Ismail Haniya

Ismail Haniya in 2020
	5e premier van de Palestijnse Autoriteit
Politieke partij	Hamas
Ambtstermijn	29 maart 2006 - (15 juni 2007)
Voorganger	Ahmed Qurei
Opvolger	Salam Fayyad; (betwist)
Portaal	Politiek

Ismail Haniya (Arabisch: إسماعيل هنية, Ismāʿīl Haniyya of إسماعيل عبد السلام أحمد هنية, Ismāʿīl ʿAbd al-Salām Aḥmad Haniyya; vluchtelingenkamp Shati, Gazastrook, 29 januari 1963), soms geschreven als Ismail Haniyeh, is sinds 7 mei 2017 leider van Hamas. Eerder was hij in 2006-2007 de vijfde minister-president van de Palestijnse Autoriteit, en aansluitend tot 2014 de regeringsleider van de autonome Gazastrook.

Jeugd bewerken

Politiek in de Palestijnse Autoriteit

Politiek van de Palestijnse Autoriteit President (lijst) Mahmoud Abbas • Premier (lijst) Mohammad Shtayyeh Wetgevende Raad • Voorzitter (lijst) Abdel Aziz Duwaik Kabinet Kabinet-Shtayyeh Politieke partijen Verkiezingen Parlement 2006 − volgende President 2005 − volgende Palestijnse Staat

Portaal Politiek

Haniya werd in januari 1963 geboren in het vluchtelingenkamp Shati, in de Gazastrook. Zijn ouders waren gevlucht uit het gebied waar nu de Israëlische stad Ashkelon ligt, tijdens de Arabisch-Israëlische Oorlog van 1948.

In 1987 slaagde hij aan de Islamitische Universiteit van Gaza met de studie Arabische literatuur. Tijdens zijn studie raakte hij betrokken bij Hamas, dat net opgericht was. Toen hij afstudeerde, begon net de eerste intifada. Haniya zat drie keer in de Israëlische gevangenis wegens zijn deelname aan de opstand. In 1992 werd hij weer vrijgelaten, en samen met zo'n 400 andere Hamas-leden naar het niemandsland van Marj al-Zahour in Libanon verbannen. Omdat Libanon weigerde hen op te vangen, waren ze gedwongen te bivakkeren in erbarmelijke omstandigheden. Tijdens dit bivak kreeg hij wereldwijde bekendheid.

Hamas en moordaanslag bewerken

Haniya leidde enige jaren het kantoor van Hamas. Na de dood van Ahmad Yassin en diens opvolger Abdel Aziz al-Rantissi werd Haniya een van de nieuwe leiders. In september 2003 raakte Haniya gewond bij een Israëlische aanval op de Hamas-top. Zijn been raakte bekneld onder een muur. Dat maakte direct een einde aan zijn carrière als voetballer bij FC al-Shati. Tijdens een Israëlisch nachtelijk bombardement van 28 op 29 juli 2014 in de Gazastrook trof een Israëlische raket zijn huis.

Verkiezingen en eerste regering bewerken

Eind 2005 werd Haniya benoemd tot hoofdkandidaat van Hamas voor de Palestijnse verkiezingen van 25 januari 2006. Hamas won de verkiezingen met grote meerderheid. Op 16 februari 2006 werd hij genomineerd als kandidaat-premier, en op 21 februari werd Haniya door president Mahmoud Abbas gevraagd een regering te vormen, waarvan hij premier zou worden. Op 29 maart 2006 werd zijn eerste kabinet door Abbas beëdigd. Kort daarna werden alle internationale contacten met de regering verbroken, door de andere landen. Nederland verbrak op 30 maart 2006 het contact met de regering.

Na de verkiezingen is het huis van Haniya in al-Shati veranderd in een tijdelijk hoofdkwartier voor de nieuwe regering in wording. Met Haniya als premier werd het centrum van de Palestijnse macht verplaatst van de Westelijke Jordaanoever naar de Gazastrook.

Operatie Zomerregens bewerken

Nadat de militaire tak van Hamas de Israëlische sergeant Gilad Shalit had ontvoerd, dreigde de Israëlische regering op 30 juni 2006 Haniya en andere bekende Hamas-politici te vermoorden als Hamas Gilad Shalit niet zou vrijlaten. Verschillende politici, onder wie Haniya, doken daarna onder.

Palestijnse crisis bewerken

Op 15 december 2006 ontkwam minister-president Ismail Haniya aan een moordaanslag in Gaza-Stad, waarbij zijn zoon werd verwond en enkele lijfwachten omkwamen. Haniya kwam net terug van een reis door het Midden-Oosten, om geld te krijgen voor zijn regering, die sinds zijn aantreden werd geboycot, en geen geld meer kreeg. Hamas beschuldigde Fatah ervan dat het de minister probeerde te doden. Dit zorgde voor een grote crisis tussen de beide partijen, en de strijd werd verhevigd toen president Mahmoud Abbas vervroegde verkiezingen aankondigde op 16 december 2006.

Er ontstonden toen verschillende gevechten in de Palestijnse Gebieden, waarbij bijna 100 mensen werden gedood, en meer dan 300 mensen gewond raakten. In februari 2007 werd er een top georganiseerd in Mekka. Er werd een akkoord gesloten, genaamd het Mekka-akkoord, en er werd afgesproken dat er een regering van nationale eenheid zou worden gevormd.^[1]

Tweede regering bewerken

Op 17 maart 2007 werd het tweede kabinet-Haniya goedgekeurd door het Palestijnse parlement.^[2] Er bleven echter hevige spanningen bestaan tussen Fatah en Hamas, ontaardend in dodelijke gevechten.^[3] In juni dat jaar veroverden Hamasmilities de Gazastrook, waarop president Abbas de regering naar huis stuurde. Er werd een noodkabinet gevormd. Op 18 maart 2007 werd hij opgevolgd door Salam Fayyad.

Geen erkenning van Israël bewerken

In oktober 2006 maakte Haniya een aantal malen duidelijk dat hij de staat Israël weigerde te erkennen. Zijn politieke adviseur was ervan overtuigd dat er een overeenstemming met president Abbas kon worden gemaakt, om nieuwe verkiezingen te voorkomen.

Persoonlijk bewerken

Bij een Israëlische luchtaanval op 10 april 2024, tijdens de oorlog tussen Hamas en Israël, werden drie zonen en drie kleinkinderen van Ismail Haniyeh gedood. Een anonieme Israëlische diplomaat beweerde dat alle drie de zonen lid waren van de militaire vleugel Izzadin al-Qassam Brigades.^[4] Haniyeh ontkende dat zijn zonen die deze week werden gedood bij een Israëlische aanval strijders voor de groep waren.