Gebruiker:Geertivp/Wikipedia training

Welkom in de cursus "Hoe schrijf ik artikels voor Wikipedia".

Jimmy Wales

Deze cursus is in de eerste plaats gericht op beginnende gebruikers. De nadruk wordt gelegd op het hoe en hoe het kan, met enige toelichting over het waarom en waartoe.

Nuttige en sprekende voorbeelden worden tevens toegelicht, alsook enige aspecten van copyright.

Waar nodig wordt ingegaan op enkele geavanceerde technieken. Maar we gaan stapsgewijs...

Wikipedia staat niet op zichzelf. De Wikimedia Foundation heeft meerdere projecten.

Soms moeten we in deze cursus het principe van de kip en het ei toepassen. We vertellen dan niet alles op het moment zelf, maar verder in de les is de cirkel rond. Hoe meer je weet over Wikipedia(techniek) hoe meer je er van begrijpt... het is soms een beetje recursief...

(allemaal mannen... slechts 6% ~ 1:15 van de wikipedianen zijn vrouwen; hier staan nog maar 9 mannen...)

Over de cursus bewerken

 
Geert Van Pamel in Utrecht
  • Wie ben ik?
  • Wie zijn jullie?
  • Wat kennen jullie van Wikipedia?
  • Wat verwachten jullie van de cursus?
  • Vragen stellen: onmiddellijk, na ieder hoofdstuk, op het einde, na de cursus

Wikipedia bewerken

Start
Welkom op Wikipedia

De vrije encyclopedie

Principes bewerken

Wikimedia België

Iedereen betrekken bij vrije kennis

Wie doet wat?
  1. Wikipedia wordt geschreven door vrijwilligers.
  2. Met de hulp van andere vrijwilligers
  3. en technische ondersteuning van de Foundation
  4. en van vrijwillige giften
Kwaliteit en Onafhankelijkheid
  1. De kwaliteit van de artikels wordt opgevolgd door moderatoren
  2. De Foundation of de Chapters komen niet tussen in de inhoud
Uitgangspunten
  Wikipedia is een encyclopedie: het doel is zo veel mogelijk bestaande kennis zo nauwkeurig mogelijk te beschrijven. Informatie moet controleerbaar zijn aan de hand van reeds gepubliceerde bronnen.
  Wikipedia heeft een neutraal uitgangspunt. Wikipedia is niet bedoeld om standpunten te bevorderen, reclame te maken of bekendheid te krijgen. Geef zaken niet onevenredig veel aandacht.
  Wikipedia bevat vrije inhoud. De teksten op Wikipedia zijn vrij beschikbaar en vrij bewerkbaar, overeenkomstig de vrije licentie CC BY-SA. Wat je toevoegt aan Wikipedia staat automatisch onder deze licentie. Voeg geen teksten toe waar auteursrechten op rusten.
  Wees collegiaal. Respecteer iedereen die aan Wikipedia bijdraagt. Ga uit van goede wil. Blijf beleefd en kalm, ook als het er heet aan toe gaat. Overleg wanneer je ergens niet uit komt. Wees bereid je bijdragen toe te lichten.
  Wikipedia heeft geen harde regels. Wikipedia heeft richtlijnen, maar afwijkingen zijn mogelijk, indien aanvaard door de gemeenschap van gebruikers.

Handleiding bewerken

 

Aan de slag - Een user account bewerken

Principes
  • Eén enkel user account
  • Je bepaalt zelf je privacy

Anoniem editen mag; maar een geidentificeerde gebruiker mag meer...

  • Een account aanmaken; waarom dit belangrijk is?
  • Kies met zorg: uniek, overal zichtbaar, permanent
  • Je profiel: E-mail adres, hij/zij, signature, taal en andere voorkeuren
  • Geldig voor alle wikimedia sites
  • Een e-mail sturen
  • Iets op de overleg pagina schrijven

Jij wil een artikel schrijven? bewerken

 
Een artikel schrijven?

Jouw content bewerken

  • Wat interesseert jou?
  • Wat motiveert jou?
  • Wie ben je?
  • Welke opleiding heb je?
  • Ben je goed ter tale?
  • Kan je overweg met een computer?

Voorbeelden bewerken

Volg je passie
  • Gebruik je talenten
  • Leer van anderen

Woorden wekken, voorbeelden strekken... je leert het meest van echte voorbeelden - bekijk ze maar:

Niets gaat verloren bewerken

Een ingebouwd

Content management system

De volledige historiek van alle wijzigingen wordt bijgehouden, behalve bij misbruik, copyright, en aanverwante -problemen. Enkel een moderator kan content fysisch verwijderen. Hiervoor bestaan strikte richtlijnen.

Er is volledige openheid; als iets toch moet worden verwijderd blijft er toch nog een log over. In andere omstandigheden wordt een archief aangelegd (communicaties, discussies, overleg) → sub-pagina.

Problemen met content: schending van copyright, spam, vandalisme, edit-wars, eigenbelang, copywriters, of gewoon onoplettendheid.

Opzoeken bewerken

 
Mundaneum

Bezint eer ge begint (maar niet te lang)

Voor je een nieuw artikel schrijft, kijk even na of er al een (verwant) artikel bestaat.

Wist je dat nieuwe updates van Wikipedia quasi-online worden geïndexeeerd door Google?

Structuur bewerken

Principes van

(en) Information mapping:

Zorg dat iedereen je kan begrijpen:

  • Gebruik geen te moeilijke woorden
  • Schrijven voor een 16-jarige?
  • 5±2
  • Structuur → automatische inhoudstafel
  • Culturele verschillen: (grootte van de) foto's, nazicht (controle op content), red links
  • Gebalanceerd - Less is more?
  • Gebruik een tabel eerder dan een lijst

Linken bewerken

 
MediaWiki

De kracht van Wikipedia zit hem in het linken van informatie

Raadgevingen:

  1. Controleer uw links; test ze door er op te clicken (middle mouse, open in new tab zodat je je eigen tekst in wording niet verliest)
  2. Zorg er voor dat je geen redirect gebruikt; link naar de finale pagina
  3. Geen externe links in body text (wel onder Externe links, Referenties)

Open vraag: kunnen we de link wikt:nl:tegenstrijdigheid - wikt:en:contradiction aanmaken in Wikidata? Wikidata bevat geen Wiktionary sectie...?

Opvolging bewerken

De kwaliteit van de artikels wordt gewaarborgd door:

Probleemartikels bewerken

  • Beginnetjes, (te) korte artikels
  • Te lange artikels
  • Overlappende artikels
  • Meervoudige redirects
  • Artikels zonder categorie
  • Categoriën zonder categorie
  • Meervoudige en overlappende categoriën
  • Content op verschillende plaatsen
  • Te veel rode linken
  • Een artikel zoner foto's
  • Spelfouten
  • Foutieve zinsconstructies
  • Omslachtig taalgebruik
Taalvarianten

Technieken bewerken

Het geheel is meer dan

de som van de onderdelen

Hulp bewerken

De tag editor bewerken

  • Gebruik het icon-menu boven het tekstveld.
  • Toon bewerking ter controle
  • Editeer mogelijks een sectie, heel handig voor lange artikels
Tag Omschrijving
In de linker marge = ; * # : spatie
Tabellen {| class="wikitable"
|+Titel
!Hoofding
|-
|Cel||
|} (tabellen)
  • kan ook in tabellen
  1. en ook dit

Gebruik style="text-align:right;" om numerieke cellen rechts uit te lijnen.

Andere tags Kunnen vrij geplaatst worden.

Voornamelijk [[]] [] {{}}

Paragraaf Automatisch opvullen van paragrafen
  • Lege lijn om een nieuwe paragraaf te starten
  • Nieuwe lijnen (CR met visuele editor)
Code

Controlemiddelen:

  • Toon bewerking ter controle
  • Wijzigingen bekijken, tijdens het editen
  • Pagina opslaan (omschrijf wat je hebt gewijzigd)
  • Geschiedenis, bekijk de omschrijving van de wijziging, verschillen tussen 2 versies bekijken
  • Bedanken (virtueel schouderklopje)

Vergeet niet de visuele editor

Wikimedia projecten bewerken

Meer informatie: Wikimedia Commons | Wikidata | Wiktionary | Wikibooks

Bijdragen: Wikidata

Mobile

Voor diegenen die een tablet gebruiken:

  • https://nl.m.wikipedia.org | https://m.wikidata.org
  • Mini web brouwser voor m-site: Android app? Heb je het al geprobeerd? Zelfs editen werkt (vooral op een tablet...)
  • Je kan de m-site ook gebruiken op een laptop/notebook (om b.v. deze training te tonen op een projectiescherm)

Andere talen bewerken

  • Geen referenties naar andertalige pagina's in de tekst, tenzij misschien voor één enkele (en) referentie
  • Niet alle artikels bestaan in alle talen
  • Absoluut geen garantie op synchronisatie van content; iedere taal staat op zichzelf; andere klemtonen, zie Raspberry Pi
  • Vertalen is niet altijd goed: Gebruiker:Mathonius/Vrouwen en informatica maar wel OK is: Landbouwkunde
  • Gebruik Wikidata om taal-linken aan te maken
  • Google Translate om woorden op te zoeken...
  • of wikt:nl
  • Als je de taal niet goed kent: voeg afbeeldingen toe
  • Mogelijks content-conflicten tussen landen die een taal delen (verschil in cultuur/interesse).

Tools bewerken

 
Wikidata

Voor gevorderden bewerken

Het model van Wikipedia bewerken

Vaardigheden bewerken

  • Structuur
  • Neutraliteit
  • Nauwkeurigheid, zin voor details
  • Stijl
  • Taal (talen) - Nederlands - West-Vlams + 100en andere talen
  • Nieuwsgierig
  • Doe het, doorzettingsvermogen, incasseringsvermogen, inlevingsvermogen, empathie, dank u wel zeggen, vragen durven stellen

Gebruikers bewerken

Licenties bewerken

 
Atomium (miniatuur)

Free knowledge, vrije kennis, open source

  • CC BY-SA; dit impliceert dat commerciëel gebruikt toegelaten is - problemen met bijvoorbeeld Atomium
  • Auteursrechten, maar meer; herbruik: moet onder dezelfde licentie gebeuren
  • Geen origineel onderzoek; referenties!
  • Geen reklame, of zelfpromotie (schrijven voor bedrijven kan tricky zijn; bijvoorbeeld Dexia)
  • Onbetaalde bijdragen
  • Schrik niet: anderen mogen "alles" met jouw content doen!

Voorbeelden:

Een nieuwe hobby? bewerken

  • Vrienden ontmoeten?
  • Lidmaatschap?
  • Bijeenkomsten?

In een ruimer kader bewerken

 
Het bestuur van Wikimedia België

Onderwijs bewerken

Organisaties bewerken

Sponsoring bewerken

Geen sponsoring, geen advertenties. Individueel, ja (giften); bedrijven, nee (Wikimedia wil neutraal blijven). Toch is commerciëel gebruik toegelaten wegens de CC BY-SA licentie.

Activiteiten bewerken

 
Winnaar 2014 WLM BE
Het hoofdgebouw van de Hasard Cheratte steenkoolmijn in Luik

Andere verenigingen bewerken

Instellingen bewerken

Groeperingen bewerken

LinkedIn

Rondvraag bewerken

Zie ook bewerken

Boeken bewerken

 
MediaWiki
Wikibooks
Printed

Externe links bewerken