Ghostbusters (franchise)

franchise

Ghostbusters is een sciencefiction-comedy mediafranchise bestaande uit vier films, twee animatieseries, een aantal videospellen, stripseries, een themaparkattractie en een rollenspel. De franchise begon officieel met de film Ghostbusters uit 1984, hoewel in de jaren 70 reeds een televisieserie genaamd The Ghost Busters werd uitgezonden.

Creatie bewerken

Het concept van de franchise werd bedacht door Dan Aykroyd, gebaseerd op zijn eigen fascinatie met het bovennatuurlijke. Hij bedacht een film over een groep wetenschappers die voor hun beroep spoken en geesten versloegen in verschillende tijdperken. Later verplaatste hij de locatie van de film naar het hedendaagse New York daar zijn originele idee niet haalbaar was gezien het budget voor de film.

Filmation’s Ghostbusters bewerken

Aykroyd was niet de eerste die met het idee kwam van mensen die op spoken jagen met high-tech apparatuur. Reeds in 1975 produceerde Filmation de comedyserie The Ghost Busters. Toen de eerste Ghostbusters-film werd gemaakt, moest Columbia Pictures de rechten op deze naam kopen. Dit ging wel gepaard met een kleine wijziging in de schrijfwijze: de woorden “Ghost” en “buster” werden aan elkaar geschreven.

Toen de film een succes was en Columbia besloot een animatieserie van de film te maken, besloot Filmation om ook hun oude serie nieuw leven in te blazen met een animatieserie. Dit werd Filmation's Ghostbusters. Zowel deze animatieserie als de televisieserie waar hij op is gebaseerd staan los van de Ghostbusters-franchise.

Achtergrond bewerken

Concept bewerken

De franchise draait om een groep van vier wetenschappers, die met behulp van high-tech apparatuur spoken en andere bovennatuurlijke wezens bevechten. Ze worden sinds de eerste animatieserie bijgestaan door een spook genaamd Slimer.

Personages bewerken

Peter Venkman
De leider van het team. Hij heeft een Ph.D. in psychologie. Hij wordt gespeeld door Bill Murray in de films. In de series wordt zijn stem gedaan door Lorenzo Music en Dave Coulier.
Raymond Stantz
een expert op het gebied van paranormale geschiedenis. Hij wordt vaak gezien als het hart van het team. Hij wordt gespeeld door Dan Aykroyd in de films. Zijn stem in de series wordt gedaan door Frank Welker.
Egon Spengler
de maker van veel van de Ghostbusters’ wapens en hulpmiddelen. Hij wordt gespeeld door Harold Ramis in de films. Zijn stem wordt gedaan door Maurice LaMarche in de series.
Winston Zeddemore
de enige van de Ghostbusters die geen wetenschapper is of kennis van het paranormale bezit. Hij is vaak de stem van de rede in het team. Hij wordt gespeeld door Ernie Hudson in de films, en zijn stem wordt gedaan door Arsenio Hall en Buster Jones in de series.
Janine Melnitz
de secretaresse van de Ghostbusters. Ze werd gespeeld door Annie Potts in de films. Haar stem werd gedaan door Laura Summer en Kath Soucie in The Real Ghostbusters en Pat Musick in Extreme Ghostbusters.
Louis Tully
Een accountant en vriend van Dana Barrett. Hij werd gespeeld door Rick Moranis in Ghostbusters en Ghostbusters II. Zijn stem werd gedaan door Rodger Bumpass in The Real Ghostbusters. In de eerste film werd hij net als Dana bezeten door een handlanger van Gozer. In de tweede film trok hij zelf als semi-ghostbuster ten strijde tegen Vigo the Carpathian. Tevens heeft hij in deze film rechten gestudeerd en helpt de Ghostbusters bij hun rechtszaak. In de serie is hij een accountant voor het team.
Slimer
Een groen spook dat zijn debuut maakte in de eerste film. Daarin was hij het eerste spook dat het team ving. Hij heeft een vaste rol in de series The Real Ghostbusters en Extreme Ghostbusters, waarin hij lid is van het team als hun mascotte en huisdier. Slimer heeft een gevoel voor humor dat alleen door hem begrepen wordt, en een onstilbare honger. Hij is goede vrienden met de Stay Puft Marshmallow Man.
Stay-Puft Marshmallow Man
in het universum van de Ghostbusters is de Stay-Puft Marshmallow Man de mascotte van een de Stay Puft Corporation. Hij is een humanoïde wezen gemaakt van marshmallows. Zijn uiterlijk doet denken aan dat van de mascotte van Michelin. In de climax van de eerste film nam Gozer de gedaante aan van een kolossale Stay-Puft Marshmallow Man om de wereld te vernietigen. Hij werd vernietigd samen met Gozer. Desondanks komt de kolossale Stay-Puft Marshmallow Man ook voor in de animatieserie “The Real Ghostbusters”, waarin hij blijkbaar een opzichzelfstaand wezen is in plaats van een gedaante van Gozer. Net als Slimer is hij een bondgenoot van de Ghostbusters. Zijn stem werd ingesproken door John Stocker en later Frank Welker.

Wapens en hulpmiddelen bewerken

Proton pack
het primaire wapen van de Ghostbusters is hun protonpack: een draagbare nucleaire generator die een protonenstraal afvuurt. Deze straal kan het ectoplasma van een spook beschadigen, en een spook vasthouden zodat hij makkelijk te vangen is. Het protonpack bestaat uit een rugzak met een deeltjesversneller, die via een slang verbonden is aan een pistoolachtig wapen. De werking van een protonpack is ongeveer gelijk aan die van een cyclotron. De energiestraal van het wapen kan worden aangepast in lengte en kracht, maar is in vrijwel elke stand lastig te hanteren. Het maximumvermogen van een protonpack is 500.000 megahertz (wat niet een eenheid van vermogen is).
Slime Blower
een wapen geïntroduceerd in de film Ghostbusters II. Het wapen bestaat uit een metalen tank die de gebruiker op zijn rug kan dragen, gekoppeld aan een pistool. Het wapen vuurt slijm af dat geladen is met positieve energie.
PKE-meter
een draagbaar apparaat dat dat Psycho-Kinetische Energie, een uniek bijproduct van geesten, kan opsporen.
Ecto-Goggles
speciale brillen die sporen achtergelaten door spoken zichtbaar kunnen maken.
Ecto-Containment Unit
een grote opslagruimte in het hoofdkwartier van de Ghostbusters, waarin ze alle gevangen spoken opsluiten. Er bestaan verschillende modellen van deze Unit, maar in de meeste gevallen is het een grote tank. De unit is gebaseerd op het concept dat de ionisatie van een spook altijd hetzelfde blijft, en dus met de juiste middelen vast kan worden gehouden. De unit is voorzien van een aankoppelingspunt voor de Ghost Trap, waarlangs gevangen spoken in de unit kunnen worden gestopt. De unit moet voortdurend van energie voorzien worden.
Ghost trap
een draagbare doos met dezelfde functie als de Ecto-Containment Unit. De val wordt geactiveerd met een pedaal nadat een spook, al dan niet met behulp van de proton packs, naar de val is gedreven. De ghost trap heeft blijkbaar een eigen energiebron, maar het is niet duidelijk hoelang deze het houdt. Hoe sterker een spook is, des te sneller moet hij worden overgeplaatst naar de Ecto-containment unit.
De Ectomobile
Het primaire vervoermiddel van de Ghostbusters. De wagen is een Cadillac Miller-Meteor limo-style uit 1959. De Ectomobile is uitgerust met sirenes, een laadruimte voor alle apparatuur en veel andere gadgets waarvan het nut niet wordt onthuld. De naam ectomobile wordt in de films en series zelf vrijwel nooit genoemd. De naam is afgeleid uit het lied Cleaning Up The Town uit de film.

Films bewerken

Ghostbusters bewerken

  Zie Ghostbusters (1984) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De eerste film verscheen in 1984. In de film is te zien hoe het Ghostbustersteam wordt gevormd, en ze het opnemen tegen de demi-god Gozer.

Ghostbusters II bewerken

  Zie Ghostbusters II voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De tweede film kwam uit in 1989. In deze film is het team uit elkaar gegaan, maar komt weer bijeen wanneer New York wordt bedreigd door de geest van een oude Moldavische tovenaar en zijn speciale slijm dat zich voedt met negatieve emoties.

"Derde" film bewerken

Een derde film getiteld Ghostbusters III: Hellbent werd aangekondigd door Dan Aykroyd in een interview op CISN Country 103.9 FM in Edmonton, Alberta. Volgens Aykroyd zou de film computergeanimeerd zijn. Bill Murray kondigde echter aan niet mee te zullen werken aan de film. De plannen voor de film kwamen op losse schroeven te staan. In een interview met Gameinformer zei Aykroyd dat het toen nog te verschijnen Ghostbusters-videospel ter vervanging voor de film diende. Na de dood van acteur Harold Ramis in februari 2014 werden de plannen voor de film definitief afgeblazen.

Ghostbusters III (2016) bewerken

  Zie Ghostbusters (2016) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

In augustus 2014 werd aangekondigd dat in plaats van een derde film met de originele cast, de franchise een reboot zou ondergaan in de vorm van een nieuwe film met een nieuwe, ditmaal geheel vrouwelijke, cast. In januari 2015 werd bekend dat Kristen Wiig, Melissa McCarthy, Leslie Jones en Kate McKinnon de hoofdrollen zouden gaan vertolken in deze film. De film ging in juli 2016 in première. De film werd echter een financiële mislukking.

Ghostbusters: Afterlife (2021) bewerken

  Zie Ghostbusters: Afterlife voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

In december 2019 werd de eerste trailer van Ghostbusters: Afterlife uitgebracht. Een belangrijke rol in de film is weggelegd voor Paul Rudd en de regie is in handen van Jason Reitman, de zoon van Ivan Reitman.[1] Deze film blikt terug op de oude franchise, ondanks het overlijden van Harold Ramis.

Deze film zou in 2020 verschijnen, maar vanwege de coronapandemie is de release uitgesteld. Op 11 november 2021 is hij in de bioscopen verschenen.

Ghostbusters: Frozen Empire (2024) bewerken

  Zie Ghostbusters: Frozen Empire voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Na de release van Ghostbusters: Afterlife in november 2021 toonde Dan Aykroyd interesse om samen met de overgebleven cast van het originele "Ghostbusters"-team hun rol te laten hernemen in maximaal drie sequels. In april 2022 werd aangekondigd dat een vervolg op Afterlife zich in de vroege ontwikkeling bevond bij Sony Pictures. In juni 2022 werd de film bevestigd door regisseur Jason Reitman. De filmopnames begonnen op 20 maart 2023 in Londen onder de werktitel Firehouse, met Eric Steelberg als cameraman.

De film ging in première op 14 maart 2024 in New York. De oorspronkelijke première voorzien voor juli 2023 werd wegens de SAG-AFTRA-staking uitgesteld naar december 2023 en later verschoven naar maart 2024.

Personages bewerken

Personage Film
Ghostbusters (1984) Ghostbusters II Ghostbusters (2016) Ghostbusters: Afterlife Ghostbusters: Frozen Empire
Dr. Peter Venkman Bill Murray   Bill Murray
Dr. Raymond "Ray" Stantz Dan Aykroyd   Dan Aykroyd
Dr. Egon Spengler Harold Ramis (Bronzen buste) Harold Ramis
Bob Gunton
Ivan Reitman
 
Dr. Winston Zeddemore Ernie Hudson   Ernie Hudson
Dana Barrett-Venkman Sigourney Weaver   Sigourney Weaver  
Janine Melnitz Annie Potts   Annie Potts
Louis Tully Rick Moranis  
Walter Peck William Atherton   William Atherton
Slimer Ivan Reitman
(stem)
Adam Ray
(stem)
  Kevin Mangold
Stay Puft Marshmallow Man
The Destructor
Bill Bryan   (Paradeballonnen) Sarah Natochenny
(stem)
Shelby Young
(stem)
Shelby Young
(stem)
Ryan Bartley]
(stem)
Burgemeester
Lenny Clotch
David Margulies  
Roger Delacorte John Rothman   John Rothman
Gozer
The Gozerian
Slavitza Jovan
Bill Bryan
Sigourney Weaver
Paddi Edwards
(stem)
  Olivia Wilde
Emma Portner
Shohreh Aghdashloo
(stem)
 
Zuul
The Gatekeeper
Sigourney Weaver
Ivan Reitman
(stem)
  Carrie Coon
Celeste O'Connor
Ivan Reitman
(stem)
 
Vinz Clortho
The Keymaster
Rick Moranis   Paul Rudd  
Mooglie
Ghostbusters Logo
(afbeeldingen) Neil Casey (afbeeldingen)
Dr. Janosz Poha   Peter MacNicol  
Rechter Stephen Wexler   Harris Yulin  
Jack Hardemeyer   Kurt Fuller  
Vigo the Carpathian   Wilhelm von Homburg
Max von Sydow
(stem)
Howie Weed
Dan Aykroyd
 
Baby Oscar   William T. Deutschendorf
Henry J. Deutschendorf II
 
Havenmeester   Cheech Marin  
Dr. Abigail "Abby" L. Yates   Melissa McCarthy  
Dr. Erin Gilbert   Kristen Wiig  
Dr. Jillian "Holtz" Holtzmann   Kate McKinnon  
Patricia "Patty" Tolan   Leslie Jones  
Kevin Beckman   Chris Hemsworth  
Phoebe Spengler   Mckenna Grace
Trevor Spengler   Finn Wolfhard
Callie Spengler   Carrie Coon
Gary Grooberson   Paul Rudd
Podcast   Logan Kim
Lucky   Celeste O'Connor
Ivo Shandor   J.K. Simmons  
Muncher   Josh Gad
(stem)
 
Nadeem Razmaadi   Kumail Nanjiani
Dr. Hubert Wartzki   Patton Oswalt
Lars Pinfield   James Acaster
Melody   Emily Alyn Lind
Garraka   Ian Whyte

Series bewerken

The Real Ghostbusters bewerken

  Zie The Real Ghostbusters voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Deze animatieserie begon in 1986, en liep tot 1991. De serie gaat verder waar de eerste film ophield, en toont de verdere belevenissen van het team. De kijkcijfers gingen omlaag toen de serie overstapte op een jongere doelgroep.

Extreme Ghostbusters bewerken

  Zie Extreme Ghostbusters (animatieserie) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Een vervolgserie gemaakt in 1997. De serie speelt zich ongeveer zes jaar na de vorige serie af, en draait om Egon die vier van zijn studenten rekruteert om de nieuwe Ghostbusters te worden.

Muziek bewerken

Voor de eerste film schreef zanger Ray Parker jr. het lied Ghostbusters, wat als intromuziek werd gebruikt. Dit nummer is vast onderdeel geworden van de franchise. Het nummer introduceerde de trefzin "Who you gonna call? Ghostbusters!" Van het nummer werden miljoenen exemplaren verkocht. Het nummer werd zelfs genomineerd voor een Academy Award, maar verloor die aan Stevie Wonders I Just Called to Say I Love You.

Videospellen bewerken

Literatuur bewerken

Strips bewerken

Zowel Marvel Comics als Now Comics publiceerden stripseries gebaseerd op de animatieserie The Real Ghostbusters.

In 2003 publiceerde Sony samen met 88 MPH studios de ministripserie Ghostbusters: Legion.

Boeken bewerken

Van beide films zijn boekversies verschenen.

In 2004 schreef sciencefictionschrijver Sholly Fisch het boek Ghostbusters: The Return, dat zich vijf jaar na de tweede film afspeelt. In het boek krijgt het team te maken met spoken gebaseerd op bekende broodjeaapverhalen.

Overig bewerken

Externe link bewerken

Referenties bewerken

  1. Eerste trailer 'Ghostbusters: Afterlife'!, filmtotaal.nl, 9 december 2019. Gearchiveerd op 20 januari 2022.