Bediende

werknemer binnen een huishouding
(Doorverwezen vanaf Huisknecht)
Voor bediende als een werknemersstatuut in België, zie Arbeidsovereenkomst (België).

Een bediende is iemand die werkt binnen het huishouden van zijn werkgever, en in sommige gevallen ook bij dit huishouden inwoont. Het werk van deze bedienden bestaat uit het uitvoeren van huishoudelijke taken binnen dit huishouden. Deze bedienden worden soms ook wel dienstbode, huisknecht of (in geval van een vrouw), dienstmeid of huishoudster genoemd. Bediende kan echter ook worden gebruikt voor het aanduiden van een werknemer in zijn algemeenheid.

Europees echtpaar in Nederlands-Indië aan het ontbijt in de eetkamer van hun woonhuis, met een bediende in de deuropening

Huishoudelijke bediende bewerken

 
Een dienstmeid (Liotard: Das Schokoladenmädchen, 1744)
 
Banksy: Sweep at Hoxton, 2008

Achtergrond bewerken

Een bediende onderscheidt zich van bijvoorbeeld een horigheid of een slaaf in het feit dat hij of zij voor deze diensten betaald krijgt, en vaak ook andere rechten heeft die al dan niet contractueel zijn vastgelegd. Tevens staat het hen vrij om hun werk op elk moment op te zeggen.

Vooral in grote huizen komen vaak veel bedienden voor, meestal elk met een andere taak of rang. De meeste bedienden werken echter in huizen van een middenklasse, waar zij de enige bediende zijn.

Taken bewerken

Een bediende verricht taken die binnen het huishouden gedaan dienen te worden, zoals schoonmaken, afwassen, strijken, boodschappen doen en koken. Tevens kunnen ze de taak hebben op de kinderen van hun werkgever te passen of voor de huisdieren binnen het huis te zorgen. Indien zich binnen het huishouden oudere of gehandicapte mensen bevinden, is het vaak ook de taak van de bediende om voor hen te zorgen.

Geschiedenis bewerken

Het verschijnsel dat men anderen inhuurt voor hulp in het huishouden bestaat al geruime tijd, maar de positie van de bediende binnen het huishouden is in de loop der jaren sterk veranderd. Tot aan de verandering van arbeidswetten gedurende de 20e eeuw hadden veel bedienden geen bescherming door de wet. Het enige voordeel wat het werk hen opleverde was de zekerheid van een maaltijd en een bed, en soms kleding. Het werk kon echter gevaarlijk zijn daar de wet niet voorschreef waar de grenzen van de werkzaamheden lagen.

Vandaag de dag zijn veel bedienden afkomstig uit hetzelfde land waar ze werken. Veel bedienden wonen bij hun werkgever in, en ontvangen onder andere voedsel en onderdak als deel van hun salaris. In veel landen is het inmiddels verplicht een contract op te stellen bij het inhuren van een bediende. Dit gebeurt echter niet altijd.[bron?]

Uniform bewerken

Bedienden moeten soms van hun baas een uniform of ander soort van werkkleding dragen.

Zie ook bewerken

Externe link bewerken

Commons heeft mediabestanden in de categorie Maids.