Hervormde kerk (Tuil)

rijksmonumentcomplex (rijksmonumentnummer 522050)

De Hervormde kerk is een kerkgebouw in het Nederlandse dorp Tuil, provincie Gelderland. De kerk wordt gebruikt door de Hervormde Gemeente Tuil en is samen met de pastorie, consistorie, hekwerk en koetshuis geclassificeerd als rijksmonument.

Hervormde kerk
Hervormde kerk
Plaats Tuil (dorp)
Coördinaten 51° 49′ NB, 5° 14′ OL
Gebouwd in 14e eeuw
Uitbreiding(en) 1810
Monumentale status rijksmonument
Monumentnummer  522050
Architectuur
Bouwmateriaal baksteen
Stijlperiode gotiek
Toren 14e eeuw
Koor 1810
Schip 1810
Afbeeldingen
Voorzijde van de kerk, met links de pastorie
Portaal  Portaalicoon   Christendom

Geschiedenis bewerken

De kerk van Tuil werd in 1031 door bisschop Meinwerk geschonken aan het klooster Abdinghof. Op dat moment fungeerde de kerk reeds als moederkerk voor de kapellen in onder andere Hellouw en Haaften.

Het huidige kerkgebouw is vermoedelijk in de 14e eeuw opgetrokken. In 1810 werd de kerk grotendeels herbouwd.

In 1850 kreeg de kerk aan de oostzijde een uitbreiding met een consistorie. In 1863 werd een pastorie met koetshuis gebouwd.

Beschrijving bewerken

De kerk is een zaalkerk met een driezijdige koorsluiting. Het eenbeukige schip met tongewelf dateert uit 1810, maar een deel van de westgevel en de noordgevel zijn nog afkomstig van de oorspronkelijke 14e-eeuwse kerk.

In de kerk bevindt zich het houten grafmonument in Lodewijk XV-stijl voor de familie Boellaard-van Tuyll. Ook is er een eiken preekstoel uit 1750. Een oude altaarsteen is sinds 1646 in gebruik als grafzerk.

Het orgel is in 2001 aangekocht, maar dateert uit 1891 en is gebouwd door de fa. L. van Dam & Zonen.

De ongelede toren is tot aan de nok van het schip 14e-eeuws. Toen in 1810 het schip werd gebouwd, moest de toren worden verhoogd. De toren wordt met een ingesnoerde naaldspits afgedekt.

De consistorie uit 1850 bestaat uit één bouwlaag, afgesloten door een zadeldak en tuitgevels.

De pastorie betreft een ontwerp van A. van der Steur. Het betreft een eclectische stijl met neo-classicistische invloeden. Zowel de pastorie als het koetshuis en hekwerk werden in 1863 opgetrokken. De twee bouwlagen en zolder van de pastorie worden afgesloten door een afgeplat schilddak. Het koetshuis heeft één bouwlaag en een schilddak en staat met de pastorie in verbinding via een tussenlid.

Zie de categorie Hervormde kerk (Tuil) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.