Kasteel Hemiksemhof

kasteel in Hemiksemhof

Het Kasteel Hemiksemhof is een kasteel in de Antwerpse plaats Hemiksem, gelegen aan Assestraat 21-23.

Kasteel Hemiksemhof
toegangspoort tot het domein Hemiksemhof

Geschiedenis bewerken

Al in 1380 lag op de plek van het kasteel een laathof. In 1512 werd het hof aangekocht door Rombout van Wachtendonck. Deze heeft het daar aanwezig vervallen kasteeltje herbouwd. In deze verbouwde vorm bleef het bestaan tot omstreeks 1760-1770. In opdracht van toenmalig eigenaar Paul Schilder werd toen een classicistisch kasteel gebouwd. Dit had een andere plattegrond dan het oorspronkelijke kasteel, maar enkele restanten van muren zijn bewaard gebleven.

Gebouw bewerken

De toegangspoort, opgetrokken in neo-Lodewijk XVI-stijl, dateert van omstreeks 1900. Het in de periode 1760 - 1770 gebouwde kasteel had van origine een U-vormige plattegrond. Deze plattegrond werd in het eerste kwart van de 20e eeuw gewijzigd door de aanbouw van een terras en een vestibule.

In deze vestibule bevindt zich een 18de-eeuwse, eikenhouten trap gemaakt. Er bevinden zich tevens schouwen in empirestijl en Lodewijk XV-stijl. Hiernaast is een 17de-eeuwse kapel met een koepel opgetrokken in barokstijl.

De aanwezige serres, oranjerie en een ijskelder dateren uit het laatste kwart van de 18de eeuw.

Heren en eigenaars van Hemiksemhof bewerken

We hebben boven reeds onderstreept dat Hemiksemhof een laathof was, een grondheerlijkheid, dat als dusdanig niets te maken had met de heerlijkheid van 't dorp zelf. Waarbij 't evident is dat de heren van 't hof - die allen zonder uitzondering - verhef deden voor stadhouder en leenmannen van de Sint-Bernardusabdij, als zondanig niet kunnen betiteld worden als heren van Hemiksem.[1]

— Louis De Schepper

Dit is een onvolledige lijst.[2]

Eigenaar Vermeld Opmerking
(Hamo) vroege middeleeuwen Waarschijnlijk bezaten Hamo en Haminc een grote hoeve op deze plaats en gaven zij de naam aan het dorp Hemiksem (Hamincs-heem).
(Haminc) vroege middeleeuwen
Alexander de Hemenschen 13de eeuw Tot de tweede helft van de achttiende eeuw waren de heren van Hemiksemhof tegelijk ook heer van het laathof Vaerlaereycke in Aartselaar.
Margerite van Schelle 13de eeuw
Jan Sanders 13de eeuw
Aleidis Stoevers 13de eeuw
Jan Sanders 13de eeuw
Gillis Sanders 1410
Cornelis Sanders 1459 Onthoofd in 1459
Antoon, bastaard van Brabant 1459-1498 Begraven in een praalgraf in de Sint-Niklaaskerk
Anthoon 1498
Rombout van Wachtendonck 1513 Kocht het hof na een rechtszaak
Hendrik van Wachtendonck 1518
Jan Baptist de Tassis 1519 Gehuwd met Christina van Wachtendonck, dochter van Rombout
Rogier I van Tassis 1555
Leonard van Tassis 1556
Antoon van Tassis 1564, 1574
Jehan Baptist de Tassis 1581
Anna de Tassis 1586
Charles de Tassis
Leonard II de Tassis 1616
Lamoraal de Tassis 1639
Lamoraal II de Tassis 1676
René-Eugeen-Alexander de la Tour et Tassis 1700
Jan Jozef de Coninck 1700
Frans Schilder 1739-1754
Paul-Frans Schilder 1754-1774
Jan Jacques Moretus Schoonzoon van Paul-Frans Schilder
Maria Petronella Moretus 1774
Arnould F. J. B. de Pret 1789 Gehuwd met Maria Petronella Moretus, laatste "heer in Hemiksem"
Philippe de Pret de ter Veken 1789-1838 Tevens burgemeester van Hemiksem
Theodoor Joz. Fr. de Sales Ghislain, baron Diert de Kerckwerve [3] 1838-1862 Gehuwd met J.P. Jos de Pret, dochter van Philippe de Pret de ter Veken en was tevens burgemeester van Hemiksem
Arnold de Pret-Roose de Calesberg 1862
Marie-Louise de Pret-Roose de Calesberg en Germaine de Pret-Roose de Calesberg 1904 Verkopen hun bezittingen te Hemiksem aan Karel Sheid
Karel Willem Christian Sheid 1904-1940
Marthe Fréderique Louise Alice van den Abeele 1940-1955 Weduwe van Karel Sheid
Gaston Magniette 1955-1974 Industrieel, eigenaar van Lamitref
Gerard Magniette[3]