Valwind

sterke neerwaartse luchtstroom
(Doorverwezen vanaf Katabatische wind)

Een valwind is een sterke neerwaartse luchtstroom die lucht met een hoge dichtheid vervoert vanaf grote hoogte onder invloed van de zwaartekracht. Ze komen veelal in of aan de rand van bergachtige gebieden voor, in dat geval wordt ook wel gesproken over een katabatische wind.[1] Een downburst of microburst wordt ook wel aangeduid met de term valwind, daarbij bedoelt men een sterke neerwaartse stroming van lucht in een zware bui.[2] Een voorbeeld van katabatische winden zijn de Bora langs de Adriatische kust, de Mistral in Zuid-Frankrijk, de Tramontana in Noord-Spanje, de Santa Ana in Californië en de Oroshi in Japan.

Valwinden in Antarctica
Ingestortte torenspits van Ciney. Ook het kerkdak is beschadigd.
De bossen bij Leersum in maart 2022, 9 maanden na het noodweer van juni 2021

Een valwind kan gepaard gaan met zware windstoten en neerslag.[3] Soms wordt een valwind verward met een tornado of windhoos. Als bij een valwind echter bomen sneuvelen, vallen ze allemaal om in dezelfde richting; bij een tornado is dat niet het geval.

In Nederland en België komen valwinden voornamelijk voor als downburst bij zwaar onweer.

België bewerken

Een bekend voorbeeld zijn de valwinden die zich voordeden bij een zware onweersbui tijdens het muziekfestival Pukkelpop in het Belgische Kiewit (Hasselt) op 18 augustus 2011. Eerder op 14 juli 2010 veroorzaakten valwinden in het Waalse Ciney snelheden van meer dan 200 km/h. De torenspits van de Sint-Niklaaskerk stortte in en ruim 180 woningen raakten beschadigd.

Nederland bewerken

De recentste ernstige valwind in Nederland vond plaats in Leersum tijdens het noodweer van 18 juni 2021. De schade liep in de miljoenen euro's: er vielen 9 gewonden; ca. 100 huizen werden beschadigd; zes ervan zodanig dat ze onbewoonbaar werden. Ook werd 730 hectare bos aangetast waarbij duizenden bomen sneuvelden. Bij de storm van 14 juli 2010 vielen in Vethuizen (Gelderland) als gevolg van een valwind twee doden op een camping. En in juni 2007 raakten in de Drentse plaats Hoogeveen twee mensen gewond door een valwind.[4][5][6] Ook de stormramp van Borculo in 1925 betrof waarschijnlijk een valwind.[7]

Zie ook bewerken

Bronnen en referenties bewerken