Grote steekmossel

De grote steekmossel (Pinna nobilis, synoniem: Pinna squamosa) is een in zee levende tweekleppige uit de familie Pinnidae. De breekbare schelp heeft een langgerekte driehoekige vorm. Deze soort komt vooral voor in de Middellandse Zee op dieptes tot 20 meter langs de kust.

Grote steekmossel
Grote steekmossel uit de Middellandse Zee in veld van Posidonia oceanica
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Mollusca (Weekdieren) Klasse: Bivalvia (Tweekleppigen) Orde: Ostreida Familie: Pinnidae (Steekmosselen) Geslacht: Pinna
Soort
Pinna nobilis (Linnaeus, 1758)
Synoniemen
Lijst Pinna aculeatosquamosa Martens, 1866 Pinna cornuformis Nardo, 1847 Pinna ensiformis Monterosato, 1884 Pinna gigas Röding, 1798 Pinna incurvata Born, 1778 Pinna nigella Gregorio, 1885 Pinna obeliscus Martens, 1866 Pinna squamosa Gmelin, 1791 Pinna nobilis var. aequilatera Weinkauff, 1867 Pinna nobilis var. inaequilatera Weinkauff, 1867 Pinna (Pinna) nobilis Linnaeus, 1758 Pinna squammosa Requien, 1848 Pinna nobilis var. nana Pallary, 1919 Pinna nobilis var. pisciformis de Gregorio, 1885 Pinna nobilis var. gangisa de Gregorio, 1885 Pinna nobilis var. intermilla de Gregorio, 1885 Pinna nobilis var. magus de Gregorio, 1885 Pinna nobilis var. latella de Gregorio, 1885 Pinna nobilis var. rarisquama Bucquoy, Dautzenberg & Dollfus, 1890 Pinna nobilis var. polii Bucquoy, Dautzenberg & Dollfus, 1890 Pinna nobilis var. dilatata Pallary, 1906 Pinna vulgaris Roissy, 1804 Pinna saccata Poli, 1795
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Grote steekmossel op Wikispecies
(en) World Register of Marine Species
Portaal    Biologie

Binnenzijde van de schelp

Beschrijving

De schelp kan wel 80 cm groot worden en hecht zich meestal aan een rotswand, zandbodem of zeegras als Posidonia met behulp van stugge en lange zijde-achtige haren, byssusdraden genoemd. Dit materiaal wordt ook wel gebruikt bij de fabricage van handschoenen. Net als andere tweekleppige schelpen is hij fragiel. De binnenzijde is bedekt met een heldere parelmoerglans. Oudere exemplaren zijn dikwijls begroeid met allerlei dieren zoals sponzen en mosdiertjes. Binnen in de mossel leven kleine krabbetjes van het geslacht Pinotheres. De schelp kwam vroeger veel voor, maar is vrij zeldzaam geworden onder andere door overbevissing, het feit dat sommige zachte delen eetbaar zijn, het geleidelijk verdwijnen van zeegrasvelden, en de vervuiling van de zee. Ook is de schelp een gewild object voor duikers om als souvenir mee te nemen. Verwant aan de schelp is de kleinere soort Pinna pectinata die vooral in dieper water voorkomt.

Referenties

• Hill, John E. (2009) Through the Jade Gate to Rome: A Study of the Silk Routes during the Later Han Dynasty, 1st to 2nd Centuries CE. John E. Hill. BookSurge, Charleston, South Carolina. ISBN 978-1-4392-2134-1. See Section 12 plus "Appendix B - Sea Silk".
• Hill, John E. 2004. The Peoples of the West. A draft annotated translation of the 3rd century Weilüe – see Section 12 of the text and Appendix D.
• Laufer, Berthold. 1915. "The Story of the Pinna and the Syrian Lamb", The Journal of American Folk-lore 28.108:103-128.
• McKinley, Daniel L. 1988. "Pinna and Her Silken Beard: A Foray Into Historical Misappropriations". Ars Textrina: A Journal of Textiles and Costumes, Vol. Twenty-nine, June, 1998, Winnipeg, Canada. pp. 9–223.
• Maeder, Felicitas 2002. "The project Sea-silk – Rediscovering an Ancient Textile Material." Archaeological Textiles Newsletter, Number 35, Autumn 2002, pp. 8–11.
• Turner, Ruth D. and Rosewater, Joseph 1958. "The Family Pinnidae in the Western Atlantic" Johnsonia, Vol. 3 No. 38, June 28, 1958, pp. 285–326.
• R. Tucker Abbott & S. Peter Dance, 1982, “Compendium of seashells: a color guide to more than 4,200 of the world’s marine shells”, E.P. Dutton Inc., New York. ISBN 0-525-93269-0.
• Tyndale (1849): The Island of Sardinia, including Pictures of the Manners and Customs of the Sardinians, . . . Three Volumes. John Warre Tyndale. London: Richard Bentley.