Gebruiker:Michaelovic/voorstel

Dit is een voorstel voor een transliteratie- en transcriptiegids van het Arabisch alfabet voor de Nederlandstalige Wikipedia.

Taalunie

Indien mogelijk houden we ons aan de algemene uitgangspunten van Wikipedia: ingeburgerde woorden volgens de laatste uitgave van (1) het Groene Boekje of (2) de Van Dale. In beginsel worden Arabische woorden die in de woordenlijst van de Taalunie zijn opgenomen, geschreven volgens de officiële Nederlandse spelling. De volgende Arabische woorden zijn opgenomen in de woordenlijst van de Taalunie:

Allah Allahoe akbar Al Qaida Boerka Djilbab Djinn Fatwa Hadith Hadj Hadji

Hamam Hamas Halal Haram Hezbollah Hidjra Hidjrab Imam Insjallah Islam

Jihad Khimar Koran Mahdi Masjallah Moefti Moellah Mohammed Moslim Nikab

Ramadan Salam Salam aleikum Sharia Soefi Soenna Soera Tahin

Transliteratietabel

Het verdient aanbeveling om Arabische woorden zoveel mogelijk fonetisch te translitereren om ook leken in de gelegenheid te stellen de juiste uitspraak zo dicht mogelijk te benaderen. Woorden die niet in bovenstaand woordenlijst voorkomen, worden daarom volgens onderstaand transliteratietabel geschreven:

Letter	Naam	Algemene transliteratie		IPA	Voorbeelden
		Engels	Nederlands		Getranslitereerd	Arabisch
ا	Alif	ʾ / ā	a / aa (lang)	[aː]	Allah	الله
ب	Ba	b	b	[b], soms [p]	al-Bayt	البيت
ت	Ta	t	t	[t]	Tafsier	تفسير
ث	Tha	ṯ	th	[θ]	Thalatha	ثلاثة
ج	Djim	ǧ (ook j)	dj	[dʒ] ~ [ʒ] ~ [ɡ]	Djinn	جن
ح	Ha	ḥ	h	[ħ]	Halal	حلال
خ	Cha	ḫ (ook kh, x)	ch	[x] ~ [χ]	Chatieb	خطيب
د	Dal	d	d	[d]	al-Dadjal	الدجال
ذ	Dhal	ḏ (ook dh, ð)	dh	[ð]	Dhimmie	ذمي
ر	Ra	r	r	[r]	Rasoel	رسول
ز	Zai	z	z	[z]	Zaboer	زبور
س	Sin	s	s	[s]	Salam	سلام
ش	Sjin	š (ook sh)	sj	[ʃ]	Masjallah	ما شاء الله
ص	Sad	ṣ	s	[sˤ]	Salat	صلاة
ض	Dad	ḍ	d	[dˤ]	Fard	فرض
ط	Tah	ṭ	t	[tˤ]	Talib	طالب
ظ	Dza	ẓ	dz	[ðˤ] ~ [zˤ]	Dzabie	ظبي
ع	`Ain	'	`	[ʕ]	`Arab	عرب
غ	Ghain	ġ (ook gh)	gh	[ɣ] ~ [ɡ]	Loegha	لغة
ف	Fa	f	f	[f] ~ [v]	Foeq	فوق
ق	Qaf	q	q	[q]	Qalam	قلم
ك	Kaf	k	k	[k]	Kalam	كلام
ل	Lam	l	l	[l]	Lahm	لحم
م	Mim	m	m	[m]	Madrasa	مدرسة
ن	Nun	n	n	[n]	Nabie	نبي
ه	Ha	h	h	V[h]	Ahlan	أهلا
و	Waw	w / ū / aw	oe/w	[w] ~[uː]	Miemoen/Fatwa	ميمون/فتوى
ي	Ya	y / ī / ay	ie/iy/y	[j] ~ [iː]	Amien/Suriya/Aya	آمين/سوريا/آية
ء	Hamza	klankloos	glottisslag

Toelichting

• Gebruik geen cijfers (3,7,9 etc.) als aanduiding voor de 'ayn, ha, qaf etc. Dit om een consequente schrijfwijze te hanteren.
• Het Arabisch heeft meerdere dialecten. In het Egyptische dialect spreekt men جمهورية uit als goemhoeriya (met een Engelse g als in game), terwijl de overige dialecten dit als djoemhoeriya uitspreken. Gebruik bij algemene woorden in beginsel de gangbare dj uitspraak.
• Gebruik bij een cha altijd een "ch". "Kh" kan immers voor uitspraakproblemen zorgen. Gebruik daarom deze schrijfwijze om consequent te blijven.
• Gebruik bij een sjin altijd "sj". Wordt er een "sh" gebruikt, dan bestaat de kans dat sommige getranslitereerde woorden moeilijk uit te spreken zijn wanneer de "sh" gevolgd wordt door een "h". Ashhadoe is een voorbeeld dat voor uitspraakproblemen kan zorgen. Schrijf het daarom als asjhadoe. Uitzondering is sharia.
• Gebruik bij de `ayn altijd een accent grave ( ` ) en dus géén "h". Verwarring kan dan namelijk ontstaan met de ha.
• Gebruik een "q" voor een qaf en een "k" voor een kaf. Een qalam (pen) is iets anders dan een kalam (woord).
• Gebruik bij een waw in beginsel altijd een "oe" en géén "u". Woorden als zaboer, maktoeb etc. worden namelijk ook met een oe-klank (als in boek) uitgesproken. Ze worden niet als zabur met een u-klank (als in hut) uitgesproken. Uitzondering is wanneer de klank door het gebruik van een "oe" afwijkt van het originele Arabische woord. Gebruik dan een "w". Het is dus fatwa en niet fatoea of fatua.
• De ya is een lastige letter, want het kan meerdere vormen aannemen. Gebruik in beginsel een "ie" bij het translitereren van de ya. Het is dus amien, 'alamien, moemien etc. Volgt er na een ya een alif, gebruik dan een "iy" voor de transliteratie. Het is dus niet Soeriea en Bagdadiea, maar Soeriya en Bagdadiya. Gebruik enkel een "y" als de ya wordt gevolgd door een ha. Dus aya en niet aiea of aiya. Wordt de ya aan het begin van een woord geschreven, gebruik dan een "j" (bijvoorbeeld: Joesoef). Eindigt een woord op een ya, dan kan zowel "ie" als "i" (om tegemoet te komen aan de methode van de Taalunie aan het einde van een woord) worden gebruikt.

Lidwoorden en diakritische tekens

Het Arabisch maakt gebruik van een lidwoord "al-" (alif lam).

• Schrijf de alif lam altijd met een "a" en altijd met een kleine letter, ook aan het begin van een naam. Dus niet el- of Al- etc.
• Maak gebruik van een koppelteken (-). Uitzondering is Al Qaida.
• Als het woord na de alif lam gevolgd wordt door een "r", "s", "t" of een "n", dan wordt de lam vervangen door de eerste letter van dat volgende woord. Dus ar-Rahiem en an-Nabie en dus niet al-Rahiem etc. Dit is om de uitspraak van het Arabisch zo dicht mogelijk te benaderen. Uitzonderingen zijn de ingeburgerde woorden/namen als Muqtada al-Sadr.
• De alif van het lidwoord al- wordt niet geschreven na een klinker (fi l-bayt; wa r-radjoel).
• Diakritische tekens worden in beginsel niet geschreven, tenzij het om koranische citaten gaat. Dan mogen ze wel worden gebruikt. Dit om een consequente schrijfwijze te hanteren.
• De hamza wordt niet geschreven, aangezien deze geen klank heeft, maar dient slechts als een korte pauze in een woord.

Persoonsnamen en geografische gebieden

• Auteurs- en andere persoonsnamen schrijven we zoals in (1) Nederlandstalige of (2) Engels- Frans- of Duitstalige (serieuze) publicaties waarvan gebruik wordt gemaakt. (B.v. Anwar al-Sadat, hoewel de fonetische weergave zou zijn as-Sadat). Bieden de (serieuze) publicaties geen uitsluitsel omdat er te veel varianten worden gebruikt (zoals Gadhafi, Khadhafi, Kadafi etc.), dan worden persoonsnamen volgens het transliteratietabel gespeld (dus als al-Qadhafi). Indien een persoon zelf een voorkeur heeft voor de spelling van zijn naam (zoals Muhammad Ali i.p.v. Mohammed Ali), dan kunnen we ons ook aan zijn voorkeur houden. Gebruik in andere gevallen de regels hierboven. Voor namen van historische personen kan gebruikgemaakt worden van de schrijfwijze in serieuze publicaties, of kan het transliteratietabel hierboven worden toegepast, indien ook weer de publicaties hier geen uitsluitsel geven. Gebruik in de eerste regel van een artikel in ieder geval ook de fonetische uitspraak tussen haakjes, wanneer persoonsnamen volgens een ingeburgerde taal worden geschreven. Voorbeeld: Muqtada al-Sadr (Arabisch: Moeqtada as-Sadr) is een.....
• Voor plaatsnamen volgen we de Taalunie en de spelling volgens een Nederlandstalige atlas, zoals de Bosatlas of daarnaast 1) de aanduiding in Romeinse letters die het land zelf gebruikt op b.v. kaarten of (serieuze) websites, of 2) een eigen transcriptie die zoveel mogelijk fonetisch is volgens bovenstaand transliteratietabel. Het is dus Aleppo en Kamishli en niet al-Halap en al-Qamisjli. Ook is het Sharjah en niet As-Sjarqah. Vermeld bij officiële spellingen etc. net als persoonsnamen eventuele varianten en de fonetische uitspraak tussen haakjes.
• Betreft de persoonsnaam of geografisch gebied een Egyptische naam, gebruik dan voor de ج een g. Bij een Egyptenaar is het dus Gamal en niet Djamal. Op deze manier wordt de naam goed uitgesproken.

Weergave in artikelen

Artikelen waarbij het lemma is gespeld volgens een officiële en-/of ingeburgerde spelling (en dus niet volgens het transliteratietabel), beginnen met de spelling van het lemma, gevolgd door het Arabische woord. Daaropvolgend de spelling volgens het transliteratietabel en tot slot een spelling volgens de wetenschappelijke DIN-methode.

Een voorbeeld is dus op de volgende wijze: Damascus (Arabisch: دمشق, Dimasjq, DIN: Dimašq).

Bij artikelen waarbij de titel wel al volgens het transliteratietabel wordt gespeld, hoeft er achter het Arabische woord dan enkel de wetenschappelijke methode komen te staan.