Johan Boskamp (voetballer)

Nederlands voetballer

Johannes (J(oh)an) Boskamp (Rotterdam, 21 oktober 1948) is een Nederlands voetbalanalist en voormalig trainer en speler. Gedurende zijn achttienjarige betaald voetbalcarrière speelde Boskamp in de Eredivisie voor Feyenoord en Holland Sport. Buiten Nederland was de middenvelder actief voor het Belgische RWDM en Lierse SK. In 1975 werd hij de eerste buitenlander die de Belgische Gouden Schoen in ontvangst mocht nemen. Als international maakte hij deel uit van de Oranje-selectie voor het WK 1978 in Argentinië.

J(oh)an Boskamp
Boskamp in 1978
Persoonlijke informatie
Volledige naam Johannes Boskamp
Geboortedatum 21 oktober 1948
Geboorteplaats Rotterdam, Vlag van Nederland Nederland
Lengte 178 cm
Been Rechts
Positie Middenvelder
Jeugd
1955–1965
1965–1966
Vlag van Nederland RVV HOV
Vlag van Nederland Feyenoord
Senioren
Seizoen Club W (G)
1966–1974
1969–1970
1974–1982
1982–1984
Vlag van Nederland Feyenoord
Vlag van Nederland Holland Sport
Vlag van België RWDM
Vlag van België Lierse SK
102(14)
31(7)
239(36)
60(3)
Interlands
1978 Vlag van Nederland Nederland 2(0)
Getrainde teams
1981
1982–1983
1984–1986
1988–1989
1989–1992
1992
1993–1995
1995–1997
1997–1998
1999
1999
2000
2001–2002
2001–2002
2004–2005
2005–2006
2006
2007–2009
2009
Vlag van België RWDM (speler-trainer)
Vlag van België KSCW Hofstade
Vlag van België Lierse SK
Vlag van België Verbroedering Denderhoutem
Vlag van België KSK Beveren
Vlag van België KV Kortrijk
Vlag van België RSC Anderlecht
Vlag van België RSC Anderlecht
Vlag van België KAA Gent
Vlag van Georgië FC Dinamo Tbilisi
Vlag van Georgië Georgië
Vlag van België KRC Genk
Vlag van Verenigde Arabische Emiraten Al-Wasl Club
Vlag van Koeweit Kazma Sporting Club
Vlag van Koeweit Koeweit
Vlag van Engeland Stoke City
Vlag van België Standard Luik
Vlag van België FCV Dender
Vlag van België KSK Beveren
Portaal  Portaalicoon   Voetbal

Zijn carrière sloot hij af bij Lierse SK, waar hij ook voor het eerst als trainer aan de slag ging. Boskamp trainde tal van Belgische clubs. In de jaren 90 won hij drie landstitels op rij met RSC Anderlecht. Later werd hij onder meer bondscoach van Georgië en Koeweit. Na het beëindigen van zijn trainersloopbaan werd hij voetbalanalist in Belgische en Nederlandse televisieprogramma's. Zijn bulderlach, temperamentvolle uitvallen, versprekingen en Rotterdamse tongval vormen zijn handelsmerk.

Spelerscarrière bewerken

Feyenoord bewerken

Op 7-jarige leeftijd werd Boskamp lid van Rotterdamse Voetbalvereniging Hoop Op Vooruitgang (RVV HOV) de vereniging is sinds 2009 gefuseerd met DJSCR en heeft de naam HOV/DJSCR. Hij voetbalde daar tien jaar tot hij de overstap naar Feyenoord maakte.

Op zijn zeventiende kreeg hij een contract bij Feyenoord. Na één jaar bij de jeugd maakte Boskamp in 1966 zijn debuut onder de toenmalige hoofdtrainer van het eerste elftal Willy Kment voor de club van Zuid. Dit was op 20 november 1966 in een thuiswedstrijd in de Eredivisie tegen GVAV-Rapiditas uit Groningen, Feyenoord won de wedstrijd met 3-0. De middenvelder stond aanvankelijk in de schaduw van spelers als Willem van Hanegem, Wim Jansen en Franz Hasil. In 1969 veroverde hij met Feyenoord zijn eerste landstitel en beker.

In het seizoen 1969/70 werd hij uitgeleend aan Holland Sport. Boskamp werd een vaste waarde bij de Nederlandse middenmoter, maar miste zo wel de Europese campagne van Feyenoord. De Rotterdamse club veroverde tijdens Boskamps afwezigheid de Europacup I.

In de zomer van 1970 keerde Boskamp terug naar Feyenoord, waar hij in september 1970 in mocht vallen in zowel de heen- als terugwedstrijd van de wereldbeker voor clubs, tegen het Argentijnse Estudiantes. Feyenoord won als eerste Nederlandse club de wereldbeker, na een 1-0-thuiszege. In de seizoenen 1970/71 en 1973/74 werd Boskamp voor de tweede en derde keer landskampioen met Feyenoord en in 1974 veroverde hij ook de UEFA Cup met de ploeg. In de terugwedstrijd van de finale tegen Tottenham Hotspur mocht hij na 76 minuten de Deen Jørgen Kristensen vervangen. Zo'n 10 minuten later viel Boskamp echter al geblesseerd uit.

RWDM bewerken

Vanaf het seizoen 1974/75 ruilde hij Rotterdam in voor Brussel en belandde bij fusieclub RWDM. Hij werd er meteen de steunpilaar en aanvoerder van het team. Met spelers als Boskamp, Maurice Martens, Nico de Bree, Willy Wellens, Odilon Polleunis, Wietse Veenstra en Eddy Koens werd RWDM een te duchten concurrent voor stadgenoot Anderlecht. In 1975 werd RWDM kampioen van België. Enkele maanden later kreeg Boskamp als eerste buitenlander ook de Gouden Schoen. In België verdween RWDM zelden uit de top vijf. In het seizoen 1976/77 bereikten de Brusselaars bovendien ook de halve finale van de UEFA Cup, in de kwartfinales hadden ze Feyenoord uitgeschakeld. In 1981 nam Boskamp van februari tot maart ook even de leiding als trainer bij RWDM.

Lierse SK bewerken

In 1982 verliet Boskamp RWDM en trok de 34-jarige middenvelder naar Lierse SK. Daar werd hij klaargestoomd voor een carrière als trainer. Hij voetbalde twee seizoenen op het Lisp en wist daarin telkens uit de degradatiezone te blijven.

Nederlands elftal bewerken

Boskamps prestaties bij RWDM ontgingen ook de KNVB niet. In 1978 werd de middenvelder twee keer geselecteerd voor Oranje. Zijn officiële debuut voor de nationale ploeg maakte hij op 5 april 1978 in een vriendschappelijk uitduel tegen Tunesië. Het was toenmalig bondscoach Ernst Happel, die hij nog kende van bij Feyenoord, die hem opriep. Nederland won met 4-0, Boskamp mocht na 65 minuten invallen voor Willy van de Kerkhof.

Vervolgens mocht Boskamp ook mee naar het wereldkampioenschap in Argentinië. Happel nam de middenvelder mee als bankzitter. In de groepsfase mocht hij een keer invallen. Tegen Schotland verving hij na 10 minuten de geblesseerde Johan Neeskens. Oranje verloor het duel met 3-2, maar stootte wel door naar de volgende ronde en zelfs de finale. Boskamp kwam later in het toernooi niet meer in actie.

Clubstatistieken bewerken

 
Boskamp op 18-jarige leeftijd.
Seizoen Club Land Competitie Wed. Goals
1966/67 Feyenoord   Eredivisie 1 0
1967/68 15 2
1968/69 10 0
1969/70 Holland Sport 31 7
1970/71 Feyenoord 22 2
1971/72 21 4
1972/73 5 1
1973/74 28 5
1974/75 RWDM   Eerste klasse 33 5
1975/76 32 6
1976/77 28 4
1977/78 30 7
1978/79 32 6
1979/80 28 2
1980/81 26 3
1981/82 29 3
1982/83 Lierse SK 29 2
1983/84 31 1
TOTAAL 431 60

Trainerscarrière bewerken

Lierse bewerken

In 1984 nam Boskamp bij Lierse het roer over als trainer. In zijn eerste seizoen slaagde hij er in om met Lierse opnieuw net boven de degradatiezone te eindigen. Maar in 1986 werden de Pallieters laatste en zakte het elftal naar tweede klasse. Reeds toen had Boskamp een oog voor jonge talenten. In 1986 liet hij de 16-jarige Gert Verheyen bij Lierse debuteren. In 1986/87 werd Boskamp aan de deur gezet en opgevolgd door Marcel Vets.

Denderhoutem en Beveren bewerken

Eind jaren 80 ging Boskamp in Oost-Vlaanderen aan de slag. Eerst trainde hij het bescheiden Verbroedering Denderhoutem, nadien nam hij KSK Beveren onder zijn hoede. De club had het moeilijk in eerste klasse en zakte na Boskamps komst naar tweede klasse. De Rotterdammer loodste het team echter meteen terug naar het hoogste niveau. Beveren werd in 1991 kampioen in de tweede afdeling. Een jaar later nestelden de Waaslanders zich opnieuw veilig in de middenmoot.

KV Kortrijk bewerken

KV Kortrijk degradeerde in 1992 naar de tweede klasse en deed ook een beroep op Boskamp. Hij probeerde de West-Vlamingen terug naar eerste klasse te loodsen, maar kreeg plots een onverwachte aanbieding van topclub RSC Anderlecht.

RSC Anderlecht bewerken

Manager Michel Verschueren, die hij nog kende van bij RWDM, stelde hem bij voorzitter Constant Vanden Stock voor als opvolger van Luka Peruzović. De Kroaat stond afgetekend aan de leiding met Anderlecht maar werd toch ontslagen. Vanden Stock volgde Verschueren, hoewel hij Boskamp aanvankelijk niet vond passen bij de stijl van het huis. Na zijn aanstelling als nieuwe hoofdcoach werd Boskamp verplicht om vaker een maatpak en das te dragen.

De supporters steunden de komst van Boskamp niet. Peruzović kon goede resultaten voorleggen en was in hun ogen zonder duidelijke reden ontslagen. Maar Boskamp zette het werk van zijn voorganger met succes voort en veroverde in 1993 zijn eerste titel als trainer. Met spelers als Luc Nilis, Marc Degryse, Philippe Albert en Filip De Wilde beschikte hij over een sterk team. In 1994 pakte hij met RSC Anderlecht de dubbel. Het seizoen werd enkel overschaduwd door een snelle uitschakeling in de Champions League. Zo gaf Anderlecht in december 1993 in een wedstrijd tegen Werder Bremen een 0-3-voorsprong uit handen. De Duitsers wonnen uiteindelijk nog met 5-3.

In 1995 pakte Boskamp een derde landstitel op rij. Hij trad daarmee in de voetsporen van Bill Gormlie en Pierre Sinibaldi. Zij wonnen in respectievelijk de jaren 1950 en 60 ook drie titels op rij met paars-wit. Na zijn derde titel hield de Rotterdammer het voor bekeken. Hij stapte op en Anderlecht nam Herbert Neumann aan als zijn opvolger. De Duitser werd echter in Europa meteen uitgeschakeld en mocht reeds in augustus zijn koffers pakken. Raymond Goethals werd even trainer ad-interim terwijl Verschueren probeerde om Boskamp terug te halen. Boskamp zegde toe en werd in 1996 vicekampioen met RSC Anderlecht. Een jaar later werd paars-wit slechts vierde en gingen Boskamp en Anderlecht opnieuw uit elkaar.

KAA Gent, Dinamo Tbilisi en bondscoach bewerken

Boskamp verhuisde naar KAA Gent, waar hij Lei Clijsters opvolgde. In zijn eerste seizoen eindigde hij met de Buffalo's op de achtste plaats. Een seizoen later werd hij al in oktober ontslagen.

Hij zat vervolgens een tijdje zonder club. In 1999 ging hij in Georgië aan de slag. Hij trainde er Dinamo Tbilisi en was er tevens bondscoach van het nationale elftal. Hij werd met Tbilisi kampioen na een 7-1-zege tegen Goeria Lantsjchoeti.

Genk bewerken

In de loop van het seizoen 1999/00 keerde Boskamp terug naar België. Hij volgde in februari 2000 Jos Heyligen op bij Racing Genk. Onder zijn leiding won Genk de beker na een klinkende 4-1-zege tegen Standard Luik. Genk mocht opnieuw Europa in, maar daarin werd Boskamps team uitgeschakeld door Werder Bremen. Vlak voor de winterstop werd hij aan de deur gezet.

Midden-Oosten bewerken

Begin 21e eeuw koos Boskamp voor enkele financieel aanlokkelijke opdrachten in het Midden-Oosten.[bron?] Eerst trainde hij Al-Wasl Club in de Verenigde Arabische Emiraten, wat later werd hij in Koeweit coach van Kazma SC. Hij werd in die periode ook aangesteld als bondscoach van Koeweit.

Stoke City en Standard bewerken

In 2005 verhuisde Boskamp naar Engeland. Hij werd trainer bij tweedeklasser Stoke City. Hij vond er onder meer Ed de Goeij, Carl Hoefkens en Junior terug. Hij eindigde als dertiende in de Football League Championship. Na onenigheid met het bestuur stapte hij na reeds een seizoen op. Stoke City trok vervolgens opnieuw zijn voorganger Tony Pulis aan als coach.

Voor aanvang van het seizoen 2006/07 keerde Boskamp bijna weer terug naar Nederland. Vitesse was op zoek naar een opvolger voor trainer Edward Sturing. Technisch directeur Jan Streuer wilde Boskamp aanstellen als opvolger van de ontslagen Sturing. De belangenvereniging Coaches Betaald Voetbal kwam hier, bij monde van voorzitter Jan Reker, tegen in verzet, omdat Boskamp niet over de juiste papieren beschikte. De club besloot vervolgens Aad de Mos aan te stellen. Volgens Boskamp is dat een van de grootste teleurstellingen uit zijn carrière geweest.[1]

Uiteindelijk werd Boskamp verrassend[bron?] trainer bij Standard Luik. Bij de Rouches liet hij jonge talenten als Axel Witsel en Marouane Fellaini debuteren. Maar het team draaide niet en dus werd hij al in augustus ontslagen. Toenmalig technisch directeur Michel Preud'homme nam het roer over en bereikte dat seizoen nog de finale van de beker met Standard.

Dender bewerken

Aan het einde van zijn trainerscarrière keerde Boskamp terug naar twee oude liefdes. Eerst was hij actief bij FCV Dender EH, het vroegere FC Denderleeuw, nadien opnieuw bij Beveren. Bij Dender werd hij in november 2007 aangenomen. De club was voor het eerst naar de hoogste afdeling gepromoveerd. Boskamp slaagde erin om met Dender in eerste klasse te overleven, maar kreeg het dan aan de stok met zijn assistent Patrick Asselman. De club eindigde in 2008/09 in de degradatiezone en werd verwezen naar de eindronde. Daarin eindigde Dender achter KSV Roeselare. Op 19 mei 2009 werd hij ontslagen. Asselman volgde hem op.

Beveren bewerken

Beveren contracteerde hem op 29 mei 2009 voor drie seizoenen. Hij was er eerder coach van 1989 tot 1992. Met zijn aanstelling wilde Beveren zich verzekeren van een snelle terugkeer naar het hoogste niveau. De club was echter niet tevreden over zijn prestaties. Op 28 december 2009 besloot de club vanwege de voorlaatste positie in de tweede klasse Boskamp te ontslaan. Hij kampte toen ook met gezondheidsproblemen.

Na zijn trainersloopbaan werd hij actief als scout van Feyenoord. Hij stopte hiermee in januari 2014, om in november dat jaar een officieuze, vrijwillige functie te gaan vervullen binnen de jeugdopleiding. In 2011 legde hij een aanbieding om scout te worden in dienst van Manchester City naast zich neer.

Mediacarrière bewerken

Boskamp, die tijdens zijn carrière bekendstond om zijn bulderlach, versprekingen en Rotterdams accent, werd na zijn trainersloopbaan actief in de media. In België kreeg Boskamp nog wat extra bekendheid door zijn medewerking aan het tv-programma FC Nerds. Naast zijn bijdrage aan dit programma was hij ook vaak te gast in Extra Time op Canvas. In 2008 verscheen zijn biografie "Geen Gezeik" bij uitgeverij Borgerhoff & Lamberigts. Het boek stond zeven weken in de top tien van de Standaard Boekhandel en is ondertussen toe aan zijn derde herdruk. In 2009 was Boskamp te zien als Kabouter directeur in de Kabouter Plopfilm Plop en de kabouterbaby.

De grootste bekendheid vergaarde Boskamp met de populaire voetbaltalkshow Voetbal Inside, later Veronica Inside en tegenwoordig Veronica Offside. In deze programma's is hij sinds 2010 een van de vaste wisselende gasten. Zijn typische analysestijl, bestaande uit vele verzuchtingen, grappen, ergernissen en spraakmakende anekdotes, leverde hem een enorme populariteit op in Nederland. Daarnaast is Boskamp regelmatig op televisie te zien als analist bij VTM, 2BE, RTL 7 en Ziggo Sport.

In september 2016 verscheen Boskamp bij Veronica Inside met een shirt van JAKO met daarop de huidige eredivisie stand. Het zorgde voor een run op de shirtjes onder Feyenoord fans gezien het feit dat Feyenoord de eerste positie bekleedde in de stand.[2]

In september 2013 werd zijn autobiografie getiteld Jan Boskamp - Geen Gezeik nummer één op de CPNB-lijst van bestverkopende boeken, uitzonderlijk voor een non-fictie-uitgave in Nederland. In mei 2014 kwam Boskamp buldert uit. In juni 2016 kwam zijn boek Boskamp - Leven met Feyenoord uit (in samenwerking met André van Kats). Dit laatstgenoemde boek werd in 2017 uitgeroepen tot Sportboek van het Jaar. Naar aanleiding van zijn zeventigste verjaardag in 2018 verscheen bij Standaard Uitgeverij de biografie "Voetbal stelt niets voor".

Privéleven bewerken

Boskamp heeft een grote fascinatie voor de Tweede Wereldoorlog. Hij bezit een privécollectie oorlogskranten, documentaires en encyclopedieën. Daarnaast bezoekt hij regelmatig diverse WOII oorlogsplekken over de hele wereld.[3]

Voor de actie van SOS Kinderdorpen veilde Boskamp zijn Gouden Schoen voor het goede doel. Op het gala van de Gouden Schoen kreeg hij deze echter terug van de redactie van Het Laatste Nieuws.

Erelijst bewerken

Als speler bewerken

Competitie
Aantal Jaren
  Feyenoord
Mondiaal
Wereldbeker voor clubteams 1x 1970
Internationaal
UEFA Cup 1x 1973/74
Intertoto Cup 3x 1967, 1968, 1973
Nationaal
Eredivisie 3x 1968/69, 1970/71, 1973/74
KNVB beker 1x 1968/69
  RWDM
Eerste klasse 1x 1974/75
Trofee Jules Pappaert 1x 1975
Competitie Winnaar Tweede Derde
Aantal Jaren Aantal Jaren Aantal Jaren
  Nederland
Wereldkampioenschap voetbal 1x   1978

Individueel als speler bewerken

Prijs Aantal Jaren
  Man van het Seizoen 2x 1974/75, 1977/78
  Belgische Gouden Schoen 1x 1975

Als trainer bewerken

Competitie
Aantal Jaren
  KSC Beveren
Tweede klasse 1x 1990/91
  RSC Anderlecht
Eerste klasse 3x 1992/93, 1993/94, 1994/95
Beker van België 1x 1993/94
Belgische Supercup 1x 1993
  FC Dinamo Tbilisi
Oemaghlesi Liga 1x 1998/99
  KRC Genk
Beker van België 1x 1999/00

Mediacarrière bewerken

  • 2017: Sportboek van het Jaar (Boskamp - Leven met Feyenoord, André van Kats)

Zie ook bewerken

Commons heeft mediabestanden in de categorie Johan Boskamp (voetballer).
Voorganger:
Paul Van Himst
Gouden Schoen
1975
Opvolger:
Rob Rensenbrink
Voorganger:
François Janssens
Man van het Seizoen
1975
Opvolger:
Paul Courant
Voorganger:
René Verheyen
Man van het Seizoen
1978
Opvolger:
Jean Janssens
Voorganger:
Dominique D'Onofrio
Trainer van Standard
2006
Opvolger:
Michel Preud'homme