Zijdestaart

soort uit het geslacht Hypocolius
(Doorverwezen vanaf Hypocolius ampelinus)

De zijdestaart (Hypocolius ampelinus) is een soort oscine zangvogel uit de monotypische familie Hypocoliidae. Het is een slanke vogel met een lange staart. De zijdestaart komt voor in het droge halfwoestijnen in Noord-Afrika, Arabisch Schiereiland, Afghanistan, Pakistan en het westen van India. Ze vliegen in zwermen en leven van vruchten. Ze trekken in de winter naar het zuiden.

Zijdestaart
IUCN-status: Niet bedreigd[1] (2018)
Vrouwtje zijdestaart (Hypocolius ampelinus) in "tandenborstelboom" (Salvadora persica)
Taxonomische indeling
Rijk:Animalia (Dieren)
Stam:Chordata (Chordadieren)
Klasse:Aves (Vogels)
Orde:Passeriformes (Zangvogels)
Onderorde:Oscines
Familie:Hypocoliidae
Geslacht:Hypocolius
Soort
Hypocolius ampelinus
Bonaparte, 1850
Afbeeldingen op Wikimedia Commons Wikimedia Commons
Zijdestaart op Wikispecies Wikispecies
Portaal  Portaalicoon   Biologie
Vogels

Kenmerken bewerken

De zijdestaart is een slanke vogel met een lange staart, kleine kuif en dikke, korte snavel met een haak aan de punt. Hij lijkt qua voorkomen en door het zachte, satijnachtige verenkleed op een pestvogel. De zijdestaart is wat soberder gekleurd, bijna geheel grijs of bruingrijs. Het mannetje heeft een zwart, driehoekig masker rond de ogen. De handpennen (van de vleugel) zijn zwart met witte punten en de staart heeft een zwarte eindband. Volwassenen zijdestaarten zijn ongeveer 19-21 cm lang.

 
Het mannetje heeft een opvallend donker "masker"
Video zijdestaart in Riad, (Saoedi Arabië)

De veren van de kop gaan recht overeind staan als de vogel opgewonden is. Ze hebben een rechte (niet-golvende) vlucht. Springend van tak naar twijg in de struiken lijken ze op een babbelaar of een kruiplijster. De poten zijn vrij kort.

Leefwijze bewerken

De zijdestaart foerageert in open bosland, palmplantages en boomgaarden waarin hij systematisch het gebladerte afzoekt op bessen en vruchten zoals moerbeien, vijgen en dadels, maar ook insecten. In gevangenschap schakelen ze gemakkelijk over op brood.[2]

Verspreiding en leefgebied bewerken

De zijdestaart komt voor in het Midden-Oosten; hij is inheems in Irak, Iran, Saoedi Arabië, Afghanistan, Pakistan en Turkmenistan. Hij overwintert meestal in de buurt van de Rode Zee en de Perzische Golf aan de kust van het Arabisch schiereiland waaronder ook Bahrein. Het is een dwaalgast in Turkije, Israël, Oman en Egypte.[1]

Het leefgebied zijn droge bossen en struiken in halfwoestijnen, vooral rivierdalen in de buurt van woestijnen maar ook bevloeide en in cultuur gebrachte gebieden met plantages en tuinen.

Taxonomie bewerken

De zijdestaart is in een aparte familie geplaatst omdat onduidelijk is waarmee deze vogel het meest verwant is. Eerst vermoedde men verwantschap met de buulbuuls of de klauwieren. Volgens moleculair genetisch onderzoek sinds 1990 klopt dit niet. Studies sinds 2000 wijzen er op dat ze het meest verwant zijn aan de pestvogels.[3][4]