Georgische parlementsverkiezingen 1999

Georgische parlementsverkiezingen 1999
Datum eerste ronde	31 oktober 1999
Datum tweede ronde	14 november 1999
Land	Georgië
Te verdelen zetels	235
Opkomst eerste ronde	67,9 %
Resultaat
Grootste partij	Burgerunie
Begin regeerperiode	20 november 1999
	Samenstelling parlement na verkiezingen; ■ Voor een Nieuw Georgië - Burgerunie (130) ■ Blok Wedergeboorte van Georgië (59) ■ Industrie Zal Georgië Redden (15) ■ Georgische Arbeiderspartij (2) ■ Onafhankelijken (17) ■ Toegewezen Abchazische leden (12)
Opvolging verkiezingen
Portaal	Politiek ; Georgië

De Georgische parlementsverkiezingen van 1999 vonden plaats op 31 oktober en 14 november 1999 voor de 5e convocatie van het Parlement van Georgië. Er stonden 20 partijen en dertien lijstcombinaties op het stembiljet. De verkiezingen werden gewonnen door de regerende Burgerunie van president Edoeard Sjevardnadze die 41,75% van de lijststem kreeg en samen met het grootste deel van de districtszetels een ruime meerderheid in het parlement veroverde. Slechts drie partijen wisten boven de kiesdrempel van 7% te komen.

Kiesstelsel bewerken

De 85 enkelvoudige districten. In de 10 grijze districten geen verkiezingen gehouden.

De verkiezingen werden gehouden door middel van een gemengd kiesstelsel. De kieswet bepaalde dat 150 zetels verkozen werden via evenredige vertegenwoordiging met een kiesdrempel van 7% door een stem op een partijlijst, en 85 zetel verkozen werden via enkelvoudige districten op basis van een tweerondensysteem met een 33% drempel (eenderde).^[2] De kiesdrempel voor de evenredige vertegenwoordiging was in 1999 verhoogd van 5% naar 7%,^[4] wat volgens de OVSE een ongewoon hoge drempel is onder de OVSE leden. Om te bepalen of een partij de kiesdrempel heeft behaald wordt het percentage berekend over alle stemmen, inclusief de ongeldige. Een tweede ronde voor de districtszetels stond voor 14 november 1999 gepland.^[6] De districten varieerden in grootte van 4.000 tot 135.000 geregistreerde kiezers, een onevenwichtigheid die pas met de verkiezingen in 2016 werd gerepareerd.

De verkiezingen konden niet gehouden worden in Abchazië en delen van Zuid-Ossetië. De kieswet voorzag erin dat zolang de jurisdictie over Abchazië niet hersteld is, de mandaten van de in 1992 verkozen Abchazische parlementsleden verlengd worden. Dit waren twaalf parlementsleden.^[7] In de Zuid-Osseetse districten Dzjava en Tschinvali (stad) konden de verkiezingen niet gehouden worden. In het Georgisch gecontroleerde Achalgori konden de verkiezingen wel gehouden worden. Voor de Georgische gemeenschappen in Koerta en Eredvi rond de stad Tschinvali was het kiesdistrict Liachvi in het leven geroepen.^[8]^[9]

Partijen bewerken

Er hadden zich initieel meer dan 50 partijen en verkiezingsblokken aangemeld bij de centrale verkiezingscommissie voor deelname aan de verkiezingen, maar uiteindelijk stonden er respectievelijk 20 partijen en dertien blokken op het stembiljet.^[10] De felle campagne was volgens de OVSE een bewijs van politiek pluralisme in Georgië, met een duidelijk onderscheid tussen concurrerende politieke belangen, waarbij wel de toon de aanvaardbare grenzen van politieke concurrentie incidenteel overschreed.^[11] De campagne ging gepaard met incidenten van intimidatie en geweld, waarbij ook een kandidaat werd neergeschoten.

Verkiezingswaarneming bewerken

De verkiezingen werden door ongeveer 2500 binnenlandse en een kleine 200 waarnemers van de OVSE geobserveerd. De missie van de OVSE bestond uit twaalf lange-termijn waarnemers die zowel de periode voorafgaand als na de stembusgang rapporteerden en 177 korte-termijn waarnemers uit 27 lidstaten voor de verkiezingsdag. In deze laatste groep bevonden zich ook 20 parlementariërs namens de Parlementaire Vergadering van de OVSE, staf van ambassades in Tbilisi en vertegenwoordigers van andere internationale organisaties die bij elkaar meer dan 800 van de ongeveer 2.600 stembureaus bezochten.^[12] Voor de tweede ronde in 20 districten werden door de OVSE 35 waarnemers ingezet. De NGO International Society for Fair Elections and Democracy (ISFED) verzorgde met 2.200 vrijwiligers veruit het grootste deel van de Georgische waarnemers.^[13]

De OVSE oordeelde na de verkiezingen dat het verloop ervan een stap in de goede richting was in de naleving van de OVSE-toezeggingen door Georgië. Het voegde daar meteen aan toe dat "het verkiezingsproces er niet in slaagde alle toezeggingen volledig na te komen". Ondanks een algemeen positief beeld over de eerste ronde, waarbij kiezers vrij van intimidatie hun stem konden uitbrengen, markeerde de OVSE in de openingsopmerkingen tevens de incidenten van intimidatie en geweld tijdens de campagne die "aanleiding geven tot bezorgdheid". De kieswet werd verder bekritiseerd omdat het de regerende partij in staat stelde "op alle niveaus een dominante positie in te nemen in de verkiezingsadministratie".^[12]

Resultaten bewerken

De verkiezingen werden gewonnen door de regerende Burgerunie van president Edoeard Sjevardnadze, die met 130 zetels een ruime meerderheid behaalde. De partij kreeg met afstand de meeste stemmen (41,75%), gevolgd door het Blok Wedergeboorte van Georgië onder leiding van de Adzjaarse leider Aslan Abasjidze die ruim 25% van de stemmen kreeg. De nieuwe Industrie Zal Georgië Redden was de enige andere partij die de kiesdrempel van 7% (nipt) passeerde. De overige partijen behaalden deze niet. De grootste verliezer was de Nationaal-Democratische Partij die al haar 34 zetels verloor.

Op 20 november 1999 werden 221 verkozen parlementsleden tijdens de openingszitting van het nieuwe parlement bekrachtigd.^[14] Door herhalingsverkiezingen in de districten Abasja en Tsjchorotskoe na eerdere annulering werden in december 1999 nog twee leden bekrachtigd. De verkiezingen in de districten Keda en Martvili werden meermaals geannuleerd, en werden uiteindelijk na de presidentsverkiezingen van 2000 gehouden.^[15]

Partij			Partijlijsten			District zetels	Totaal zetels	+/−
Partij			Stemmen	%	Zetels	District zetels	Totaal zetels	+/−
	#1	Burgerunie	890.915	41,75	85	45	130	+22
	#2	Blok Wedergeboorte van Georgië * Unie voor Democratische Wedergeboorte * Socialistische Partij van Georgië * Konstantin Gamsachoerdia Genootschap * Beweging voor Vrijheid en Rechtvaardigheid van Georgië * Georgische Bevrijdingsbeweging	537.297	25,18	51	8	59	+24
	#27	Industrie Zal Georgië Redden	151.038	7,08	14	1	15	Nieuw
	#3	Georgische Arbeiderspartij	140.595	6,59	0	2	2	+1
	#4	Nationaal-Democratische Alliantie - Derde Weg * Nationaal-Democratische Partij * Republikeinse Partij * Partij van Industrialisten	95.039	4,95	0	0	0	- -34 -1
	#5	Volkspartij - Didgori blok	87.781	4,11	0	0	0	-
	#29	Verenigde Communistische Partij - Arbeidersblok	28.736	1,35	0	0	0	-
	#17	Georgische Partij voor de Bescherming van Veteranen	11.708	0,55	0	0	0	-
	#9	Groene Partij	11.400	0,53	0	0	0	-
	#24	Merab Kostava Genootschap	10.357	0,49	0	0	0	-
	#40	Ronde Tafel - Vrij Georgië	5.657	0,27	0	0	0	-
	#6	Volksfront - Ilja Tsjavtsjavadze Genootschap	4.339	0,20	0	0	0	-
	#15	Blok "Zegevierend Georgië - Temple van God"	4.275	0,20	0	0	0	-
	#37	Communisten - Stalinisten	3.778	0,18	0	0	0	-
	#45	Wedergeboren Communisten - Volkspatriotten	3.229	0,15	0	0	0	-
	#20	Christen-Democratische Unie van Georgië	2.951	0,14	0	0	0	-
	#12	Partij van economisch en sociaal achtergestelden in Georgië	2.171	0,10	0	0	0	-
	#14	Volksdemocratische partij	1.917	0,09	0	0	0	-
	#26	Unie van Sociale Rechtvaardigheid	1.200	0,06	0	0	0	-
	#31	Blok "Georgische Nationalisme - 21e eeuw"	1.058	0,05	0	0	0	-
	#8	Blok "Unitaire Nationale Beweging"	994	0,05	0	0	0	-
	#10	Vrijheidspartij van Georgië	828	0,04	0	0	0	-
	#35	David de Bouwerpartij	758	0,04	0	0	0	-
	#39	Blok "Nationale Eenheidspartij van Georgië"	733	0,03	0	0	0	-
	#22	Politieke Unie van Burgers - Unie van Georgische Docenten	643	0,03	0	0	0	-
	#43	Georgische Nationalistische Partij	593	0,03	0	0	0	-
	#30	Unie van Georgische Nationalisten	555	0,03	0	0	0	-
	#18	Partij van Nationale Ideologie	529	0,02	0	0	0	-
	#36	Democratisch Centrum	452	0,02	0	0	0	-
	#41	Politieke beweging "Lot van Georgië"	419	0,02	0	0	0	-
	#13	Politieke Unie "Steun"	412	0,02	0	0	0	-3
	#42	Intellectuelen van Georgië	344	0,02	0	0	0	-
	#23	Politieke Burgerunie - Georgische Boerenbond	333	0,02	0	0	0	-
		Onafhankelijken				17	17	-12
		Abchazische leden^[16]				12	12	-
Partijen niet op kieslijst^[17]								-12
Ongeldige / blanco stemmen			130.837	6,13	-
Totaal			2.133.878	100	150	85	235	235

Geregistreerde kiezers en opkomst			3.143.851	67,87
Bronnen: Bronnen: CESKO,^[18] Nohlen et al,^[19] OVSE,^[15] Parlement,^[14] iVote,^[10] Parlementsleden 5e convocatie.^[20] Noten: 1) Er zijn kleine discrepanties tussen verschillende bronnen, met name verdeling districtszetels Burgerunie, Wedergeboorte en Onafhankelijken. Leidend is resolutie eerste zitting parlement. 2) Volgens de kieswet wordt het percentage van stemmen voor de kiesdrempel berekend ten opzichte van het totaal aantal stemmen inclusief de ongeldige.^[21]

Zie ook bewerken

Parlement van Georgië

Referenties bewerken

Bronnen, noten en/of referenties

↑ (ka) საქართველოს პარლამენტის არჩევნების შესახებ No.790 (Over de verkiezingen van het parlement van Georgië No.79). Legislative Herald of Georgia (9 september 1995). Gearchiveerd op 21 december 2022. Geraadpleegd op 20 december 2022.
↑ Kieswet parlement van Georgië, artikelen 1.2 en 53.2.^[1]
↑ (ka) „საქართველოს პარლამენტის არჩევნების შესახებ“ საქართველოს ორგანულ კანონში ცვლილებებისა და დამატებების შეტანის თაობაზე No.2248 (Met betrekking tot wijzigingen en aanvullingen op de organieke wet van Georgië "Over de verkiezingen van het parlement van Georgië" No.2248). Legislative Herald of Georgia (20 juli 1999). Gearchiveerd op 21 december 2022. Geraadpleegd op 20 december 2022.
↑ Amendement kieswet parlement van Georgië, punt 7, betreffende artikel 54.6.^[3]
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h (en) Georgia Parliamentary Elections 31 October & 14 November 1999 - Final Report (pdf). OVSE/ODIHR (7 februari 2000). Gearchiveerd op 26 december 2022. Geraadpleegd op 12 december 2022.
↑ OSCE Election Observation Mission Final Report, Verkiezingssysteem, Pagina 4.^[5]
↑ OSCE Election Observation Mission Final Report, Pagina 26.^[5]
↑ (ka) „საქართველოს პარლამენტის არჩევნებისათვის ერთმანდატიანი საარჩევნო ოლქების შექმნის შესახებ“ No.21/1999 ("Over de oprichting van kiesdistricten met één mandaat voor de verkiezingen van het parlement van Georgië" No.21/1999). Legislative Herald of Georgia (4 augustus 1999). Gearchiveerd op 21 december 2022. Geraadpleegd op 20 december 2022.
↑ OSCE Election Observation Mission Final Report, Verkiezingssysteem, Pagina 5.^[5]
↑ ^a ^b (ka) Parlementsverkiezingen 1999. iVote - International Center of Civil Culture (26 november 2013). Gearchiveerd op 12 december 2022. Geraadpleegd op 12 december 2022.
↑ OSCE Election Observation Mission Final Report, Pagina 18.^[5]
↑ ^a ^b OSCE Election Observation Mission Final Report, Pagina 1.^[5]
↑ OSCE Election Observation Mission Final Report, Pagina 20.^[5]
↑ ^a ^b (ka) საქართველოს პარლამენტის წევრთა უფლებამოსილების ცნობის შესახებ No.3 (Over de gezagsverklaring van de leden van het parlement van Georgië No.3). Legislative Herald of Georgia (22 november 1999). Gearchiveerd op 25 december 2022. Geraadpleegd op 25 december 2022.
↑ ^a ^b OSCE Election Observation Mission Final Report, Pagina 28.^[5]
↑ Automatisch verlengd mandaat
↑ Inclusief de twee Zuid-Osseetse zetels die in 1995-1999 vacant bleven.
↑ (en) Electoral History Georgia 1990-2018 (pdf). CESKO Central Election Commission (2020). Gearchiveerd op 5 november 2022. Geraadpleegd op 20 december 2022.
↑ (en) Natalie Kuchinka‐Lančava, Florian GrotzGeorgia In: Dieter Nohlen, Florian Grotz, Christof Hartmann (ed.). Elections in Asia and the Pacific: A Data Handbook: Volume I: Middle East, Central Asia, and South Asia. Oxford University Press, Oxford, Pag.371–406. ISBN 9780199249589. Geraadpleegd op 23 december 2022.
↑ (ka) Leden parlement 5e convocatie (1999-2004). Parliament of Georgia. Gearchiveerd op 30 december 2022. Geraadpleegd op 25 december 2022.
↑ OSCE Election Observation Mission Final Report, Pagina 6.^[5]

[kieswet-1] (ka) საქართველოს პარლამენტის არჩევნების შესახებ No.790 (Over de verkiezingen van het parlement van Georgië No.79). Legislative Herald of Georgia (9 september 1995). Gearchiveerd op 21 december 2022. Geraadpleegd op 20 december 2022.

[2] Kieswet parlement van Georgië, artikelen 1.2 en 53.2.^[1]

[amend-3] (ka) „საქართველოს პარლამენტის არჩევნების შესახებ“ საქართველოს ორგანულ კანონში ცვლილებებისა და დამატებების შეტანის თაობაზე No.2248 (Met betrekking tot wijzigingen en aanvullingen op de organieke wet van Georgië "Over de verkiezingen van het parlement van Georgië" No.2248). Legislative Herald of Georgia (20 juli 1999). Gearchiveerd op 21 december 2022. Geraadpleegd op 20 december 2022.

[4] Amendement kieswet parlement van Georgië, punt 7, betreffende artikel 54.6.^[3]

[oscefinal-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h (en) Georgia Parliamentary Elections 31 October & 14 November 1999 - Final Report (pdf). OVSE/ODIHR (7 februari 2000). Gearchiveerd op 26 december 2022. Geraadpleegd op 12 december 2022.

[6] OSCE Election Observation Mission Final Report, Verkiezingssysteem, Pagina 4.^[5]

[7] OSCE Election Observation Mission Final Report, Pagina 26.^[5]

[districten-8] (ka) „საქართველოს პარლამენტის არჩევნებისათვის ერთმანდატიანი საარჩევნო ოლქების შექმნის შესახებ“ No.21/1999 ("Over de oprichting van kiesdistricten met één mandaat voor de verkiezingen van het parlement van Georgië" No.21/1999). Legislative Herald of Georgia (4 augustus 1999). Gearchiveerd op 21 december 2022. Geraadpleegd op 20 december 2022.

[9] OSCE Election Observation Mission Final Report, Verkiezingssysteem, Pagina 5.^[5]

[ivote-10] (ka) Parlementsverkiezingen 1999. iVote - International Center of Civil Culture (26 november 2013). Gearchiveerd op 12 december 2022. Geraadpleegd op 12 december 2022.

[11] OSCE Election Observation Mission Final Report, Pagina 18.^[5]

[oscep1-12] OSCE Election Observation Mission Final Report, Pagina 1.^[5]

[13] OSCE Election Observation Mission Final Report, Pagina 20.^[5]

[confirmation-14] (ka) საქართველოს პარლამენტის წევრთა უფლებამოსილების ცნობის შესახებ No.3 (Over de gezagsverklaring van de leden van het parlement van Georgië No.3). Legislative Herald of Georgia (22 november 1999). Gearchiveerd op 25 december 2022. Geraadpleegd op 25 december 2022.

[p28-15] OSCE Election Observation Mission Final Report, Pagina 28.^[5]

[16] Automatisch verlengd mandaat

[17] Inclusief de twee Zuid-Osseetse zetels die in 1995-1999 vacant bleven.

[cesko-18] (en) Electoral History Georgia 1990-2018 (pdf). CESKO Central Election Commission (2020). Gearchiveerd op 5 november 2022. Geraadpleegd op 20 december 2022.

[nohlen-19] (en) Natalie Kuchinka‐Lančava, Florian GrotzGeorgia In: Dieter Nohlen, Florian Grotz, Christof Hartmann (ed.). Elections in Asia and the Pacific: A Data Handbook: Volume I: Middle East, Central Asia, and South Asia. Oxford University Press, Oxford, Pag.371–406. ISBN 9780199249589. Geraadpleegd op 23 december 2022.

[parlement-20] (ka) Leden parlement 5e convocatie (1999-2004). Parliament of Georgia. Gearchiveerd op 30 december 2022. Geraadpleegd op 25 december 2022.

[21] OSCE Election Observation Mission Final Report, Pagina 6.^[5]

[2]

[4]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

[21]

[1]

[3]

[5]

Presidentsverkiezingen:	1991 · 1995 · 2000 · 2004 · 2008 · 2013 · 2018
Parlementsverkiezingen:	1919 · 1990 · 1992 · 1995 · 1999 · 2003 · 2004 · 2008 · 2012 · 2016 · 2020 · 2024
Referenda:	1991 · 2003 · 2008