustratie daarvan was de veroordeling van Kang Rixin, die van 2003 tot 2009 de leiding had over CNNC. In 2010 kreeg hij levenslang wegens omkoping, al was misschien ook spionage in het spel.[15]

Tot nog toe zijn er geen accidenten gerapporteerd in Chinese kernreactoren (vier of meer op de INES-schaal).

Externe link bewerken

Zie de categorie Nuclear power in China van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.