Joseph Berchtold

Joseph Berchtold (Ingolstadt, 6 maart 1897 - Herrsching am Ammersee, 23 augustus 1962) was de eerste „Reichsführer-SS“ en parlementslid voor de NSDAP in de Rijksdag.

Joseph Berchtold
Joseph Berchtold, 1938 of eerder.
Geboren	6 maart 1897 Ingolstadt, Beieren, Duitse Keizerrijk
Overleden	23 augustus 1962 Herrsching am Ammersee, Beieren, West-Duitsland
Religie	Gottgläubig
Land/zijde	Duitse Keizerrijk  Weimarrepubliek  nazi-Duitsland
Onderdeel	Beiers leger Sturmabteilung Schutzstaffel Heer
Dienstjaren	1915 - 1918 1926 - 1945
Rang	SA-Obergruppenführer Reichsführer-SS
Eenheid	4. (Ersatz)/Bayerische 1. Feld Art Rgt Prinz-Regent Luipold 3 maart 1915 - 25 juli 1915 5./Bayerische 1. Feld Art Rgt Prinz-Regent Luipold 25 juli 1915 - 17 november 1915 1 Artillerie Schiessschule Armee Abt C 11 februari 1917 - 8 maart 1917 8./Bayerische 1. Feld Art Rgt Prinz-Regent Luipold 19 maart 1917 - 19 november 1917 4.(Ersatz)/II./Bayerische 1. Feld Art Rgt Prinz-Regent Luipold 22 november 1917 - 1 januari 1918 8./Bayerische 8. Reserve Feld Art Rgt 1 januari 1918 - 9 juli 1918 9./Bayerische 8. Reserve Feld Art Rgt 9 juli 1918 - 15 december 1918
Bevel	III./SA Rgt München 1922-1923 Stosstrupp Adolf Hitler Augustus 1923 - 9 november 1923 Oberleiter der SS 15 april 1926 - 31 oktober 1926 Reichsführer-SS 1 november 1926 - maart 1927
Slagen/oorlogen	Eerste Wereldoorlog Westfront Tweede Wereldoorlog
Onderscheidingen	zie onderscheidingen

Leven

Berchtold was de zoon van een conservator Joseph Berchtold (Dorffen, 14 februari 1863 - München, 29 april 1935) . Hij zat van 1903 tot 1905 op de Volksschule en het Realgymnasium in München. Vanaf het voorjaar 1915 tot eind 1918 nam hij aan de Eerste Wereldoorlog deel, en werd aan het westfront ingezet. Hij keerde als Leutnant der Reserve van de oorlog terug. Na een studie nationale economie aan de universiteit van München, ging hij als een journalist werken. Vanaf 1923 was Berchtold eigenaar van een kraam in sigaretten- en schrijfbehoeften in de Müncherstraat.

In februari 1920 werd Berchtold lid van de NSDAP. Vanaf juni 1920 was hij ook lid van de „Arbeitsausschuss der NSDAP“, gelijktijdig nam hij het ambt over van "tweede kassier in de NSDAP", en vanaf 21 januari 1921 als "eerste kassier in de NSDAP". Gelijktijdig met het afzetten van de partijleiding door Adolf Hitler trad Berchtold op 29 juli 1921 uit de NSDAP, en sloot hij zich aan bij de „Freien Nationalsozialistischen Vereinigung München“. Op 7 maart 1922 werd Berchtold wederom weer lid van NSDAP, en nam het ambt van "tweede kassier in de NSDAP" weer op zich. Gelijktijdig werd hij ook lid van de Sturmabteilung en nam in 1923 de leiding van verschillende SA-Hundertschaften in München over.

Berchtold werd beschreven als een persoon van klein postuur, maar wel kundig, en kon met zijn vuisten afgedwongen krijgen. Dit was waarschijnlijk in augustus 1923 voor Hitler een reden geweest om Berchtold tot leider van de Stoßtrupp Adolf Hitler te benoemen. Het motto van deze troepen was „Macht ist Recht“ ("Macht is recht"), de leden zouden Hitler 'absolute trouw tot in de dood' hebben gezworen. De Stoßtrupp Adolf Hitler gold als opvolger van de „Stabswache“. Uit deze kwam de SS voort. Berchtold was deelnemer aan de Bierkellerputsch op 9 november 1923, en vluchtte na het mislukken van de putsch naar Tirol in Oostenrijk. Op 23 april 1924 werd hij in München veroordeeld wegens zijn deelname aan de putsch.

In Oostenrijk werd Berchtold in 1924 Gaugeschäftsführer van de NSDAP in Karinthië, en was daar leider van de SA. Na het verbod van de NSDAP door de putsch in Duitsland (februari 1925), werd hij in 1925 opnieuw lid. In april 1926 keerde Berchtold terug naar Duitsland. En op 15 april 1926 nam hij de leiding van de SA in München op zich. Gelijktijdig was hij de opvolger van Julius Schreck als „Oberleiter“ van de SS, en werd vanaf 1 november 1926 als Reichsführer-SS aangeduid. Zowel in de SA als SS werd Berchtold in maart 1927 als leider afgelost, hij werd opgevolgd door Erhard Heiden. Van 1928 tot 1945 was hij SA-leider in de Obersten SA-Führung (OSAF) in de SA.

In de daaropvolgende tijd was Berchtold werkzaam als journalist en propagandist. Van 1 januari 1927 tot januari 1933 was hij editor, van januari 1933 tot februari 1933 als Chef van Dienst (beherend editor), vanaf januari 1938 daarbij als plaatsvervangend hoofdredacteur van de Völkischer Beobachter. In 1928 richtte hij het blad de „Der SA-Mann“ op, waar hij als hoofdredacteur tot januari 1938 werkte, deze werd daarna door het Obersten SA-Führung heruitgegeven. Daarnaast was hij auteur van verscheidene andere nationaalsocialistische publicaties en medewerker bij andere tijdschriften.

Andere ambten in de tijd van het nationaalsocialisme waren tweederangs betekenis. Vanaf maart 1934 was lid van de gemeenteraad in München, daarna van 1 oktober tot het einde van de oorlog raadsman van München. Vanaf 29 maart 1936 was hij lid van de onbelangrijke Rijksdag. Op 15 november 1935 werd hij tot rijkscultuursenator benoemd, en vanaf 6 maart 1936 behoorde hij ook tot de „Kulturkreis der SA“. Vanaf 29 april 1940 diende hij kortstondig in de Heer als Hauptmann der Reserve.

Na de oorlog was Berchtold tijdelijk geïnterneerd in een interneringskamp.

Carrière

Berchtold bekleedde verschillende rangen in zowel de Sturmabteilung als Schutzstaffel. De volgende tabel laat zien dat de bevorderingen niet synchroon liepen.

Datums	Beiers leger	Sturmabteilung	Schutzstaffel	Heer	NSDAP
1 februari 1915	Kriegsfreiwilliger	—	—	—	—
3 maart 1915	Kanonier	—	—	—	—
1 januari 1916	Gefreiter	—	—	—	—
11 juni 1916	Unteroffizier	—	—	—	—
15 oktober 1916	Offizier Aspirant	—	—	—	—
12 maart 1917	Vizewachtmeister der Reserve	—	—	—	—
10 maart 1918	Offizier Aspirant	—	—	—	—
22 juni 1918 (Patent vanaf 13 juni 1918)	Leutnant der Reserve	—	—	—	—
juni 1920	—	—	—	—	2. Kassierer der NSDAP
21 januari 1921	—	—	—	—	1. Kassierer der NSDAP
1 april 1926	—	—	Reichsführer-SS	—	—
18 december 1931	—	SA-Standartenführer	—	—	—
1 januari 1933	—	SA-Oberführer	—	—	—
1 januari 1936	—	SA-Brigadeführer	—	—	—
1 mei 1937	—	SA-Gruppenführer	—	—	—
29 april 1940	—	—	—	Hauptmann der Reserve	—
30 januari 1942	—	SA-Obergruppenführer	—	—	—

• opmerking: het is onbekend waarom Berchtold twee keer Offizier Aspirant was, mogelijk de eerste keer gedegradeerd van deze rang.

Lidmaatschapsnummers

• NSDAP-nr.: 750 (lid geworden februari 1920), opnieuw lid met nummer: 964 (7 april 1926)
• SS-nr.: geen, verliet de Schutzstaffel voordat nummers toegekend werden.

Onderscheidingen

Selectie:

• IJzeren Kruis 1914, 2e Klasse (12 november 1916)
• Erekruis voor Frontstrijders in de Wereldoorlog in 1934
• Bloedorde (nr.9) op 9 november 1933
• Coburg-insigne in oktober 1922
• Insigne van de Neurenberger Partijdagen in 1929
• Ehrenwinkel der Alten Kämpfer (SA) in februari 1934
• Gewondeninsigne 1918 in zilver
• Gouden Ereteken van de NSDAP (nr.750) in 1933
• Dienstonderscheiding van de NSDAP in goud
• Mouwband Stosstrupp Adolf Hitler
• Orde van Militaire Verdienste (Beieren)
  • Kruis der Tweede Klasse met Zwaarden op 21 oktober 1917
  • Kruis der Vierde Klasse met Zwaarden op 6 december 1918

Publicatie

• (de) Adolf Hitler über Deutschland. Franz Eher Verlag. 1932.

Bronnen, noten en/of referenties

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Joseph Berchtold op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
• (en) Yenne, Bill (2010), Hitler's Master of the Dark Arts. Zenith Press, Verenigde Staten, 58. ISBN 978-0-7603-3778-3. Geraadpleegd op 17 oktober 2018.
• (fr) Tixier, Thierry (2019), Allgemeie SS - Polizei - Waffen SS Volume 3, Reichsführer SS (Geen paginavermelding). ISBN 978-1-326-84038-9. Geraadpleegd op 25 maart 2021.
• (en) Miller, Michael D., Andreas Schulz, Ken McCanliss (2006), Leaders of the SS & German Police Volume 1. R. James Bender Publishing, San Jose, 92, 94. ISBN 978-93-297-0037-2. Geraadpleegd op 7 mei 2022.
• (en) Miller, Michael D., Andreas Schulz (2015), Leaders of the Storm Troops Volume 1. Helion & Company Limited, Engeland, 260,. ISBN 978-1-909982-87-1. Geraadpleegd op 7 mei 2022.

---