Kabinet-Santokhi

Surinaams kabinet (2020-2025)

Het kabinet-Santokhi is een Surinaams kabinet onder leiding van president Chan Santokhi (VHP). Hij kreeg op 16 juli 2020 de macht overgedragen door zijn voorganger Desi Bouterse[1] en beëdigde nog dezelfde dag zijn kabinet.[2] De vicepresident is Ronnie Brunswijk (ABOP) en de plaatsvervangende vicepresidenten zijn Albert Ramdin (VHP) en Marie Levens (NPS).[3][4]

Kabinet-Santokhi
Kabinet in Suriname Vlag van Suriname
president Chan Santokhi
president Chan Santokhi
Partij(en) VHP: 20 ABOP: 8 NPS: 3 PL: 2 = 33
2020-2025
Start 16 juli 2020
Voorganger Kabinet-Bouterse II
Staatshoofd Chan Santokhi
lijst van Surinaamse kabinetten
Portaal  Portaalicoon   Politiek
Suriname

Na de verkiezingen van 2020 kwamen op 30 mei vier partijen hun samenwerking overeen.[5] Het kabinet wordt gevormd door de Vooruitstrevende Hervormings Partij (VHP, 20 zetels), Algemene Bevrijdings- en Ontwikkelingspartij (ABOP, 8 zetels), Nationale Partij Suriname (NPS, 3 zetels) en Pertjajah Luhur (PL, 2 zetels). Zij hebben bij elkaar 33 (65%) van de 51 zetels.[6][7] Van 18 en 19 juli 2020 trok het nieuwe regeerteam zich terug voor een teambuildingweekend in het Courtyard bij het Marriott Hotel.[8]

Op 15 februari 2023 stapte de NPS uit de coalitie. Volgens leider Gregory Rusland zou zijn partij geen wezenlijke bijdrage invloed hebben op het beleid van de regering. De ministers Marie Levens (OWC) en Silvano Tjong Ahin (ROM) kregen de instructie om af te treden.[9]

Economie

bewerken
  Zie economie van Suriname voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Start met een junk-status

bewerken

De verkiezing van Chan Santokhi en Ronnie Brunswijk tot president en vicepresident door De Nationale Assemblée vond op 13 juli plaats.[10] Op deze dag en de dag erna bleek dat het vorige kabinet de Surinaamse economie naar de financiële afgrond had gebracht met in diezelfde dagen kredietbeoordelingen van zowel Fitch Ratings en Standard & Poor's voor Suriname als 'in default'. Dit is de laagste rating-score die ook wel als de laatste stap voor een faillissement van een land wordt gezien.[11][12][13] Binnen een maand was de inflatie op een niveau van 35% op jaarbasis beland.[14]

De Surinaamse dollar had nog de helft van de waarde van dat aan in het laatste deel van de regering-Bouterse II.[15] In oktober 2020 werd bekend dat Suriname niet aan zijn betalingsverplichtingen kon voldoen en schuldeisers om uitstel van betaling had gevraagd. Er moest op korte termijn 26 miljoen dollar aan rente worden betaald, maar het geld daarvoor ontbrak.[16] Het economisch en financieel wanbeleid van het vorige kabinet was een reden, maar ook de coronapandemie. Voor het jaar 2020 werd er een begrotingstekort verwacht van zo'n 20% van het bbp.[16] In mei 2021 bereikten Suriname en het IMF overeenstemming over het doorvoeren van 34 maatregelen om de economie te saneren.[17]

Er kwamen tal van malversaties en mismanagement van de vorige regering naar boven, waaronder dat Gillmore Hoefdraad en Desi Bouterse, de vorige leiders van de CBvS en van het land, hadden verboden om jaarverslagen van de CBvS te publiceren.[18] Uiteindelijk werden de jaarverslagen van 2016 tot en met 2018 door het kabinet-Santokhi gepubliceerd in januari 2022.[19]

Begin 2021 werden jarenlange gevangenisstraffen uitgesproken tegen Hoefdraad (in hoger beroep, bij verstek),[20] en in eerste aanleg tegen Van Trikt, diens zakenpartner Ashween Angnoe, ex-SPSB-directeur Ginmardo Kromosoeto en ex-directeur Legal, Compliance & International Affairs van de CBvS Faranaaz Alibaks-Hausil.[21]

Wereldbank en IMF

bewerken

In mei 2021 kreeg Suriname van de Wereldbank een krediet van 23 miljoen US$ toegekend voor het Competitiveness and Sector Diversification Project. Deze is bedoeld om concurrentiepositie te versterken door investeringen in innovatie, upgrading en vrouwenparticipatie.[22] Tussen april 2020 en 2021 stegen de prijzen in Suriname met 44,4%[23] en in geheel 2021 met 63,3%.[24]

Medio december 2021 gingen China en India als schuldeisers akkoord met het voorstel van het Internationaal Monetair Fonds, wat de weg opende naar de herschikking van de schuld van 4 miljard USD voor een hulppakket van 690 miljoen USD.[25] De goedkeuring van het IMF kwam anderhalve week later[26] en nog voor Kerst werd de eerste tranche van 55 miljoen USD overgemaakt. Het krediet wordt verstrekt tegen 1% rente en is erop gericht Suriname economisch gezond en stabiel te maken.[27] Voor de berekening van de inflatie in Zuid-Amerika over 2021 liet de Economische Commissie voor Latijns-Amerika en de Caraïben (ECLAC) vier landen, waaronder Suriname (60,6%), buiten de berekeningen omdat de inflatie daar te hoog was ten opzichte van de rest van de landen.[28][29]

Tweede Helft Actieplan

bewerken

Eind juli 2023 werd in de Raad van Ministersvergadering de Tweede Helft Actieplan goedgekeurd. In de vergadering werd gevraagd of de ministers het plan konden uitvoeren. Ook werd aangekondigd om een monitoringscommissie in te stellen met leden uit de gemeenschap.[30] Tijdens zijn jaarrede in september 2023 gaf Santokhi toe dat hij te optimistisch is geweest over het tempo waarin hij dacht hoe ze "fundamenteel ontspoorde zaken, weer op spoor konden zetten. Misschien ben ik ook te optimistisch geweest over de slagkracht van onze coalitie."[31]

Protest van 17 februari 2023

bewerken
 
Menigte richt woede op het gebouw van DNA
  Zie bestorming van De Nationale Assemblée voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Op 17 februari 2023 organiseerde Stephano Biervliet een demonstratie op het Onafhankelijkheidsplein onder de naam Alles plat, waarvoor hij ook de vakbonden en het bedrijfsleven opriep om mee te doen.[32][33] Aan het protest namen duizenden mensen deel.[34] Op social media bleek van tevoren dat ook herrieschoppers op het protest af zouden komen. De demonstratie liep uit de hand toen demonstranten over de hekken van het parlementsgebouw klommen[35] en flessen en bloempotten naar het gebouw gooiden. Ramen sneuvelden, de lobby werd vernield en er brak brand uit.[34] De rellen spreidden zich uit over de stad en er vielen meer dan twintig gewonden.[35] De Suriname Times Mall werd zwaar getroffen door plunderingen.[36][37]

President Santokhi, de rest van de regering en andere politici keurden de rellen en plunderingen sterk af. Santokhi zette een taakgroep op om relschoppers op te sporen. Hij legde aanvankelijk de nadruk op "het beschermen van de samenleving, de rechtsstaat en de democratie." Als reactie hierop kreeg hij de kritiek dat de regering de oorzaken erachter zou negeren. In een latere toespraak pleitte hij voor een zo snel mogelijke normalisering van de economie en kondigde hij aan in gesprek te gaan met belangengroepen.[35] Hij startte zijn gesprekken op 26 februari 2023 onder de noemer nationale dialoog.[38] Hij kondigde eind maart in De Nationale Assemblée aan met een eindverslag van de gesprekken te zullen komen. Ook kondigde hij een gestructureerde en geïnstitutionaliseerde nationale dialoog met de samenleving aan.[39]

Samenstelling

bewerken
 
Groepsfoto met premier Mark Rutte en minister Liesje Schreinemacher uit Nederland in 2022

Op 14 juli 2020 maakte Ronnie Brunswijk de volgende namen van de aantredende ministers bekend.[40][41] Twee dagen later werden de ministersploeg beëdigd.[1] Van de zeventien ministeries worden er 8 ingevuld door de VHP, 5 door de ABOP, 2 door de NPS en eveneens 2 door de PL.

President Santokhi verklaarde in februari 2022 dat hij de NPS erbij wilde hebben. Brunswijk zou hier alleen in mee hebben willen gaan, als de NPS posten posten zou bekleden van de VHP, wat vervolgens bij de formatie zo geschiedde.[42]

In de eerste helft van 2023 werd er maanden lang gesproken over een reshuffling van het kabinet. Vicepresident Brunswijk had hiervoor rond 20 juli zijn lijst met namen klaar.[43] Eind juli kwamen Santokhi en Brunswijk echter overeen om de ministersploeg nog een kans te geven en het Tweede Helft Actieplan uit te voeren.[30]

Ministerie Minister Partij Etniciteit Periode opmerking
Buitenlandse Zaken, Internationale Business en Internationale Samenwerking Albert Ramdin VHP Hindoestaan 2020 heden 1e plv. vicepresident
Financiën en Planning Armand Achaibersing VHP Hindoestaan 2020 2022
Stanley Raghoebarsing VHP Hindoestaan 2022 heden
Volksgezondheid Amar Ramadhin VHP Hindoestaan 2020 heden
Arbeid, Werkgelegenheid en Jeugdzaken Rishma Kuldipsingh VHP Hindoestaan 2020 2022
Steven Mac Andrew Creool 2022 heden
Defensie Krishna Mathoera VHP Hindoestaan 2020 heden
Openbare Werken Riad Nurmohamed VHP Hindoestaan 2020 heden
Landbouw, Veeteelt en Visserij Prahlad Sewdien VHP Hindoestaan 2020 heden
Economische Zaken, Ondernemerschap en Technologische Innovatie Saskia Walden VHP Creool 2020 2022
Rishma Kuldipsingh VHP Hindoestaan 2022 heden
Natuurlijke Hulpbronnen David Abiamofo ABOP Marron 2020 heden
Justitie en Politie Kenneth Amoksi ABOP Marron 2020 heden
Regionale Ontwikkeling en Sport Gracia Emanuel ABOP Marron 2020 heden
Grondbeleid en Bosbeheer Diana Pokie ABOP Marron 2020 2021
Dinotha Vorswijk Marron heden Sieuw Ramsukul onderminister per 2024
Transport, Communicatie en Toerisme Albert Jubithana ABOP Inheems 2020 2023
Uraiqit Ramsaran PL Hindoestaan 2023 heden
Onderwijs, Wetenschap en Cultuur Marie Levens NPS Creool 2020 2023 Levens tevens 2e plv. vicepresident
Henry Ori VHP Hindoestaan 2023 heden
Ruimtelijke Ordening en Milieu Silvano Tjong Ahin NPS 2020 2023
Marciano Dasai VHP Javaan 2023 heden
Binnenlandse Zaken Bronto Somohardjo PL Javaan 2020 2024
Delano Landvreugd ABOP 2024 heden Maurits Hassankhan onderminister per 2024
Sociale Zaken en Volkshuisvesting Uraiqit Ramsaran PL Hindoestaan 2020 2023
Ines Pané ABOP/PL Inheems 2023 heden

De maandag na het aantreden, op 20 juli, trad president Santokhi in het huwelijk met Melissa Seenacherry.[44] De geruchten deden hier toen al enige tijd de ronde.[45]

bewerken
Voorganger:
kabinet-Bouterse II
Surinaams kabinet
2020-heden
Opvolger:
-