Henk Pröpper (militair)

Henry Herman Laurens Pröpper
Geboren	18 juni 1906; Zutphen
Overleden	5 april 1995 (88 jaar); Winssen
Land/zijde	Nederland
Onderdeel	Koninklijke Marine
Dienstjaren	1926-1962
Rang	Luitenant-admiraal
Bevel	• Hr.Ms. Soemba; • Commandant der Zeemacht ; • Chef Defensiestaf
Onderscheidingen	zie onderscheidingen
Portaal	Marine

Henry Herman Laurens (Henk^[1]) Pröpper (Zutphen, 18 juni 1906 – Winssen, 5 april 1995^[2]) was een Nederlandse luitenant-admiraal, commandant der Zeemacht en Chef Defensiestaf.
Pröpper was de eerste van tot nu tot slechts vier naoorlogse luitenant-admiraal’s van de Koninklijke Marine.^{[noot 1]}

Jeugd en vroege carrière bewerken

Pröpper werd geboren en groeide op in Zutphen, waar hij ook de middelbare school bezocht. Op 17-jarige leeftijd begon hij zijn opleiding aan het Koninklijk Instituut voor de Marine (KIM). Na de opleiding vertrok in 1926 hij naar Nederlands-Indië, waar hij tot 1932 diende in verschillende functies merendeels aan boord van verschillende schepen. In 1932 keerde hij terug naar Nederland en volgde er verschillende cursussen, waarna hij van 1935 tot 1938 opnieuw in Nederlands-Indië diende in verschillende artilleristische functies. Terug in Nederland hield hij als Luitenant-ter-zee der 1e klasse toezicht op het afbouwen van de lichte kruiser Hr.Ms. Tromp.

Tweede Wereldoorlog bewerken

Hr.Ms. Soemba

In mei 1940 week hij in gevolge van het evacuatie-bevel met een torpedovolgboot uit naar Engeland. Op 17-8-1940 werd hij als officier van artillerie aan boord van de Hr.Ms. Jacob van Heemskerck geplaatst, waarvan hij later Eerste Officier (EO) werd. Aan boord van de kruiser Hr.Ms. Jacob van Heemskerck begeleidde Pröpper begin juni 1940 de overtocht van prinses Juliana en haar twee dochtertjes, Beatrix en Irene, naar Canada op de lichte kruiser Hr.Ms. Sumatra. Op 11 juni kwamen de beide Nederlandse kruisers aan in Halifax (Nova Scotia) en de volgende dag vertrok het koninklijke gezelschap naar Ottawa. Hr. Ms. Jacob van Heemskerck keerde terug naar Falmouth waar zij werd afgebouwd en bewapend. Bijna 2 jaar nam hij op de Van Heemskerk deel aan het escorteren van geallieerde konvooidiensten. In februari 1942 vertrok de Van Heemskerck naar Nederlands Indië, waar ze werd ingedeeld bij de Eastern Fleet.

In aug 42 ging LTZ Pröpper over op de HRMS Sumatra, welke bescherming verleende aan konvooien van India naar Engeland. Met de lichte kruiser Hr.Ms. Sumatra vervulde Pröpper in de Tweede Wereldoorlog konvooidiensten.

Op 28 okt 43 kreeg hij in Alexandrië het bevel over de HRMS Soemba, waarmee hij konvooidiensten verrichte op de Middellandse zee. Begin 44 voerde hij met de Soemba beschietingen uit aan het Anzio front en het Formia front in Italië, waarna de konvooidiensten hervat werden. Op 22 mrt 44 onderscheidde koningin Wilhelmina in Portsmouth Pröpper met het Bronzen Kruis.

Als commandant van de kanonneerboot Hr.Ms. Soemba nam Pröpper deel aan Operatie Overlord. Eerst vanaf 3 juni als escorte van de invasie vloot, en daarna vanaf 5 juni als deel van de Bombardment Group o.l.v. Rear Admiral USN Morton L. Deyo, welke deel uitmaakte van TF125 (Assault Force “U” for Utah Beach) onder leiding van Rear Admiral USN Don P. Moon^[3] van de US Navy Western Task Force. Op 5 juni ondernam het schip met de invasievloot de oversteek naar Normandië. De volgende morgen nam ze in de vroege uren haar bombardeerpositie in. Vanaf 6:15 uur opende zij het vuur op de Duitse posities. In anderhalf uur tijd verschoot de Soemba 155 granaten.^[4]

Op 26 augustus 1944 werd Pröpper geplaatst bij het hoofdkwartier van de Commandant Zeemacht Nederland in Londen.

Terug in Nederland was hij van 1945 tot 1950 Hoofd van het Bureau Bewapening van het ministerie van Marine in Den Haag.

Op 2 november 1954 werd Pröpper Plaatsvervangend Vlagofficier Materieel van de Koninklijke marine, en op 1 dec 1954 werd hij, als tijdelijk schout-bij-nacht, Vlagofficier Materieel. Op 1 juli 1955 werd hij effectief schout-bij-nacht.

Op 1 april 1956 werd Pröpper als tijdelijk viceadmiraal toen hij viceadmiraal A. de Booy opvolgde als Chef Marinestaf, en op 4 september 1956 werd hij tevens Bevelhebber der Zeestrijdkrachten, welke functie hij overnam van viceadmiraal F.T. Burghard. Pröpper was de eerste die die de dubbelfunctie Chef Marinestaf/Bevelhebber der Zeestrijdkrachten bekleedde. Op 1 juli 1957 werd hij effectief viceadmiraal.

Van 4 mei 1959 tot zijn pensionering op 1 november 1962 bekleedde Pröpper als luitenant-admiraal de functie van Voorzitter Comité Verenigde Chefs van Staven. Pröpper overleed op 5 april 1995 op 88-jarige leeftijd in Winssen.

Carrière bewerken

LADM H.H.L. Pröpper

Plaatsingen (selectie) bewerken

17 aug. 1940 – 31 jul. 1942, Artillerieofficier en Eerste officier aan boord van de kruiser Hr.Ms. Jacob van Heemskerck (D 20^[5])
31 jul. 1942 – 6 okt. 1943, Artillerieofficier en Eerste officier aan boord van de lichte kruiser Hr.Ms. Sumatra (40^[5]^[6])
28 okt. 1943 – 26 aug. 1944, Commandant van de kanonneerboot Hr.Ms. Soemba (T199^[5])
26 aug. 1944 – 1945, geplaatst op het hoofdkwartier van de Commandant Zeemacht Nederland.
1945 - 1950, Hoofd van het Bureau Bewapening
1951 - 1953, Belast met afbouw van lichte kruiser De Ruyter
2 nov 1953 – 1 dec. 1954, Plaatsvervangend vlagofficier materieel^[7]
1 dec. 1954 – 1956, Vlagofficier materieel^[8]^[9]
1 april 1956 – 4 mei 1959, Chef Marinestaf
4 sept 1956 – 4 mei 1959, Chef Marinestaf/Bevelhebber der Zeestrijdkrachten
4 mei 1959 - mei 1962, Voorzitter Comité Verenigde Chefs van Staven

Rangen bewerken

1923: adelborst^[10]
18 augustus 1926: Luitenant-ter-zee der 3e klasse
18 augustus 1928: Luitenant-ter-zee der 2e klasse
28 augustus 1936: Luitenant-ter-zee der 1e klasse
1 maart 1947: Kapitein-luitenant-ter-zee
1 februari 1951^[10] : Kapitein-ter-zee
1 december 1954: tijdelijk Schout-bij-nacht
1 juli 1955: Schout-bij-nacht
1 april 1956: tijdelijk Viceadmiraal^[10]
1 juli 1957: Viceadmiraal^[10]
15 december 1960 Luitenant-admiraal

Onderscheidingen bewerken

Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw
Grootofficier in de Orde van Oranje-Nassau met de zwaarden^{[noot 2]}
Bronzen Leeuw ontvangen 22 maart 1944 in Portsmouth^[2]
Oorlogsherinneringskruis met 3 gespen
Onderscheidingsteken voor Langdurige Dienst als officier met jaarteken XXXV
Huwelijksmedaille 1966 (Beatrix en Claus)
Grootkruis in de Orde van Leopold II (België)
Kommandør af 1. grad af Dannebrog (Grootkruis in de Orde van de Dannebrog) (Denemarken)
نشان درجه یک همایون (transliteratie: nshan drjh ake hmaawn) (Grootkruis in de Orde van Homayoun) (Iran)
Commander of the Legion of Merit (Commandeur in het Legioen van Verdienste) (Verenigde Staten)
Grande Oficial na Ordem do Mérito Naval (30 december 1955) (Grootofficier in de Orde van Verdienste voor de Marine) (Brazilië)^[11]^:p46
Medalha Mérito ‘Tamandaré’ (8 juli 1959) (Medaille van Verdienste ‘Tamandaré’)^[11]^:p51^[12]
Kommendör i Svärdsorden (Commandeur in de Zwaardorde) (Zweden)

Mentioned in Despatches (MID)…

Externe links bewerken

Voetnoten, bronnen en referenties bewerken

Bronvermeldingen

Alle Hens, Officieel orgaan van de Koninklijke Marine, 12e Jaargang, nr 11, juni 1959, p2-5, Vice-admiraal Pröpper verlaat de brug, bekeken 13 aug 2020
Onderscheidingen.nl, Decorati – Tweede Wereldoorlog - Pröpper, Henri Herman Laurens
(en) Unithistories.com, Persons Dutch Navy - P - Pröpper, Henri Herman Laurens

Referenties

↑ Nationaal Archief.nl, Vice-admiraal H.H.L. Propper. Gearchiveerd op 11 juni 2023.
↑ ^a ^b Databank dapperheidsonderscheidingen, Bronzen Leeuw; Pröpper, H.H.L., gezien op 11 augustus 2020. Gearchiveerd op 27 juli 2023.
↑ (en) Morison Samuel Eliot, “Invasion of France and Germany: 1944-1945”, p334, Appendix 1, TF125 Assault Force “U”, Bombardment Group, “… Dutch Gunboat Soemba, Ltc Cdr HHL Propper, RNN … "
↑ NIMH, 75 jaar Bevrijding, Longread Kraaijeveld, Thomas en Peet, Anselm van der, “ 'Verschrikkelijke Tweeling' gaat tekeer, Nederlandse kanonneerboten slaan bres in Atlantikwall”
↑ ^a ^b ^c Netherlands navy.nl, Pennants/scheepsnummers
↑ (en) UBoatnet, HNMS Sumatra (40), “The ship was given pennant number 40 by the British during the war. ”. Gearchiveerd op 8 juni 2023.
↑ NIMH Beeldbank, Portret van kapitein ter zee H.H.W. Pröpper, plaatsvervangend vlagofficier materieel (953)
↑ Monthly Newsletter, Bureau of Supplies and Account, Navy Department, Jan 1955, p29, Supply Digest, NSD Newport R.I., “… Commodore H.H.L. Propper, RNN, who assumed the duties of Chief of Naval Material of the Royal Netherlands Navy in December …”
↑ NIMH Beeldbank, De admiraliteitsraad bijeen op het ministerie van Marine te Den Haag in december 1955
↑ ^a ^b ^c ^d Alle Hens
↑ ^a ^b E.H. Müller, Onderscheidingen van de Republiek Brazilië en hun verlening aan Nederlanders, 1890-heden
↑ Zie W:pt:Medalha Mérito Tamandaré Medalha Mérito Tamandaré op de portugese Wikipedia

Voetnoten

↑
De rang van luitenant-admiraal wordt toegekend aan de Commandant der Strijdkrachten, voor zover afkomstig uit de marine. In het verleden werd de rang toegekend aan de Voorzitter Comité Verenigde Chefs van Staven en Chef Defensiestaf, de voorlopers van de Commandant der Strijdkrachten. De vier naoorlogse luitenant-admiraals van de Koninklijke Marine zijn:
- H.H.L. (Henk) Pröpper (1906–1995), Voorzitter Comité Verenigde Chefs van Staven van mei 1959 tot mei 1962
- H.M. (Hugo) van den Wall Bake (1913–1981), Voorzitter Comité Verenigde Chefs van Staven van januari 1969 tot december 1971
- L. (Luuk) Kroon (1942–2012), Chef Defensiestaf van 5 juni 1998 tot 5 juni 2004
- R.P. (Rob) Bauer (1962), Commandant der Strijdkrachten sinds 5 oktober 2017
NB: Jhr. E.J. (Ed) van Holthe (1896–1967), die van 1 februari 1951 tot 1 januari 1953 Voorzitter Comité Verenigde Chefs van Staven was, bekleedde deze functie in de rang van viceadmiraal
↑ Militairen ontvangen de Orde van Oranje-Nassau "met de Zwaarden", wat inhoudt dat zij in plaats van een gouden of zilveren lauwerkrans een paar gekruiste zwaarden in de armen van het kruis dragen.

Portaal Marine

[1] Nationaal Archief.nl, Vice-admiraal H.H.L. Propper. Gearchiveerd op 11 juni 2023.

[dbdobl-2] Databank dapperheidsonderscheidingen, Bronzen Leeuw; Pröpper, H.H.L., gezien op 11 augustus 2020. Gearchiveerd op 27 juli 2023.

[4] (en) Morison Samuel Eliot, “Invasion of France and Germany: 1944-1945”, p334, Appendix 1, TF125 Assault Force “U”, Bombardment Group, “… Dutch Gunboat Soemba, Ltc Cdr HHL Propper, RNN … "

[5] NIMH, 75 jaar Bevrijding, Longread Kraaijeveld, Thomas en Peet, Anselm van der, “ 'Verschrikkelijke Tweeling' gaat tekeer, Nederlandse kanonneerboten slaan bres in Atlantikwall”

[nlnav-6] Netherlands navy.nl, Pennants/scheepsnummers

[7] (en) UBoatnet, HNMS Sumatra (40), “The ship was given pennant number 40 by the British during the war. ”. Gearchiveerd op 8 juni 2023.

[8] NIMH Beeldbank, Portret van kapitein ter zee H.H.W. Pröpper, plaatsvervangend vlagofficier materieel (953)

[9] Monthly Newsletter, Bureau of Supplies and Account, Navy Department, Jan 1955, p29, Supply Digest, NSD Newport R.I., “… Commodore H.H.L. Propper, RNN, who assumed the duties of Chief of Naval Material of the Royal Netherlands Navy in December …”

[10] NIMH Beeldbank, De admiraliteitsraad bijeen op het ministerie van Marine te Den Haag in december 1955

[allehens-11] Alle Hens

[muller-13] E.H. Müller, Onderscheidingen van de Republiek Brazilië en hun verlening aan Nederlanders, 1890-heden

[14] Zie W:pt:Medalha Mérito Tamandaré Medalha Mérito Tamandaré op de portugese Wikipedia

[3] De rang van luitenant-admiraal wordt toegekend aan de Commandant der Strijdkrachten, voor zover afkomstig uit de marine. In het verleden werd de rang toegekend aan de Voorzitter Comité Verenigde Chefs van Staven en Chef Defensiestaf, de voorlopers van de Commandant der Strijdkrachten. De vier naoorlogse luitenant-admiraals van de Koninklijke Marine zijn:
H.H.L. (Henk) Pröpper (1906–1995), Voorzitter Comité Verenigde Chefs van Staven van mei 1959 tot mei 1962

H.M. (Hugo) van den Wall Bake (1913–1981), Voorzitter Comité Verenigde Chefs van Staven van januari 1969 tot december 1971

L. (Luuk) Kroon (1942–2012), Chef Defensiestaf van 5 juni 1998 tot 5 juni 2004

R.P. (Rob) Bauer (1962), Commandant der Strijdkrachten sinds 5 oktober 2017
NB: Jhr. E.J. (Ed) van Holthe (1896–1967), die van 1 februari 1951 tot 1 januari 1953 Voorzitter Comité Verenigde Chefs van Staven was, bekleedde deze functie in de rang van viceadmiraal

[14] H.H.L. (Henk) Pröpper (1906–1995), Voorzitter Comité Verenigde Chefs van Staven van mei 1959 tot mei 1962

[15] H.M. (Hugo) van den Wall Bake (1913–1981), Voorzitter Comité Verenigde Chefs van Staven van januari 1969 tot december 1971

[16] L. (Luuk) Kroon (1942–2012), Chef Defensiestaf van 5 juni 1998 tot 5 juni 2004

[17] R.P. (Rob) Bauer (1962), Commandant der Strijdkrachten sinds 5 oktober 2017

[zwaarden-12] Militairen ontvangen de Orde van Oranje-Nassau "met de Zwaarden", wat inhoudt dat zij in plaats van een gouden of zilveren lauwerkrans een paar gekruiste zwaarden in de armen van het kruis dragen.

[1]

[2]

[noot 1]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[noot 2]

[11]

[12]