Franz Klammer

Franz Klammer
	Franz Klammer in 2009
Persoonlijke informatie
Bijnaam	Kaiser Franz en Klammer Exprestrein
Geboortedatum	3 december 1953
Geboorteplaats	Mooswald
Nationaliteit	Oostenrijk
Lengte	1,83 m
Gewicht	78 kg
Sportieve informatie
Discipline	alpineskiën
Onderde(e)l(en)	afdaling ; reuzenslalom en de combinatie
Club	WSV Unterdrautal, Feistritz an der Drau
Olympische Spelen	1976, 1984
Debuut	1972
Carrière-einde	1985
Medailleoverzicht
Portaal	Sport

Franz Klammer (Mooswald, 3 december 1953) is een Oostenrijkse, voormalige alpineskiër. De afdalingsspecialist werd Olympisch en wereldkampioen in 1976 en wereldkampioen op de alpine combinatie in 1974. Ook won de Klammer Exprestrein vijf eindklassementen van de wereldbeker afdaling. Kaiser Franz is "wereldberoemd" in Oostenrijk. Zijn status is vergelijkbaar met de Nederlandse status van Joop Zoetemelk in het wielrennen of Johan Cruijff in het voetballen.^[1]

Levensloop

Ski-carrière

Klammer stond op driejarige leeftijd voor het eerst op de latten. Mooswald had geen skilift, dus moest Klammer zelf de berg op klimmen of de bus nemen om dertig kilometer verderop gaan skiën. In 1971 won Klammer zijn eerste Europacup wedstrijd in Bad Kleinkirchheim. Twee jaar later boekte hij zijn eerste Wereldbekerzege in Schladming en vanaf toen denderde de Exprestrein door.^[2]

In 1974 won Klammer goud op de alpine combinatie en zilver op de afdaling tijdens de wereldkampioenschappen in Sankt Moritz. Op de Olympische Winterspelen van 1976 in Innsbruck won hij een van de twee gouden medailles voor Oostenrijk.^[3] Deze winst werd officieel ook als wereldkampioenschap gerekend. In 2021 kwam een film over zijn deelname aan deze spelen uit.^[4]

Tussen 1973 en 1978 was Klammer moeilijk te kloppen. Daarna ging het bergafwaarts. In 1977 was zijn jongere broer Klaus zwaar gevallen tijdens een afdaling in Lienz. Hij raakte vanaf zijn knieën verlamd.^[5] Hierna miste Franz de durf, om snel te zijn en risico's te willen nemen. Hij kwalificeerde zich niet voor de Winterspelen van Lake Placid in 1980 en overwoog om te stoppen. Bij Klammer stond echter het plezier in de sport voorop.^[1] Hij ging door en knokte zich terug. In 1981 won hij na jaren droog staan weer eens een afdaling.^[6]

In 1984 won Klammer zijn vierde Hahnenkammrennen in Kitzbühel. Het was ook zijn 25e wereldbekerzege op de afdaling. De Oostenrijker voelde zich als herboren. Hij hoopte de traditie waar te maken, die zegt dat de winnaar van Kitzbühel ook de spelen wint.^[7] Die vlieger ging echter niet op: hij werd tiende. Een jaar later nam Klammer in februari 1985 afscheid bij de wereldbekerafdaling in Bad Kleinkirchheim. De piste is later naar hem vernoemd.^[8]

Autosport

Na zijn skicarrière stapte Klammer over naar de autosport en nam deel aan het WTCC en het ETCC. Tussen 1985 en 1988 reed hij 49 races voor het RSM-team van Helmut Marko met een Alfa Romeo GTV en vervolgens een Mercedes-Benz. Hij werd Oostenrijks toerwagenkampioen en won meerdere wedstrijden in de ETCC en 1000 kilometerraces.^[2] Dertig jaar later was hij nog steeds de succesvolste Oostenrijker in de Deutsche Tourenwagen-Masters.^[9] Vlak daarna boekten Philipp Eng, Lucas Auer en DTM seizoen 2023 kampioen Thomas Preining grotere successen.

Resultaten

Olympische Winterspelen

Jaar	Plaats	Resultaten
1976	Innsbruck	1 Afdaling DNF1 Reuzenslalom
1984	Sarajevo	10e Afdaling

Wereldkampioenschappen

Jaar	Plaats	Resultaten
1974	Sankt Moritz	1 Combinatie 2 Afdaling 10e Reuzenslalom
1976	Innsbruck	1 Afdaling DNF1 Reuzenslalom
1978	Garmisch-Partenkirchen	5e Afdaling
1982	Schladming	7e Afdaling
1985	Bormio	5e Afdaling

Wereldbeker

Eindklasseringen

Seizoen	Algm	AD	RS	SC
1972/1973	8e	4e	9e	–
1973/1974	5e	2	10e	–
1974/1975	3	1	9e	–
1975/1976	4e	1	–	4e
1976/1977	3	1	–	–
1977/1978	5e	1	–	–
1978/1979	51e	19e	–	–
1979/1980	33e	11e	–	–
1980/1981	40e	13e	–	–
1981/1982	14e	5e	–	–
1982/1983	18e	1	–	–
1983/1984	20e	4e	–	–
1984/1985	50e	16e	–	–

Wereldbekerzeges

Nr	Datum	Plaats	Onderdeel
1	22-12-1973	Schladming	Afdaling
2	08-12-1974	Val d'Isère	Afdaling
3	15-12-1974	Sankt Moritz	Afdaling
4	05-01-1975	Garmisch-Partenkirchen	Afdaling
5	11-01-1975	Wengen	Afdaling
6	18-01-1975	Kitzbühel	Afdaling
7	26-01-1975	Innsbruck	Afdaling
8	09-03-1975	Jackson Hole	Afdaling
9	21-03-1975	Val Gardena	Afdaling
10	12-12-1975	Madonna di Campiglio	Afdaling
11	10-01-1976	Wengen	Afdaling
12	11-01-1976	Wengen	Alpine combinatie
13	17-01-1976	Morzine	Afdaling
14	25-01-1976	Kitzbühel	Afdaling
15	12-03-1976	Aspen	Afdaling
16	17-12-1976	Val Gardena	Afdaling
17	18-12-1976	Val Gardena	Afdaling
18	08-01-1977	Garmisch-Partenkirchen	Afdaling
19	15-01-1977	Kitzbühel	Afdaling
20	22-01-1977	Wengen (3+1)	Afdaling
21	18-02-1977	Laax	Afdaling
22	11-12-1977	Val d'Isère	Afdaling
23	11-03-1978	Laax	Afdaling
24	06-12-1981	Val d'Isère (3)	Afdaling
25	20-12-1982	Val Gardena (4)	Afdaling
26	21-01-1984	Kitzbühel (4)	Afdaling

Bronnen, noten en/of referenties

(en) Profiel van Franz Klammer op de website van de FIS
(en) Profiel van Franz Klammer op sports-reference.com (gearchiveerd)

↑ ^a ^b 'Plezier in skieën staat voorop', Franz Klammer jaagt weer op Olympisch goud. De Telegraaf (5 november 1983) – via Delpher.
↑ ^a ^b (de) Thomas Wernhart, Das Portrait: Franz Klammer – der Skikaiser. Red Bull (14 maart 2017).
↑ Klammer-festival barst los, Spelen zijn voor Oostenrijk door ski-goud al geslaagd. Trouw (6 februari 1976) – via Delpher.
↑ (de) Lea Hajner, Interview mit Blick hinter die Kulissen: Der Film "Klammer" kommt ins Kino!. Innsbruck.info (24 oktober 2021).
↑ Broer van Franz Klammer voor altijd invalide. NRC Handelsblad – via Delpher.
↑ Franz Klammer: rentree met zege, Na jaren weer eerste in afdaling. Limburgs Dagblad (7 december 1981) – via Delpher.
↑ Rob van Willigen, De kijker en de favoriet, Franz Klammer: Een afscheid met goud zou heel mooi zijn. Algemeen Dagblad (9 februari 1984) – via Delpher.
↑ Wereldkampioen Feuz wint klassieke afdaling in Wengen, Italiaans Brignone wint Super G. NOS (13 februari 2018).
↑ (de) Eugen Waidhofer, Das wird legendär: „Hochgezüchtete Boliden“ beim F1 Grand Prix. Red Bull (12 juni 2018).

[dT1983-1] 'Plezier in skieën staat voorop', Franz Klammer jaagt weer op Olympisch goud. De Telegraaf (5 november 1983) – via Delpher.

[RB2017-2] (de) Thomas Wernhart, Das Portrait: Franz Klammer – der Skikaiser. Red Bull (14 maart 2017).

[3] Klammer-festival barst los, Spelen zijn voor Oostenrijk door ski-goud al geslaagd. Trouw (6 februari 1976) – via Delpher.

[4] (de) Lea Hajner, Interview mit Blick hinter die Kulissen: Der Film "Klammer" kommt ins Kino!. Innsbruck.info (24 oktober 2021).

[5] Broer van Franz Klammer voor altijd invalide. NRC Handelsblad – via Delpher.

[6] Franz Klammer: rentree met zege, Na jaren weer eerste in afdaling. Limburgs Dagblad (7 december 1981) – via Delpher.

[7] Rob van Willigen, De kijker en de favoriet, Franz Klammer: Een afscheid met goud zou heel mooi zijn. Algemeen Dagblad (9 februari 1984) – via Delpher.

[8] Wereldkampioen Feuz wint klassieke afdaling in Wengen, Italiaans Brignone wint Super G. NOS (13 februari 2018).

[9] (de) Eugen Waidhofer, Das wird legendär: „Hochgezüchtete Boliden“ beim F1 Grand Prix. Red Bull (12 juni 2018).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]