Het Hogeland

**Het Hogeland**
t Hoogelaand
Gemeente in Nederland
	(Details) (Details)
Situering
Provincie	Groningen
COROP-gebied	Overig-Groningen
Coördinaten	53° 24′ NB, 6° 40′ OL
Algemeen
Oppervlakte	907,58 km²
- land	482,75 km²
- water	424,83 km²
Inwoners ; (1 januari 2024)	48.228? ; (100 inw./km²)
Bestuurscentrum	Uithuizen, Winsum
Naam inwoners	Hogelaandsters
Belangrijke verkeersaders	N361, N363, N46; spoorlijnen Sauwerd - Roodeschool & Groningen - Delfzijl
Politiek
Burgemeester (lijst)	Henk Jan Bolding (CDA)
Economie
Gem. WOZ-waarde (2014)	€ 165.000
Overig
Netnummer(s)	050, 0595, 0596
CBS-code	1966
CBS-wijkindeling	zie wijken en buurten
Website	https://hethogeland.nl/
	; Bevolkingspiramide (2023)
Topografische kaart
	Topografische kaart van de gemeente Het Hogeland
Portaal	Nederland

Zie voor de gelijknamige landstreek, die een groter gebied omvat: Hogeland.

Het Hogeland is een gemeente met 48.228 inwoners (1 januari 2024, bron: CBS) in het noorden van de Nederlandse provincie Groningen. Er zijn gemeentelijke vestigingen in Winsum en Uithuizen. In laatstgenoemde plaats vergadert de gemeenteraad, het gemeentebestuur zetelt in het bestuurscentrum in Winsum, een voormalig notariskantoor en gemeentehuis.

Ontstaansgeschiedenis bewerken

De gemeente ontstond op 1 januari 2019 door een fusie van de gemeenten Bedum, Eemsmond, De Marne en Winsum.

De gemeentebesturen van de vier gemeenten hebben alle tegelijkertijd, op 13 oktober 2016, het fusieplan aan de gemeenteraden voorgelegd. Resultaat was dat alle gemeenteraden instemden met de fusie.^[1]

De streek Middag oftewel de voormalige gemeente Ezinge, sinds 1990 behorend tot de gemeente Winsum, is niet opgegaan in de gemeente Het Hogeland, maar in de gemeente Westerkwartier.

In aanloop naar de vorming van de fusiegemeente Eemsdelta (Delfzijl, Appingedam en Loppersum) in 2021 werd in Middelstum, dat tot de gemeente Loppersum behoorde, gepleit om over te gaan naar Het Hogeland. Dit gebeurde echter niet. Het deel van Loppersum ten westen van de Eemshavenweg (voormalige gemeente Middelstum) had op 1 januari 2018 in totaal 2.580 inwoners.

Naam bewerken

De naam is ontleend aan het historische district Hogeland of Hoogeland. De inwoners kregen in 2017 de gelegenheid te stemmen voor de definitieve naam door middel van een enqûete. 75% koos voor Het Hogeland. Hiermee vielen de alternatieven Het Marenland en Hunsingo af.

De historische landstreek Hogeland omvat ook een deel van de gemeente Eemsdelta (de voormalige gemeente Loppersum en een deel van de gemeenten Appingedam en Delfzijl). De voormalige gemeente Bedum ten zuiden van Winsumerdiep en Boterdiep wordt vanouds niet tot het Hogeland gerekend. Onderdendam ligt op de grens van beide gebieden.

Plaatsen bewerken

Grootste kernen bewerken

Woonplaats (BAG)	Inwoners 2023^[2]
Bedum	0 onbekend
Winsum	7.525
Uithuizen	5.520
Uithuizermeeden	3.570
Warffum	2.190
Leens	1.665
Baflo	0 onbekend

Kernen bewerken

Adorp, Baflo, Bedum, Broek, Den Andel, Doodstil, Eenrum, Eppenhuizen, Groot Wetsinge, Hornhuizen, Houwerzijl, Kantens, Klein Wetsinge, Kleine Huisjes, Kloosterburen, Kruisweg, 't Lage van de Weg, Lauwersoog, Leens, Mensingeweer, Molenrij, Niekerk, Noordwolde, Oldenzijl, Onderdendam, Oosteinde, Oosternieland, Oudeschip, Pieterburen, Rasquert, Roodeschool, Rottum, Saaxumhuizen, Sauwerd, Schouwerzijl, Stitswerd, Tinallinge, Uithuizen, Uithuizermeeden, Ulrum, Usquert, Vierhuizen, Warffum, Warfhuizen, Wehe-den Hoorn, Westernieland, Winsum, Zandeweer, Zoutkamp, Zuidwolde en Zuurdijk.

Buurtschappen bewerken

Abbeweer, Alinghuizen, Arwerd, Bellingeweer, Breede, De Dingen, Douwen, Ellerhuizen, Ernstheem, Ewer, Groot Maarslag, Grijssloot, Hammeland, Harssens, Hefswal, Hekkum, Hiddingezijl, De Houw, Klein Garnwerd, Kaakhorn, Katershorn, Koningslaagte, Koningsoord, Klei, Krassum, Lutjewolde, Lutje Marne, Maarhuizen, Menkeweer, Nijenklooster, Noordpolderzijl, Obergum, Oldenzijl, Oldorp, Onderwierum, Oosterhörn, Oudedijk, Paapstil, Plattenburg, De Raken, Ranum, Het Reidland, Rodewolt, Roodehaan, Schapehals, Schaphalsterzijl, Schilligeham, Schouwen, Sint Annerhuisjes, Startenhuizen, 't Stort, Takkebos, Ter Laan, Tijum, Tinallinge, Valcum, Valom, De Vennen, Wadwerd, Westerdijkshorn, Westerklooster, Wierhuizen, Wierum, Wierumerschouw (gedeeltelijk), 't Wildeveld, Willemsstreek, Zevenhuizen.

Eilanden bewerken

De Waddeneilanden Rottumeroog en Rottumerplaat behoren tot de gemeente Het Hogeland.

Zeehavens bewerken

Tot de gemeente Het Hogeland behoren de Eemshaven, Lauwersoog en de hoogtijhaven bij Noordpolderzijl.

Gemeentebestuur bewerken

Gemeenteraad bewerken

Partij	2018	2022^[3]
GemeenteBelangen Het Hogeland	8	8
PvdA	4	4
CDA	6	4
ChristenUnie	4	4
GroenLinks	3	3
Hogeland Lokaal Centraal	-	3
Lokaal Sociaal	-	2
VVD	2	1
SP	2	-
Totaal	29	29

De zetels van de bestuursmeerderheid worden dik aangegeven.

College van B&W bewerken

De coalitie voor de periode 2022-2026 bestaat uit GemeenteBelangen, PvdA, GroenLinks en VVD. Zie hieronder het college van burgemeester en wethouders voor de periode 2022-2026.^[4]^[5]

Naam	Functie	Partij	Portefeuille
Henk Jan Bolding	Burgemeester	CDA	Openbare orde en veiligheid Handhaving Bestuurlijke organisatie Personeel en organisatie Informatie-en communicatietechnologie (ICT) Communicatie Facilitaire zaken Aardbevingen en veiligheid NPG, lokaal programmaplan Gasdossier (samen met wethouder De Visser) Coördinatie asielzaken
Eltjo Dijkhuis	Wethouder	GemeenteBelangen	Financiën Ruimtelijke ordening en omgevingswet Duurzame economie en ondernemerschap Kunst, cultuur en erfgoed Grondzaken Opgave: Gebied Hogeland-Oost Project: Centrumplannen
Karen Hansems	Wethouder	GemeenteBelangen	Jeugd en jongeren Onderwijs Sport en bewegen Volksgezondheid Maatschappelijke ondersteuning Project: De Tirrel Winsum
Mariette de Visser	Wethouder	PvdA	Inkomen, schuldhulp en armoede Arbeidsmarkt en een leven lang leren Wonen en leefbaarheid Versterking en dorpsvernieuwing Gasdossier (samen met burgemeester Bolding) Opgave: Transformatie sociaal domein
Arjen Nolles	Wethouder	GroenLinks	Ontwikkeling landbouw, visserij en natuur Milieu en kringloopeconomie Grondstoffenbeleid (afval) Vergunningverlening en toezicht Recreatie en toerisme Coördinerend wethouder energietransitie Opgave: Gebied Reitdiep-zone en Lauwersmeer Project: Werelderfgoedcentrum Waddenzee (WEC)
Stefan van Keijzerswaard	Wethouder	VVD	Mobiliteit Publiek Vervoer Integraal beheer openbare ruimte (IBOR) waaronder: Groenonderhoud Wegbeheer Openbare verlichting Water en riolering Gebouwen (ook sportgebouwen) Opgave: Gebied Waddenkust Project: Bereikbaarheid Winsum (Romp akkoord) Project: Sportaccommodatie Bedum
Paul van Vilsteren	Gemeentesecretaris

Monumenten bewerken

In de gemeente zijn er een aantal rijksmonumenten, gemeentelijke monumenten en oorlogsmonumenten, zie:

Bevolking in de loop der jaren bewerken

De gemeente Het Hogeland bestaat uit de gebieden van de voormalige gemeenten: Ulrum, Leens, Kloosterburen, Eenrum, Baflo, Warffum, Usquert, Hefshuizen (Uithuizen en Uithuizermeeden), Kantens, Winsum, Bedum en Adorp. In 1990 gaan deze gemeenten samen tot vier gemeenten: De Marne, Eemsmond, Winsum terwijl Bedum zelfstandig blijft. Per 1 januari 2019 is het huidige grondgebied gevormd. Alle bevolkingsaantallen zijn hier op gebaseerd en dus exclusief de voormalige gemeente Ezinge die niet behoort tot de huidige gemeente Het Hogeland maar wel behoorde tot de gemeente Winsum tussen 1990 en 2019.