Kaspi (gemeente)

**Kaspi**
კასპის მუნიციპალიტეტი
Gemeente in Georgië
Situering
Regio	Sjida Kartli
Coördinaten	41°55'0,1"NB, 44°25'0,1"OL
Algemeen
Oppervlakte	803,2 km²
Inwoners ; (2022)	41.134 ; (51,2 inw./km²)
Hoofdplaats	Kaspi
Burgemeester	Badri Janiasjvili (2021-)
Overig
Website	kaspi.gov.ge
Foto's
	Kaspi ligt in het Mtkvari-dal
Portaal	Georgië

Kaspi (Georgisch: კასპის მუნიციპალიტეტი) is een gemeente in het centrum van Georgië met ruim 41.000 inwoners (2022^[1]), gelegen in de regio (mchare) Sjida Kartli. De gemeente, waarvan de gelijknamige stad het bestuurlijke centrum is, heeft een oppervlakte van ruim 803 km² en ligt ten westen van hoofdstad Tbilisi, aan de zuidgrens van de afscheidingsrepubliek Zuid-Ossetië.

GeschiedenisBewerken

Het gebied van de gemeente behoorde vanaf de 15e eeuw tot 1801 tot het Koninkrijk Kartli (in 1762 opgegaan in het Koninkrijk Kartli-Kachetië). Het in 1784 gesloten Verdrag van Georgiejevsk tussen Kartli-Kachetië en het Russische Rijk leidde de inlijving van het koninkrijk door Rusland in, wat vanaf 1801 zijn beslag had.

Van 1801 tot 1930 lag het gebied administratief in het Oejezd Gori (Gori Mazra in het Georgisch), dat tussen 1840-1846 in het Gouvernement Georgië-Imeretië lag, en na de splitsing daarvan tot 1917 in het Gouvernement Tiflis. Het oejezd was onderverdeeld in districten, zogeheten oetsjastoks, waarbij het gebied van het huidige Kaspi geen eigen subdivisie was. Met de bestuurlijke herinrichting onder het Sovjetregime in 1930 werd het rajon (district) Kaspi gecreëerd met de plaats Kaspi als centrum. In 1995 werd het district ingedeeld bij de nieuw gevormde regio (mchare) Sjida Kartli, en is in 2006 het district omgevormd naar gemeente.

Enkele dagen na het staakt-het-vuren van de Russisch-Georgische oorlog in 2008 werd bij het dorp Grakali de vitale spoorbrug over de Mtkvari in de centrale spoorlijn Tbilisi - Poti opgeblazen. Georgië beschuldigde Rusland daarvan.^[3] De Russische invasie naderde Tbilisi tot Igojeti in de gemeente Kaspi, ongeveer 40 kilometer van hoofdstad Tbilisi, waar het tot 22 augustus 2008 een wegversperring op de centrale snelweg S1 (E60) liet staan.^[4]

Conflict Zuid-OssetiëBewerken

Grens met Zuid-Ossetië bij het dorp Saribari

Kaspi grenst voor ongeveer 19 kilometer aan de afscheidingsrepubliek Zuid-Ossetië en heeft hier ook als gemeente direct mee te maken. Het grenst aan het Zuid-Osseetse district Leningor (Achalgori voor Georgië) waar de meerderheid van de bevolking etnisch Georgisch is. Verschillende dorpen in de gemeente Kaspi liggen vlak aan de feitelijke grens, met name in het westelijke deel. De impact van de door de Russische FSB-grenswachtdienst gehandhaafde grens is significant voor de lokale bevolking.^[5] Er worden regelmatig lokale inwoners door Russische grenswachten gearresteerd en gevangen gezet voor "illegaal oversteken van de grens", bijvoorbeeld tijdens hun landbouw of veehouderij activiteiten.^[6] De grens is door de jaren heen steeds meer fysiek gemaakt door hekken, prikkeldraad, greppels of andere vormen van zichtbare (en eenzijdige) demarcatie, zoals bij het dorp Karapila.^[7]

GeografieBewerken

Trialetigebergte aan de zuidkant van Kaspi

De gemeente ligt geografisch in de Sjida Kartli Vlakte dat bepaald wordt door de Mtkvari rivier. De vallei ligt op ongeveer 500-700 meter boven zeeniveau, en het laagste punt van de gemeente (circa 400 meter) is te vinden aan de oostkant van de gemeente in het dal van de Mtkvari. Deze rivier stroomt van west naar oost door Kaspi. Ten zuiden van de rivier bevindt zich het Trialetigebergte, dat de geologische zuidgrens van Kaspi vormt. Aan de noordkant van de Mtkvari ligt de smalle Kvernakebi bergrichel die de rivier scheidt van de Sjida kartli Vlakte en tot een hoogte van ongeveer 1100 meter boven zeeniveau reikt.^[8]

Kaspi grenst aan zes gemeenten, te weten in het westen Gori en in het noorden Achalgori (feitelijk in Zuid-Ossetië). Het noordoostelijk puntje grenst aan Doesjeti en het oosten aan Mtscheta (beiden regio Mtscheta-Mtianeti). In het zuiden grenst Kaspi aan Tetritskaro en Tsalka (beiden in Kvemo Kartli).

DemografieBewerken

Samtavisi-kathedraal

Begin 2022 telde de gemeente Kaspi 41.134 inwoners,^[1] een daling van 6% ten opzichte van de volkstelling van 2014.^[2] De bevolking van Kaspi bestaat voor het grootste deel uit Georgiërs (86,5%). Belangrijke etnische minderheden zijn Azerbeidzjanen (8,8%) en Osseten (4,0%). De Osseten wonen voornamelijk in de dorpen langs de Zuid-Osseetse grens. Andere minderheden in de gemeente zijn een honderdtal Armeniërs, Russen, en enkele tientallen Oekraïners. De bevolking bestaat voor 89,2% uit volgers van de Georgisch-Orthodoxe Kerk en 8,7% moslims. Andere geloofsminderheden zijn jehova's (0,8%, ruim 300) en ruim 100 protestanten.

Bevolkingsontwikkeling van de gemeente Kaspi
	1897	1923	1939	1959	1970	1979	1989	2002^[9]	2014	2021	2022
Gemeente Kaspi	-	-	44.831	49.897	54.063	53.527	55.416	52.217	43.771	41.795	41.134
Kaspi	-	1.562	4.729	9.143	12.263	13.824	17.305	15.233	13.423	12.924	12.708
Verantwoording data: Bevolkingsstatistiek Georgië 1897 tot heden.^[10]^[11]^[12]^[13] Noot:^[9]

Administratieve onderverdelingBewerken

De gemeente Kaspi is administratief onderverdeeld in 16 gemeenschappen (თემი, temi) met in totaal 74 dorpen (სოფელი, sopeli). Er is één stad (ქალაქი, kalaki), het bestuurlijk centrum Kaspi.^[2]

BestuurBewerken

De gemeenteraad (Georgisch: საკრებულო, sakrebulo) van Kaspi is het vertegenwoordigend orgaan dat elke vier jaar via een gemengd kiesstelsel wordt gekozen. Deze bestaat sinds 2021 uit 30 leden: 20 leden worden via een proportionele lijststem gekozen en 10 leden worden gekozen door middel van een districtenstelsel.^[15] In 2017 was de verhouding 15 proportioneel om 19 districtszetels.

Bij de gemeentelijke verkiezingen van oktober 2021 werd Badri Janiasjvili van Georgische Droom met 62,0% van de stemmen gekozen tot burgemeester, middels een tweede ronde tegen een kandidaat van Verenigde Nationale Beweging. De 10 districtszetels zijn allen naar kandidaten van Georgische Droom gegaan. De Georgische Droom behaalde de meeste proportionele stemmen (47,0%), gevolgd door Verenigde Nationale Beweging (34,8%), Voor Georgië (7,8%) en Alliantie van Patriotten (3,2%). Zeven andere partijen haalden de kiesdrempel van 3% niet.^[16]^[17]

Partij		2017 ^[18]	2021 ^[19]
	Georgische Droom (GD)	28	19
	Verenigde Nationale Beweging (UNM)	2	8
	Voor Georgië		2
	Alliantie van Patriotten (AP)	2	1
	Europees Georgië (EG)	1
	Georgische Arbeiderspartij	1
Total		34	30

BezienswaardighedenBewerken

Rkoniklooster

In de gemeente Kaspi zijn verschillende cultuur-historische bezienswaardigheden:

Samtavisi-kathedraal, in het dorp Samtavisi vlak aan de S1 (E60) autosnelweg tussen Tbilisi en Gori.
Fort Schvilo. Een 14e eeuws fort in het noorden van de gemeente, niet ver van de Zuid-Osseetse grens bij het dorp Kvemo Tsjala.^[20]
Kvatacheviklooster. Een kloostercomplex uit de 12e eeuw, in de zuidoostelijke hoek van de gemeente in het Trialetigebergte op ongeveer 23 kilometer rijden van Kaspi.^[21]
Rkoniklooster. Dit klooster, in het Trialetigebergte bij het dorpje Rkoni heeft zijn oorsprong in de 7e eeuw. In de Georgische Gouden Eeuw lag hier een belangrijke handelsroute. In het dorp zijn ook restanten van een fort en oude stenen boogbruggen te vinden.^[22]

VervoerBewerken

Door de gemeente passeren belangrijke transportcorridors: de Tbilisi - Poti / Batoemi spoorlijn, maar ook de route van internationaal belang S1 (E60). Deze East-West Highway is in de gemeente uitgebouwd tot autosnelweg. Verder lopen er diverse nationale routes door de gemeente, zoals de Sh29 (Tbilisi - Gori).

Zie ookBewerken

(ka) Website gemeente Kaspi
(en) 2021 Georgian local elections

Bronnen, noten en/of referenties

↑ ^a ^b ^c (en) Population and Demography - Population by cities and boroughs (daba), as of 1 January. National Statistics Office of Georgia, Geostat (1 januari 2022). Geraadpleegd op 17 mei 2022.
↑ ^a ^b ^c (ka) Main Results of the 2014 Census (Publication) (pdf). Census.ge, National Statistics Office of Georgia (Geostat) p.339-344 (28 april 2016). Geraadpleegd op 23 maart 2022.
↑ (en) Railway Bridge Blown Up. Civil Georgia (16 augustus 2008). Geraadpleegd op 26 mei 2022.
↑ (en) Russian Roadblock at Igoeti. Civil Georgia (16 augustus 2008). Geraadpleegd op 26 mei 2022.
↑ (en) Behind barbed wire: Human rights toll of “borderization” in Georgia. Amnesty International (July 2019). Geraadpleegd op 24 mei 2022.
↑ (en) Occupation forces detain two Georgian citizens. Agenda.ge (12 november 2019). Geraadpleegd op 26 mei 2022.
↑ (en) Report from the villages on South Ossetia boundary line. DF Watch (22 februari 2016). Geraadpleegd op 26 mei 2022.
↑ (en) Levan Tielidze, Ramin Gobejishvili, Levan Maruashvili en Nikoloz Astakhov, Geomorphology of Georgia. Springer (2019), “12 Eastern Georgia (Iveria) Intermountain Plain”, p.209. ISBN 978-3-319-77764-1. Geraadpleegd op 23 maart 2022.
↑ ^a ^b Bij de volkstelling van 2014 werd een onverklaarbaar gat ten opzichte van de data van het nationaal statistisch bureau Geostat gevonden. Uit VN begeleid onderzoek is gebleken dat de volkstelling van 2002 ongeveer 8-9 procent te hoog was. Zie ^[14], "1. Introduction", Pagina 1.
↑ (en) Population divisions of Georgia. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Geraadpleegd op 18 januari 2022.
↑ (en) Population cities & towns of Georgia. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Geraadpleegd op 18 januari 2022.
↑ (en) Ethnic composition rural Georgia 1923. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Geraadpleegd op 18 januari 2022.
↑ (ru) 1939, Bortsjalo. Ethno Kavkaz. Geraadpleegd op 18 januari 2022.
↑ (en) Population Dynamics in Georgia - An Overview Based on the 2014 General Population Census Data (pdf). National Statistics Office of Georgia, Geostat (29 november 2017). Geraadpleegd op 10 januari 2022.
↑ (en) Election Code of Georgia (art. 148, 149, Annex 1). Legislative Herald of Georgia (28 juni 2021). Geraadpleegd op 17 mei 2022.
↑ (en) October 2, 2021 Municipal Elections. CESKO Central Election Commission. Geraadpleegd op 2 januari 2021.
↑ (en) Interactive results 2021 municipal elections. Agenda.ge. Geraadpleegd op 2 januari 2021.
↑ (ka) Protocol gekozen raadsleden en burgemeesters 2017 (pdf). CESKO Centrale verkiezingscommissie p.32-34. Gearchiveerd op 5 april 2022. Geraadpleegd op 5 april 2022.
↑ (ka) Protocol gekozen raadsleden en burgemeesters 2021 (pdf). CESKO Centrale verkiezingscommissie p.40-42. Gearchiveerd op 5 april 2022. Geraadpleegd op 5 april 2022.
↑ (en) Skhvilo Fortress. Georgian Travel Guide. Geraadpleegd op 26 mei 2022.
↑ (en) Kvatakhevi Monastery. Georgian Travel Guide. Geraadpleegd op 26 mei 2022.
↑ (en) Rkoni Monastery. Georgian Travel Guide. Geraadpleegd op 26 mei 2022.

Bestuurlijke indeling van Georgië: gemeenten per regio

Hoofdstad	Tbilisi
Autonome Republiek Abchazië:	Azhara (Opper Abchazië) · Gagra · Gali · Goedaoeta · Goelripsji · Otsjamtsjyra · Soechoemi
Autonome Republiek Adzjarië:	Batoemi · Chelvatsjaoeri · Choelo · Keda · Koboeleti · Sjoeachevi
Goeria:	Lantsjchoeti · Ozoergeti · Tsjochataoeri
Imereti:	Baghdati · Charagaoeli · Choni · Koetaisi · Samtredia · Satsjchere · Terjola · Tkiboeli · Tsjiatoera · Tskaltoebo · Vani · Zestaponi
Kacheti:	Achmeta · Dedoplistskaro · Goerdzjaani · Kvareli · Lagodechi · Sagaredzjo · Sighnaghi · Telavi
Kvemo Kartli:	Bolnisi · Dmanisi · Gardabani · Marneoeli · Roestavi · Tetritskaro · Tsalka
Mtscheta-Mtianeti:	Achalgori · Doesjeti · Kazbegi · Mtscheta · Tianeti
Ratsja-Letsjchoemi en Kvemo Svaneti:	Ambrolaoeri · Lentechi · Oni · Tsageri
Samtsche-Dzjavacheti:	Achalkalaki · Achaltsiche · Adigeni · Aspindza · Bordzjomi · Ninotsminda
Samegrelo-Zemo Svaneti:	Abasja · Chobi · Martvili · Mestia · Poti · Senaki · Tsalenjicha · Tsjchorotskoe · Zoegdidi
Sjida Kartli:	Chasjoeri · Gori · Kareli · Kaspi · Eredvi · Koerta · Tighvi

[geostatpop-1] (en) Population and Demography - Population by cities and boroughs (daba), as of 1 January. National Statistics Office of Georgia, Geostat (1 januari 2022). Geraadpleegd op 17 mei 2022.

[census2014detail-2] (ka) Main Results of the 2014 Census (Publication) (pdf). Census.ge, National Statistics Office of Georgia (Geostat) p.339-344 (28 april 2016). Geraadpleegd op 23 maart 2022.

[3] (en) Railway Bridge Blown Up. Civil Georgia (16 augustus 2008). Geraadpleegd op 26 mei 2022.

[4] (en) Russian Roadblock at Igoeti. Civil Georgia (16 augustus 2008). Geraadpleegd op 26 mei 2022.

[amnesty-5] (en) Behind barbed wire: Human rights toll of “borderization” in Georgia. Amnesty International (July 2019). Geraadpleegd op 24 mei 2022.

[6] (en) Occupation forces detain two Georgian citizens. Agenda.ge (12 november 2019). Geraadpleegd op 26 mei 2022.

[7] (en) Report from the villages on South Ossetia boundary line. DF Watch (22 februari 2016). Geraadpleegd op 26 mei 2022.

[GeomorphGeorgia-8] (en) Levan Tielidze, Ramin Gobejishvili, Levan Maruashvili en Nikoloz Astakhov, Geomorphology of Georgia. Springer (2019), “12 Eastern Georgia (Iveria) Intermountain Plain”, p.209. ISBN 978-3-319-77764-1. Geraadpleegd op 23 maart 2022.

[nootcensus2002-9] Bij de volkstelling van 2014 werd een onverklaarbaar gat ten opzichte van de data van het nationaal statistisch bureau Geostat gevonden. Uit VN begeleid onderzoek is gebleken dat de volkstelling van 2002 ongeveer 8-9 procent te hoog was. Zie ^[14], "1. Introduction", Pagina 1.

[inwgemeente-10] (en) Population divisions of Georgia. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Geraadpleegd op 18 januari 2022.

[inwplaatsen-11] (en) Population cities & towns of Georgia. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Geraadpleegd op 18 januari 2022.

[etn1923-12] (en) Ethnic composition rural Georgia 1923. Population Statistics Eastern Europe and former USSR. Geraadpleegd op 18 januari 2022.

[ts39-13] (ru) 1939, Bortsjalo. Ethno Kavkaz. Geraadpleegd op 18 januari 2022.

[retro2017-14] (en) Population Dynamics in Georgia - An Overview Based on the 2014 General Population Census Data (pdf). National Statistics Office of Georgia, Geostat (29 november 2017). Geraadpleegd op 10 januari 2022.

[electioncode-15] (en) Election Code of Georgia (art. 148, 149, Annex 1). Legislative Herald of Georgia (28 juni 2021). Geraadpleegd op 17 mei 2022.

[cesko21-16] (en) October 2, 2021 Municipal Elections. CESKO Central Election Commission. Geraadpleegd op 2 januari 2021.

[agenda-gvote21-17] (en) Interactive results 2021 municipal elections. Agenda.ge. Geraadpleegd op 2 januari 2021.

[gevote17-18] (ka) Protocol gekozen raadsleden en burgemeesters 2017 (pdf). CESKO Centrale verkiezingscommissie p.32-34. Gearchiveerd op 5 april 2022. Geraadpleegd op 5 april 2022.

[gevote21-19] (ka) Protocol gekozen raadsleden en burgemeesters 2021 (pdf). CESKO Centrale verkiezingscommissie p.40-42. Gearchiveerd op 5 april 2022. Geraadpleegd op 5 april 2022.

[20] (en) Skhvilo Fortress. Georgian Travel Guide. Geraadpleegd op 26 mei 2022.

[21] (en) Kvatakhevi Monastery. Georgian Travel Guide. Geraadpleegd op 26 mei 2022.

[22] (en) Rkoni Monastery. Georgian Travel Guide. Geraadpleegd op 26 mei 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[22]

[14]