Grote kiskadie

De grote kiskadie (Pitangus sulphuratus), in Suriname om zijn roep bekend als grietjebie, is een insectenetende (sub)tropische zangvogel uit de familie van de tirannen.

Grote kiskadie IUCN-status: Niet bedreigd (2018)
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Chordata (Chordadieren) Klasse: Aves (Vogels) Orde: Passeriformes (Zangvogels) Familie: Tyrannidae (Tirannen) Geslacht: Pitangus
Soort
Pitangus sulphuratus (Linnaeus, 1766)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Grote kiskadie op Wikispecies
Portaal    Biologie Vogels

Kenmerken

De volwassen grote kiskadie is circa 22 centimeter groot en weegt circa 63 gram. De kop is zwart met een witte oogstreep. De rug, vleugels en staart zijn bruin, de borst is helder geel. De snavel is kort en dik. De lichaamslengte bedraagt 21 tot 24 cm.

In verschillende talen is de naam van de vogel een onomatopee, ontleend aan de karakteristieke roep: een luid grietjebie. In Brazilië worden de vogel en zijn roep aangegeven als bem-te-vi; in Spaanstalige landen heet hij bien-te-veo, wat zoveel betekent als "Ik zie je goed!" of "Goed je te zien!".

Leefwijze

Zijn voedsel bestaat uit insecten en vruchten, maar ook vissen en kikkervisjes staan op zijn menu. De vogel zit daarvoor op een tak te wachten, totdat hij met een stootduik zijn prooi te grazen neemt.

Verspreiding en leefgebied

De grote kiskadie broedt in open bebost terrein, inclusief bouwland en rond menselijke bewoning, vanaf het zuiden van Texas tot Uruguay en centraal Argentinië en op Trinidad.

De soort telt tien ondersoorten:

• P. s. texanus: van zuidelijk Texas tot zuidoostelijk Mexico
• P. s. derbianus: oostelijk Mexico
• P. s. guatimalensis: van zuidoostelijk Mexico tot centraal Panama.
• P. s. rufipennis: noordelijk Colombia en noordelijk Venezuela
• P. s. caucensis: westelijk en zuidelijk Colombia
• P. s. trinitatis: oostelijk Colombia, zuidelijk en oostelijk Venezuela, noordwestelijk Brazilië en Trinidad
• P. s. sulphuratus: van de Guyana's en noordelijk Brazilië, zuidoostelijk Colombia en oostelijk Ecuador tot zuidoostelijk Peru
• P. s. maximiliani: van noordelijk Bolivia en Paraguay tot oostelijk en zuidelijk Brazilië
• P. s. bolivianus: oostelijk Bolivia
• P. s. argentinus: van Paraguay, Brazilië en Uruguay tot Argentinië

• 
  Een grote kiskadie verjaagt een havik.
• 
  Een van de vliegenvangers die lijkt op de grote kiskadie is Myiozetetes similis.
• 
  Bem-te-vi in Jardim Botânico do Rio de Janeiro (Brazilië)
• 
  Cristofue in San Salvador (El Salvador)
• 
  Badend in een fontein
• 
  Afbeelding van Henrik Grönvold
  (P. s. bolivianus)

Externe links

• Bermuda Online: Bermudian Fauna.
• List of Mexican Birds van het Museo de las Aves
• Afbeeldingen op postzegels
• Great Kiskadee videos op de Internet Bird Collection
• Great Kiskadee photo gallery VIREO

Bronnen, noten en/of referenties

• Basto, Natalia; Rodríguez, Oscar A.; Marinkelle, Cornelis J.; Gutierrez, Rafael & Matta, Nubia Estela (2006): Haematozoa in birds from la Macarena National Natural Park (Colombia). Caldasia 28(2): 371-377 [English with Spanish abstract]. PDF fulltext
• de A. Gabriel, Vagner & Pizo, Marco A. (2005): Foraging behavior of tyrant flycatchers (Aves, Tyrannidae) in Brazil. Revista Brasileira de Zoologia 22(4): 1072–1077 [English with Portuguese abstract]. DOI:10.1590/S0101-81752005000400036 PDF fulltext
• de Lyra-Neves, Rachel M.; Oliveira, Maria A.B.; Telino-Júnior,Wallace R. & dos Santos, Ednilza M. (2007): Comportamentos interespecíficos entre Callithrix jacchus (Linnaeus) (Primates, Callitrichidae) e algumas aves de Mata Atlântica, Pernambuco, Brasil [Interspecific behaviour between Callithrix jacchus (Linnaeus) (Callitrichidae, Primates) and some birds of the Atlantic forest, Pernanbuco State, Brazil]. Revista Brasileira de Zoologia 24(3): 709–716 [Portuguese with English abstract]. DOI:10.1590/S0101-81752007000300022 PDF fulltext.
• ffrench, Richard; O'Neill, John Patton & Eckelberry, Don R. (1991): A guide to the birds of Trinidad and Tobago (2nd edition). Comstock Publishing, Ithaca, N.Y.. ISBN 0-8014-9792-2
• Foster, Mercedes S. (2007): The potential of fruiting trees to enhance converted habitats for migrating birds in southern Mexico. Bird Conservation International 17(1): 45-61. DOI:10.1017/S0959270906000554 PDF fulltext
• Hilty, Steven L. (2003): Birds of Venezuela. Christopher Helm, London. ISBN 0-7136-6418-5
• Machado, C.G. (1999): A composição dos bandos mistos de aves na Mata Atlântica da Serra de Paranapiacaba, no sudeste brasileiro [Mixed flocks of birds in Atlantic Rain Forest in Serra de Paranapiacaba, southeastern Brazil]. Revista Brasileira de Biologia 59(1): 75-85 [Portuguese with English abstract]. DOI:10.1590/S0034-71081999000100010 PDF fulltext
• Pascotto, Márcia Cristina (2006): Avifauna dispersora de sementes de Alchornea glandulosa (Euphorbiaceae) em uma área de mata ciliar no estado de São Paulo [Seed dispersal of Alchornea glandulosa (Euphorbiaceae) by birds in a gallery forest in São Paulo, southeastern Brazil.]. Revista Brasileira de Ornitologia 14(3): 291-296 [Portuguese with English abstract]. PDF fulltext
• Stiles, F. Gary & Skutch, Alexander Frank (1989): A guide to the birds of Costa Rica. Comistock, Ithaca. ISBN 0-8014-9600-4

Mediabestanden

Mediabestanden die bij dit onderwerp horen, zijn te vinden op de pagina Pitangus sulphuratus op Wikimedia Commons.